Είναι γεγονός ότι το ιδιωτικό χρέος παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα νοικοκυριών και επιχειρήσεων, και συνολικά της ελληνικής οικονομίας… αναφέρει σε άρθρο του στο bankingnews ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας…
Ειδικότερα σε περιόδους κρίσεων, όπως είναι οι διαδοχικές, πρωτόγνωρες εξωγενείς κρίσεις που διερχόμαστε τα τελευταία δυόμισι χρόνια, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος δημιουργίας νέου, πρόσθετου ιδιωτικού χρέους.
Η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, από την αρχή της θητείας της, ανέλαβε σημαντικές πρωτοβουλίες και δράσεις, ώστε να αντιμετωπίσει τον όγκο των 238 δισ. ευρώ ιδιωτικού χρέους που παρέλαβε από την προηγούμενη Κυβέρνηση, αλλά και να αναχαιτίσει τη δημιουργία νέου.
Προς αυτή την κατεύθυνση – μεταξύ άλλων μέτρων και δράσεων που σχεδίασε και υλοποιεί με επιτυχία, ώστε να περιορίσει τον αντίκτυπο των εξωγενών κρίσεων και να ενισχύσει το εισόδημα των πολιτών και την κοινωνική συνοχή – έθεσε σε λειτουργία τον νέο, σύγχρονο εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών, με βάση τον Νόμο 4738/2020.
Ένα καινοτόμο ψηφιακό εργαλείο, το οποίο πρωτοπορεί για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, καθώς αντιμετωπίζει με τρόπο ολιστικό, ενιαίο και συνεκτικό την υπερχρέωση των φυσικών και νομικών προσώπων, κάτω από την «ομπρέλα» μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας ρύθμισης οφειλών.
Εργαλείο που προσφέρει στους οφειλέτες – νοικοκυριά και επιχειρήσεις – σειρά πλεονεκτημάτων, με σημαντικότερα τα εξής 10 πλεονεκτήματα:
1ον. Πραγματοποιεί μακροχρόνια ρύθμιση όλων των οφειλών τους, με διάρκεια που φτάνει έως και τα 35 έτη, με την υποβολή μίας και μόνο, δωρεάν αίτησης και χωρίς την επιβάρυνση δικαστικών εξόδων.
Οι οφειλέτες, φυσικά και νομικά πρόσωπα, μέσω του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, μπορούν, με μια ενιαία αίτηση, να ρυθμίσουν συνολικά, χωρίς προσφυγή στο δικαστήριο, τις οφειλές τους:
προς το Δημόσιο (ΑΑΔΕ/ΔΟΥ) και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ/ΚΕΑΟ) σε έως 240 δόσεις,
προς τράπεζες και διαχειριστές δανείων σε έως 420 δόσεις.
2ον. Πραγματοποιεί σημαντικό «κούρεμα» οφειλών για χρέη προς Τράπεζες και Δημόσιο στις περιπτώσεις που προβλέπεται.
Βασικό κομμάτι της ρύθμισης οφειλών αποτελεί και η μερική διαγραφή χρέους, αφού ο οφειλέτης που εντάσσεται στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών δύναται να λάβει διαγραφή χρέους:
προς το Δημόσιο έως 75% επί της βασικής οφειλής, καθώς και έως 95% επί των προσαυξήσεων,
προς τις τράπεζες και τους διαχειριστές δανείων έως 80% επί της βασικής οφειλής, καθώς και έως 100% επί των τόκων.
3ον. Παρέχει δίκαιη, ρεαλιστική και αυτοματοποιημένη ρύθμιση οφειλών, μέσω αλγορίθμου, χωρίς να απαιτείται επαναδιαπραγμάτευση της ρύθμισης.
Η ηλεκτρονική πλατφόρμα του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού παράγει μια αυτόματη και ρεαλιστική ρύθμιση οφειλών, καθώς λαμβάνει υπόψη αναλυτικά τα περιουσιακά και εισοδηματικά στοιχεία του οφειλέτη και των λοιπών εμπλεκόμενων.
Σε περίπτωση μη μεταβολής τους, η υφιστάμενη ρύθμιση ισχύει για όλο το χρονικό διάστημα που έχει υπολογίσει ο αλγόριθμος.
