Η Ρωσία κλείνει σταδιακά την παροχή φυσικού αερίου στην Ευρώπη, αυξάνοντας τις ανησυχίες για το τι θα συμβεί τον χειμώνα που οι ενεργειακές ανάγκες είναι σαφώς μεγαλύτερες. Επικαλούμενη τεχνικά προβλήματα στον αγωγό Νord Stream, η Μόσχα έχει μειώσει σημαντικά την παροχή αερίου προς τη Γερμανία , την Αυστρία , την Ιταλία και τη Σλοβακία. Από την άλλη η Γαλλία δεν παραλαμβάνει πλέον καθόλου ρωσικό αέριο από τη Γερμανία, που προσπαθεί να καλύψει τις δικές της ανάγκες.
Η μείωση αυτή έρχεται τη στιγμή που οι ευρωπαϊκές χώρες είχαν επιδοθεί σε έναν αγώνα δρόμου για να χτίσουν τα «αποθέματά» τους για έναν δύσκολο χειμώνα. Ο στόχος πλέον είναι δύσκολο να κατακτηθεί και έχουν αρχίσει να κυκλοφορούν εφιαλτικά σενάρια. Το φυσικό αέριο στην Ευρώπη θα μπορούσε να εξαντληθεί εντελώς μέχρι τον Ιανουάριο, δήλωσε μέσω email ο Massimo Di Odoardo, αντιπρόεδρος στον τομέα έρευνας φυσικού αερίου και LNG της WoodMac.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα πάντα με πρόβλεψη της Wood Mackenzie, η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με το σενάριο να στερέψουν τα αποθέματα φυσικού αερίου κατά την περίοδο της υψηλής ζήτησης του χειμώνα, στην περίπτωση που οι ροές μέσω του αγωγού Nord Stream 1 διακοπούν πλήρως.
Εφόσον αυτό συμβεί, η Ευρώπη δεν θα μπορέσει να καλύψει το «κενό» που θα δημιουργηθεί και τα αποθέματα ενδέχεται να έχουν αδειάσει μέχρι τον Ιανουάριο. «Ακόμη και λαμβάνοντας υπόψη τα μέτρα αντιμετώπισης, ίσως θα πρέπει να επιβληθούν κάποιοι περιορισμοί στη ζήτηση» δήλωσε στο Bloomberg ο αντιπρόεδρος του τμήματος φυσικού αερίου και LNG στη Wood Mackenzie, Μάσιμο Ντι Οντοάρντο, θέτοντας ξανά στο τραπέζι το σενάριο για ενέργεια με δελτίο.
Το σενάριο για την Ελλάδα
Οι μειώσεις στις παραδόσεις έχουν εκτοξεύσει την τιμή του φυσικού αερίου που έχει αυξηθεί κατά 60% σε τέσσερις μόνο ημέρες, πιέζοντας παράλληλα προς τα πάνω και την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Η κατάσταση θα είναι δύσκολη και στην Ελλάδα. Σε περίπτωση απότομης διακοπής του φυσικού αερίου δεν θα αντέξουμε ούτε ένα τρίμηνο χωρίς εκτεταμένες διακοπές και μπλακ άουτ. Κι αν αυτό είναι το πιο άσχημο σενάριο, δεν σημαίνει ότι η μείωση των παραδόσεων δεν θα έχει επιπτώσεις.
Η Ρωσία από τη μεριά της επιμένει ότι οι μειώσεις των παραδόσεων σχετίζονται με τεχνικά θέματα. Ωστόσο ο Βλαντιμίρ Πούτιν στη σημερινή του ομιλία αναφέρθηκε στις κυρώσεις της ΕΕ λέγοντας ουσιαστικά ότι αυτές θα της γυρίσουν μπούμερανγκ. Ο Πούτιν υποστήριξε ότι η ζημιά από τις κυρώσεις για την ΕΕ θα ξεπεράσει τα 400 δισ. δολάρια μόνο εφέτος, ενώ ο πληθωρισμός θα τρέχει με 20% σε κάποιες χώρες της Ευρώπης. Η κατάσταση αυτή είπε θα πυροδοτήσει εκρήξεις και διαμαρτυρίες που θα φτάσουν να ανατρέψουν τις ευρωπαϊκές ελίτ και τον χάρτη της Ευρώπης, υποστήριξε ο Ρώσος πρόεδρος.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ κατηγόρησε ανοιχτά την Μόσχα πως προσπαθεί να διαταράξει τις αγορές για να ωθήσει ανοδικά τις τιμές. Αντιστοίχως ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι χαρακτήρισε ως «ψευδείς» τους ισχυρισμούς της Ρωσίας πως οι περικοπές οφείλονται σε τεχνικά προβλήματα. Την δικαιολογία της Μόσχας διανοήθηκε να αναγνωρίσει μόνο ο συνδιευθυντής του ενεργειακού εποπτικού φορέα της Αυστρίας, Άλφονς Χάμπερ, ο οποίος σχολίασε ότι οι μειώσεις αυτές από την πλευρά της Ρωσίας είναι «προσωρινές και τεχνικής φύσεως».
Σχέδιο έκτακτης ανάγκης στην Ιταλία
Σε κάθε περίπτωση, δεδομένο είναι ότι η Ευρώπη πιέζεται και παρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις της Κομισιόν, οι κυβερνήσεις προσπαθούν να βρουν κάποια λύση. Ενδεικτικό είναι ότι η Ιταλία ανακοίνωσε ότι είναι έτοιμη να θέσει σε εφαρμογή σχέδιο έκτακτης ανάγκης.
Μεταξύ των άλλων, τα μέτρα που προβλέπονται στο σχέδιο είναι η χρήση εναλλακτικών πηγών ενέργειας, η εθελούσια μείωση παροχής ενέργειας σε βιομηχανίες και η αύξηση των εισαγωγών από τρίτες χώρες.
Ο ιταλικός τύπος, πάντως, υπογραμμίζει ότι τις τελευταίες εβδομάδες η Ιταλία άρχισε ήδη να εισάγει περισσότερο φυσικό αέριο από την Αλγερία, απ΄ότι από την Ρωσική Ομοσπονδία. «Παρακολουθούμε διαρκώς την κατάσταση και να αντίμετρά μας, είναι έτοιμα προς εφαρμογή», δήλωσε ο Ιταλός υπουργός οικολογικής μετάβασης, Ρομπέρτο Τσινγκολάνι.
Σίγουρα επίσης, δεν βοηθά την κατάσταση ότι ο μεγάλος αμερικανικός τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου, το Freeport LNG στο Τέξας, έχει σταματήσει να λειτουργεί μετά την ζημιά που υπέστη λόγω έκρηξης την περασμένη εβδομάδα και τα έργα αποκατάστασης θα διαρκέσουν τελικά μέχρι το χειμώνα, «κόβοντας» έτσι μία ακόμα εναλλακτική μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ.