Του Κώστα Βαξεβάνη
Στην Ελλάδα το ασφαλέστερο επάγγελµα είναι του «γόνου». Μήνας µπαίνει, µήνας βγαίνει, γενιές αλλάζουν, ο γόνος είναι γόνος και η τύχη εξασφαλισµένη. Τίποτε πιο αποδοτικό επαγγελµατικά από το «γιος Μητσοτάκη ή Παπανδρέου», «κόρη Κεφαλογιάννη», «ανιψιός Καραµανλή», «στερνοπαίδι Βαρβιτσιώτη». Ο ελληνικός πολιτικός νεποτισµός έχει κάνει γιουρούσι στα βουλευτικά έδρανα και στους υπουργικούς και πρωθυπουργικούς θώκους και κουνάει επιτιµητικά το δάχτυλο σε όποιον/α δεν µπορεί να ζήσει µε 600 ευρώ ή σε όποιον/α µετράει τα δεκάλεπτα για να πάρει καφέ (την πληρωµή του ρεύµατος την ξεχνάµε).
«Μα είναι άξιοι και τους ψηφίζει ο κόσµος» θα πει κάποιος. «Εχουν τελειώσει και κολέγια» θα συµπληρώσει κάποιος άλλος. Τι κρίµα, αλήθεια, που ενώ θα µπορούσαν να µεγαλουργήσουν µε τέτοιες σπουδές και ικανότητες, να γίνουν ίσως εκατοµµυριούχοι ως οπαδοί της ελεύθερης αγοράς, αναγκάζονται να «υπηρετούν» τη χώρα και να ανέχονται την κριτική κάθε δηµοσιογράφου. Ανθυγιεινή δουλειά.
Η πολιτική στην Ελλάδα έχει πρόβληµα µε την αξιοπρέπεια. Ούτε µπορεί ούτε θέλει να την υπερασπιστεί. Οταν σε µια χώρα ο πάµπλουτος πρωθυπουργός της έχει κάνει αίτηση για να πάρει 1.500 ευρώ ως πληµµυροπαθής, το να βολέψει την κόρη ή τον γιο του ενδεχοµένως να είναι το λιγότερο. Κάτω από τα έδρανα του κοινοβουλευτισµού και της δηµοκρατίας ο καθεστωτισµός και ο νεποτισµός είναι τα κρυµµένα σκονάκια για το διαγώνισµα. Οι γόνοι µαζί µε την περιουσία (σχεδόν πάντα µεγάλη) παραλαµβάνουν και τη σκυτάλη της πολιτικής.https://96aa19aaeb90e1caa600ab4d109810e7.safeframe.googlesyndication.com/safeframe/1-0-38/html/container.html
Πριν από δεκαετίες ο πάτρονας της οικογένειας ανακοίνωνε απλώς τη θέλησή του να τον διαδεχτεί ο γιος ή η κόρη. Σήµερα η διαδοχή περιβάλλεται µε µια επίφαση αξιοκρατίας, όχι για να µη διαµαρτυρηθούν οι ιθαγενείς αλλά επειδή οι ίδιοι έχουν ανάγκη τις πιστοποιήσεις, όπως οι ξεπεσµένοι αριστοκράτες είχαν ανάγκη τους τίτλους. Το µοτίβο είναι ίδιο. Ο γόνος στέλνεται σε πανεπιστήµιο του εξωτερικού (όσο πιο ακριβό τόσο πιο καλό), εγγράφει µερικά µεταπτυχιακά στο ενεργητικό του, διορίζεται για δυο φεγγάρια σε κάποια δουλειά και στη συνέχεια µεταπηδά στην πολιτική επιδεικνύοντας τα πτυχία της αριστείας.
