Πολυάριθμες εκρήξεις που σημειώνονται τις τελευταίες ώρες στην Υπερδνειστερία, την αποσχισθείσα από τη Μολδαβία περιοχή που συνορεύει με την Ουκρανία και ελέγχεται από τη Ρωσία, έχουν εγείρει φόβους ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία μπορεί να επεκταθεί.
Οι αυτονομιστικές αρχές λένε ότι υπεύθυνοι είναι οι Ουκρανοί «εισβολείς». Ωστόσο, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντιμίρ Ζελένσκι κατηγόρησε τις ρωσικές ειδικές υπηρεσίες. Η Ρωσία δηλώνει ότι ανησυχεί. Έχει περίπου 1.500 στρατιώτες στην Υπερδνειστερία.
Ένας αξιωματούχος είπε ότι οι ρωσόφωνοι στη Μολδαβία καταπιέζονται. Τις τελευταίες δύο ημέρες, λένε οι αρχές της Υπερδνειστερίας, οι εκρήξεις είχαν στόχο:
– Το αρχηγείο της κρατικής ασφάλειάς τους στο Τιρασπόλ, την πρωτεύουσα της Υπερδνειστερίας
– Οι παλιές ραδιοφωνικές κεραίες, της σοβιετικής εποχής, που μετέδιδαν ρωσικές ειδήσεις
– Στρατιωτική μονάδα στο Παρκάνι, ένα χωριό λίγο έξω από το Τιρασπόλ
Προς το παρόν δεν έχουν προκύψει αναφορές για νεκρούς, αλλά ο κόκκινος «αντιτρομοκρατικός» συναγερμός έχει τεθεί σε ισχύ. Αυτό αυτομάτως σημαίνει αυξημένη ασφάλεια στην περιοχή που αποσχίστηκε από τη Μολδαβία μέσω ενός σύντομου πολέμου το 1992.
Αξιωματούχος της Υπερδνειστερίας δήλωσε ότι τρεις άγνωστοι εισβολείς από την Ουκρανία επιτέθηκαν στο αρχηγείο ασφαλείας με εκτοξευτή χειροβομβίδων.
Το Κρεμλίνο, από την πλευρά του, αναφέρει πως παρακολουθεί στενά την κατάσταση και ότι «υπάρχει λόγος ανησυχίας».
Στο Κίεβο, ο Ζελένσκι ισχυρίστηκε ότι η Ρωσία κρύβεται πίσω από τις εν λόγω εκρήξεις και προσέθεσε ότι «ο στόχος είναι προφανής: να αποσταθεροποιηθεί η κατάσταση στην περιοχή, να απειληθεί η Μολδαβία. Δείχνουν ότι εάν η Μολδαβία στηρίξει την Ουκρανία, τότε θα υπάρξουν αντίποινα».
«Αλλά ξέρουμε τις δυνατότητές τους. Οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας είναι έτοιμες, δεν φοβούνται», τόνισε ο πρόεδρος της Ουκρανίας.
Έτοιμος να εξαπλωθεί ο πόλεμος;
Μια έξαρση στην Υπερδνειστερία θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει τη Μολδαβία και να ανοίξει ένα νέο μέτωπο στον πόλεμο της Ουκρανίας. Η Οδησσός, το βασικό λιμάνι της Ουκρανίας, βρίσκεται ακριβώς ανατολικά της Υπερδνειστερίας.
Εάν η Ρωσία ενισχύσει την Υπερδνειστερία, μπορεί στη συνέχεια να προχωρήσει στην Οδησσό από τα δυτικά. Αυτό θα εκτρέψει τις ουκρανικές δυνάμεις που είναι ήδη σημαντικά σκορπισμένες. Θυμίζουμε πως η ώθησή της Ρωσία στην Οδησσό από τα ανατολικά εμποδίστηκε από τα ουκρανικά στρατεύματα.
Την Παρασκευή, ένας κορυφαίος Ρώσος στρατηγός, ο Ρούσταμ Μινεκάγιεφ, δήλωσε ότι «ο έλεγχος στη νότια Ουκρανία είναι μιαν άλλη διέξοδος προς την Υπερδνειστερία, όπου υπάρχουν επίσης περιπτώσεις καταπίεσης του ρωσόφωνου πληθυσμού».
Ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει δεσμευτεί να «προστατεύσει» τους Ρώσους στις πρώην Σοβιετικές δημοκρατίες. Αυτό ήταν το επιχείρημά του για την εισβολή στην Ουκρανία. Η Μολδαβία ήταν πρώην σοβιετική δημοκρατία.
Σήμερα ο στενότερος σύμμαχος της Μολδαβίας είναι η Ρουμανία, αλλά, σε αντίθεση με τη Ρουμανία, η Μολδαβία δεν είναι στο ΝΑΤΟ ή στην ΕΕ. Πολλοί Μολδαβοί έχουν ρουμανικά διαβατήρια και εργάζονται στην ΕΕ.
Η Μολδαβία είναι μια από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης. Είναι επίσης το σπίτι πολλών Ουκρανών. Έχει δεχθεί περισσότερους από 437.000 Ουκρανούς πρόσφυγες και σε μια χώρα 2,6 εκατομμυρίων κατοίκων που είναι υψηλότερη από οποιαδήποτε άλλη χώρα για το μέγεθος του πληθυσμού της.
Η πρόεδρος της Μολδαβίας Μάια Σάντου είναι σθεναρά υπέρ της ΕΕ, αλλά ο προκάτοχός της Ίγκορ Ντοντόν -ο οποίος έχει ακόμη πολλούς υποστηρικτές- ήταν φιλορώσος.
Η Μολδαβία απαγόρευσε τις δημόσιες επιδείξεις της κορδέλας του Αγίου Γεωργίου και του σήματος «Ζ» που ταυτίζεται με τη ρωσική στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία.
Πού είναι η Υπερδνειστερία;
Η αυτονομιστική περιοχή της Υπερδνειστερίας, μια στενή λωρίδα γης μεταξύ του ποταμού Δνείστερου και των ουκρανικών συνόρων, κήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Μολδαβία το 1990 – αν και η διεθνής κοινότητα δεν αναγνωρίζει το αυτοανακηρυχθεί κράτος της.
Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Μόσχα δημιούργησε τον πρόδρομο της Μολδαβίας, τη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μολδαβίας, από την κυρίως ρωσόφωνη περιοχή του Δνείστερου, που ήταν αυτόνομο τμήμα της Ουκρανίας, και τη γειτονική περιοχή της Βεσσαραβίας, η οποία ήταν μέρος της Ρουμανίας από το 1918 ως το 1940.
Όμως, καθώς κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση, ο συναγερμός αυξήθηκε στην περιοχή του Δνείστερου για τον αυξανόμενο μολδαβικό εθνικισμό και την πιθανή επανένωση της Μολδαβίας με τη Ρουμανία, και η περιοχή κήρυξε την απόσχισή της.
Έως και 700 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε έναν σύντομο συνοριακό πόλεμο μεταξύ Μολδαβίας και Υπερδνειστερίας – υπογράφηκε κατάπαυση του πυρός το 1992. Ο διακανονισμός επιβλήθηκε από τα ρωσικά στρατεύματα που σταθμεύουν στην Υπερδνειστερία.