4ον. Πραγματοποιεί, για πρώτη φορά, εξωδικαστικά ρύθμιση δανείων που έχουν την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
Έχει ληφθεί ειδική νομική πρόνοια, ώστε μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού, να παρέχεται και η δυνατότητα ρύθμισης δανείων για τα οποία έχει παρασχεθεί η εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
5ον. Αναστέλλει τις διαδικασίες πλειστηριασμού, καθώς και όλων των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης.
Μέσω της ρύθμισης των οφειλών με ευνοϊκό και μακροπρόθεσμο τρόπο, επιτυγχάνεται και η αναστολή των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης, όπως διαταγές πληρωμής, κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, καθώς και δεσμεύσεις και πλειστηριασμοί στην κινητή και ακίνητη περιουσία του οφειλέτη.
6ον. Χορηγεί στους ευάλωτους οφειλέτες κρατική επιδότηση της δόσης των δανείων.
Χορηγείται για 5 έτη κρατική επιδότηση της δόσης των δανείων με υποθήκη/προσημείωση στην 1η κατοικία των ευάλωτων νοικοκυριών, ύψους έως 210 ευρώ μηνιαίως (ανάλογα με τη σύνθεση/μέλη του νοικοκυριού).
7ον. Δίνει τη δυνατότητα, για πρώτη φορά, και στους συνεπείς δανειολήπτες να κάνουν αίτηση ρύθμισης οφειλών τους, στις περιπτώσεις που έχουν αποδεδειγμένα υποστεί μείωση των εισοδημάτων τους.
Οφειλέτες οι οποίοι αποδεδειγμένα παρουσιάζουν μείωση των εισοδημάτων τους, ποσοστού 20% και άνω, μπορούν να κάνουν αίτηση για ρύθμιση των οφειλών τους μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού.
8ον. Εντοπίζει, μέσω ηλεκτρονικών ελέγχων, τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, ώστε οι ευνοϊκές ρυθμίσεις οφειλών, που περιέχουν και ιδιαίτερα ανταγωνιστικό επιτόκιο, να προσφέρονται σε οφειλέτες με αποδεδειγμένες ανάγκες.
Στον νέο μηχανισμό έχουν ενσωματωθεί ειδικές δικλείδες ασφαλείας, ώστε να μην υπάρξει κατάχρηση ευνοϊκών ρυθμίσεων από στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Οι ευνοϊκές ρυθμίσεις οφειλών, που περιέχουν ιδιαίτερα ανταγωνιστικό επιτόκιο σε σύγκριση με την αγορά, στηρίζουν αποτελεσματικά τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που έχουν πραγματική ανάγκη, ώστε να προστατεύσουν την περιουσία τους, τόσο την 1η κατοικία όσο και την επαγγελματική στέγη ή άλλο επαγγελματικό ακίνητό τους (π.χ. αγροτική γη) που αντίστοιχα αξιοποιούν.
9ον. Δίνει τη δυνατότητα στους οφειλέτες να προβούν και σε ατομική διαπραγμάτευση με τους ιδιώτες πιστωτές για την εξεύρεση προσωποποιημένης λύσης.
Εφόσον ο οφειλέτης επιθυμεί, δύναται να προβεί και σε διαπραγμάτευση με τους ιδιώτες πιστωτές, αξιοποιώντας τις υπηρεσίες ενός πιστοποιημένου διαμεσολαβητή, με σκοπό τη δημιουργία μιας προσωποποιημένης πρότασης ρύθμισης οφειλών.
10ον. Δίνει τη δυνατότητα στους δανειολήπτες ελβετικού φράγκου να λάβουν, κατόπιν αίτησής τους, ρύθμιση των οφειλών τους.
Ειδικά για τους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο, η ηλεκτρονική πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού παράγει πρόταση ρύθμισης οφειλών η οποία, σε συνεννόηση με τους πιστωτές, γίνεται καθολικά αποδεκτή.
Τα αποτελέσματα του εξωδικαστικού μηχανισμού, αναδεικνύουν και τη δυναμική αυτού του καινοτόμου εργαλείου ρύθμισης οφειλών.