Εδώ είναι που αναπαράγεται το επιχείρηµα ότι αν δεν είναι άξιος ο γόνος, δεν τον παίρνουν στο καλό πανεπιστήµιο. Να θυµίσω ότι τον Μάρτιο του 2019 στις ΗΠΑ έσκασε το σκάνδαλο Στινγκ. Ο Ουίλιαµ Στινγκ παραδέχτηκε στον εισαγγελέα ότι σε συνεργασία µε καθηγητές των µεγαλύτερων πανεπιστηµίων των ΗΠΑ κατάφερνε να γίνονται δεκτά τα τέκνα των σταρ του Χόλιγουντ και διευθυντών πολυεθνικών, ενώ, όπως πολύ καλά φαντάζεται κάποιος, δεν ήταν ικανά να περάσουν ούτε έξω από την πόρτα του Στάνφορντ χωρίς τις οδηγίες του µπαµπά και της µαµάς. Και αν θέλετε να πάµε στα καθ’ ηµάς, το λεγόµενο «διδακτορικό Πατούλη» αποδεικνύει ότι η «αριστεία» είναι άριστη όσο δεν την ψάχνει κανείς. Η θεώρηση αυτή ως γενίκευση αναµφίβολα µπορεί να αδικεί κάποιους γόνους, αλλά δυστυχώς είναι ο κανόνας.
Ας πάµε τώρα στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος (λαγός τη φτέρη έσειε, κακό της κεφαλής του) επέδειξε ιδιαίτερο άγχος να αποδείξει ότι δεν είναι γιος του µπαµπά του αλλά τέκνο της αριστείας και των ικανοτήτων του. Πρόσφατα από αντιπαράθεσή του µε τον Αλέξη Τσίπρα στη Βουλή µάθαµε ότι ο Κυρ. Μητσοτάκης έδωσε εξετάσεις και πέρασε στο Πολιτικό της Νοµικής. ∆εν έκανε εγγραφή και βρέθηκε στο Χάρβαρντ να σπουδάζει (όλα τα παρακάτω, προς αποφυγή παρεξηγήσεων, είναι αντιγραφή από το επίσηµο βιογραφικό του στο LinkedIn) Κοινωνικές Σπουδές (1986-90). Από το 1992 έως το 1993 κάνει µεταπτυχιακό στις διεθνείς σχέσεις στο Στάνφορντ και από το 1993 έως το 1995 µεταπτυχιακό στη διοίκηση επιχειρήσεων στο Χάρβαρντ.
Καλή τη προθέσει, δεν έχουµε καµία αµφιβολία ότι ο Ελληνας πρωθυπουργός κατέκτησε µε την αξία του τα µεγάλα πανεπιστήµια των ΗΠΑ και ήταν µάλλον η «οραµατικότητά» του που τον έκανε να εγκαταλείψει το ποταπό Πολιτικό της Νοµικής στην Αθήνα και να πετάξει προς την αριστεία. Το δεδοµένο ωστόσο είναι ότι έως το 1995, που παίρνει το µεταπτυχιακό του στη διοίκηση επιχειρήσεων, δεν έχει καµιά σχέση µε οικονοµικά και οικονοµικές αναλύσεις. Στο βιογραφικό του όµως γράφει ότι από το 1990 έως το 1991 δουλεύει αρχικά ως µαθητευόµενος και στη συνέχεια ως οικονοµικός αναλυτής στην Chase Investment Bank στο Λονδίνο. Παρότι δεν έχει καµία σχέση µε οικονοµικά, προσλαµβάνεται από µία από τις µεγαλύτερες τράπεζες στον κόσµο.
Από το 1995 έως το 1997 γράφει ότι δουλεύει στην εταιρεία συµβούλων McKinsey στο Λονδίνο µε αντικείµενο (αντιγραφή από το βιογραφικό του) να «συµβουλεύει πελάτες κυρίως στους κλάδους των τηλεπικοινωνιών και των χρηµατοοικονοµικών υπηρεσιών».
Ο Κυρ. Μητσοτάκης δεν είναι οικονοµολόγος, αν και µετά το µεταπτυχιακό του στη διοίκηση επιχειρήσεων µπορεί να πει κάποιος ότι έχει κάποιες γνώσεις οικονοµικών. Εργάζεται όµως κυρίως, έως το 1991 τουλάχιστον, σε θέση που απαιτεί υπόβαθρο οικονοµικού αναλυτή και αυτός είναι κοινωνιολόγος. Στα τέλη της δεκαετίας του ’90 (έχει οµολογηθεί από τους εµπλεκόµενους και δεν διαψεύστηκε ποτέ) ο Κυρ. Μητσοτάκης διορίστηκε στην Εθνική Τράπεζα, µε διοικητή τον Θόδωρο Καρατζά, ως χάρη του Σηµίτη στον πατέρα Μητσοτάκη. Ο µισθός του µάλιστα ήταν ο µεγαλύτερος στην Εθνική Τράπεζα. Στην NBG της Εθνικής ο Κυρ. Μητσοτάκης χρηµατοδοτεί από τα κεφάλαια της τράπεζας εταιρείες µε τις οποίες είχε σχέση ο ίδιος. Τα υπόλοιπα περί αριστείας του είναι γνωστά και χιλιοειπωµένα και από τον ίδιο σε συνεντεύξεις του. Αριστος ο πρωθυπουργός, θα συµφωνήσουµε και εµείς µια που δεν έχουµε λόγο για να κάνουµε το αντίθετο, ωστόσο η αριστεία του ανταποκρίνεται στο µοτίβο «σπουδάζω σε ξένο πανεπιστήµιο, πιάνω µια δουλειά σε εταιρεία µε όνοµα για λίγο και µεταπηδώ στην πολιτική». Για να βγάλουµε ασφαλές συµπέρασµα πρέπει ο Κυρ. Μητσοτάκης να γίνει πιο σαφής σε ό,τι αφορά το επιστηµονικό του αντικείµενο και τις δουλειές του.
Το ίδιο µοτίβο ακολούθησε και η µεγαλύτερη κόρη του Μητσοτάκη, η οποία αµέσως µετά τις σπουδές της, χωρίς καθυστέρηση, βρέθηκε εκπαιδευόµενη στην Goldman Sachs, µε την οποία η κυβέρνηση Σαµαρά µε υπουργό τον Μητσοτάκη είχε πολύ καλές σχέσεις. Στη συνέχεια βρέθηκε, όπως αποκαλύφθηκε πρόσφατα, στο µεγάλο fund CVC, το οποίο επενδύει µε τις ευλογίες της κυβέρνησης στην Ελλάδα. Μπορεί όλα αυτά να είναι τυχαία και η θυγατέρα του Κυρ. Μητσοτάκη να αξίζει, αλλά είναι ταυτόχρονα και πραγµατικά.
Οι συµπτώσεις όµως συνεχίζονται. Στην Ελλάδα των εκατοµµυρίων νέων ανέργων, όπου ο πρωθυπουργός εξαγγέλλει ότι οι νέοι επιστρέφουν στην πατρίδα τους λόγω της ποιότητας ζωής, ο γιος του Μητσοτάκη, προτού τελειώσει καλά καλά τη στρατιωτική θητεία του, πιάνει δουλειά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο πλευρό Ισπανού ευρωβουλευτή. Το εντυπωσιακό είναι ότι η οικογένεια Μητσοτάκη, ενώ εκτίθεται µε δηµοσιεύµατα για τις προσωπικές σχέσεις του γιου, κρατά κρυφή την επαγγελµατική επιτυχία του.
Φυσικά το πρόβληµα δεν είναι ο γιος Μητσοτάκης αλλά ο πατέρας του. Για το παιδί είναι µια δουλειά, ακόµη κι αν την εξασφάλισε µέσω του πατρός. Για τον πρωθυπουργό της χώρας όταν συµβαίνει κάτι τέτοιο και κρατιέται µάλιστα κρυφό είναι ακόµη µια έκθεση και επιλογή αναξιοκρατίας και νεποτισµού. Είναι επίσης µια πρόκληση για τους νέους που κοροϊδεύει και καταδικάζει στην ανέχεια. Το αν ο στόχος είναι κάποια στιγµή να µας κυβερνήσει και ο εγγονός Μητσοτάκη παραµένει άγνωστο, αλλά, αναµφίβολα, είναι εφιαλτικό σενάριο.
ΥΓ.: Γνωρίζω πολύ καλά ότι θα αρχίσουν πάλι οι βροµιές ότι δήθεν χτυπάµε την οικογένεια του πρωθυπουργού. Στη Γαλλία και τη Γερµανία δύο πολιτικοί έχουν πληρώσει (ο ένας έχει καταδικαστεί κιόλας) επειδή τα παιδιά τους βρέθηκαν να ευνοούνται σε δουλειές τους. Τώρα τι θα πουν αυτοί που κατανοούν την Ελλάδα ως µπανανία δεν µας απασχολεί.