Μέχρι στιγμής, έχουν υλοποιηθεί 2.072 ρυθμίσεις οφειλών, συνολικού ύψους 373 εκατ. ευρώ.
Μόνο τον τελευταίο μήνα, πραγματοποιήθηκαν περίπου 500 νέες ρυθμίσεις οφειλών και αναμένεται ακόμα πιο δυναμική αύξηση αυτών, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της ρύθμισης οφειλών ύψους 1 δισ. ευρώ εντός των επόμενων μηνών.
Ταυτόχρονα, παρατηρείται σημαντική αύξηση στα ποσοστά έγκρισης των προτεινόμενων ρυθμίσεων οφειλών από την πλευρά των χρηματοδοτικών φορέων.
Ενδεικτικά, ο μέσος όρος έγκρισης για τους μήνες Μάιο, Ιούνιο και Ιούλιο του 2022 κυμαινόταν κάτω από το 20%, ενώ για τον μήνα Αύγουστο εκτινάχτηκε στο 78%, τον μήνα Σεπτέμβριο ανήλθε στο 64% και τον Οκτώβριο στο 54%.
Αποδεικνύεται, συνεπώς, ότι εντατικοποιήθηκαν οι προσπάθειες κατά το τελευταίο διάστημα, από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Ωστόσο, είναι σαφές ότι – παρά την αξιοσημείωτη πρόοδο και μολονότι ο νέος εξωδικαστικός μηχανισμός έχει, ήδη, αποφέρει πολύ καλύτερα αποτελέσματα, τόσο σε επίπεδο ρυθμίσεων όσο και σε επίπεδο υποβολής αιτήσεων, σε σύγκριση με προηγούμενα εργαλεία που δημιουργήθηκαν επί Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης.
Η πολιτεία, από τη δική της πλευρά, αναλαμβάνει συνεχώς δράσεις για την αναβάθμιση των υπηρεσιών που προσφέρει ο εξωδικαστικός μηχανισμός.
Ωστόσο, οι χρηματοδοτικοί φορείς – κυρίως –, όσο και οι ίδιοι οι δανειολήπτες, πρέπει να συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση, αξιοποιώντας τη δυναμική αυτού του πρωτοποριακού – σε ευρωπαϊκό επίπεδο – εργαλείου.
Δεδομένων και των νέων προκλήσεων που αναδύονται για όλους μας, οι χρηματοδοτικοί φορείς καλούνται να ευθυγραμμιστούν με την πολιτεία, για την αποτελεσματική και βιώσιμη διαχείριση του προβλήματος του ιδιωτικού χρέους.
Καλούνται να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειές τους για ταχεία υλοποίηση συνολικών ρυθμίσεων οφειλών μέσω του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού, ώστε να θωρακιστεί επαρκώς το χρηματοπιστωτικό σύστημα και, συνολικά, η ελληνική οικονομία ενάντια στους νέους κινδύνους που ελλοχεύουν, εξαιτίας των εξωγενών κρίσεων.
Διότι αυτές οι ρυθμίσεις οφειλών δημιουργούν στέρεες βάσεις για να αντιμετωπιστεί το μείζον και ιδιαιτέρως ευαίσθητο – κοινωνικά και οικονομικά – ζήτημα του ιδιωτικού χρέους με τρόπο ολιστικό, βιώσιμο, ρεαλιστικό και αποτελεσματικό.
Αντιμετώπιση η οποία θα επιτρέψει στις τράπεζες να ενισχύσουν περαιτέρω τα χρηματοοικονομικά μεγέθη και την κεφαλαιακή επάρκειά τους και να επιτελέσουν πιο αποτελεσματικά τον ρόλο τους ως χρηματοδότες της οικονομίας και κινητήριοι μοχλοί πραγματοποίησης επενδύσεων και τόνωσης της ρευστότητας νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Αντιμετώπιση η οποία θα δώσει καθοριστική ώθηση στην αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής οικονομίας, θα ενισχύσει τη διατηρησιμότητα της οικονομικής μεγέθυνσης και – το κυριότερο – θα λειτουργήσει προς όφελος της ελληνικής κοινωνίας.
