Πρόωρες κινήσεις με «μαξιλάρι» ρευστότητας, μείωση κυμαινόμενου επιτοκίου και επόμενος σταθμός οι υποχρεώσεις προς EFSF και ESM
Με σαφή στόχο την πλήρη εξόφληση των διμερών δανείων του πρώτου μνημονίου έως το 2031, δηλαδή δέκα χρόνια πριν από την αρχική λήξη το 2041, η χώρα προχώρησε στις 15 Δεκεμβρίου σε νέα κίνηση πρόωρης αποπληρωμής χρέους. Έχοντας εξασφαλίσει το «πράσινο φως» από τον Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, αποπληρώθηκαν δάνεια του Greek Loan Facility (GLF) με κυμαινόμενο επιτόκιο και λήξεις από 2033 έως 2041, συνολικού ύψους 5,287 δισ. ευρώ.
Η κίνηση αυτή προστέθηκε σε μια σειρά πρόωρων αποπληρωμών που έχουν ήδη υπερβεί τα 15 δισ. ευρώ, ενισχύοντας τη βιωσιμότητα του χρέους και μειώνοντας την έκθεση σε μεταβλητό κόστος δανεισμού.
Το αποτύπωμα των προηγούμενων κινήσεων και το όφελος τόκων
Η στρατηγική δεν είναι αποσπασματική. Τον Δεκέμβριο του 2024 καταβλήθηκαν υποχρεώσεις 7,935 δισ. ευρώ, τον Δεκέμβριο του 2023 αποπληρώθηκαν 5,29 δισ. ευρώ, ενώ τον Δεκέμβριο του 2022 είχαν καταβληθεί 2,645 δισ. ευρώ. Παράλληλα, επιπλέον 7,9 δισ. ευρώ διατέθηκαν για την πρόωρη αποπληρωμή δανείων προς το ΔΝΤ, οδηγώντας στη διαγραφή του σχετικού χρέους.
Συνολικά, η χώρα έχει προεξοφλήσει δάνεια ύψους 29 δισ. ευρώ, με εξοικονόμηση τόκων άνω των 3,5 δισ. ευρώ έως σήμερα. Μόνο από την αποπληρωμή της 15ης Δεκεμβρίου, η ελάφρυνση τόκων υπολογίζεται σε 1,6 δισ. ευρώ.
Επόμενα βήματα: GLF σήμερα, EFSF και ESM αύριο
Μετά τα διμερή δάνεια (GLF), στο επίκεντρο μπαίνουν οι ακριβές υποχρεώσεις προς τον Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, συνολικού ύψους 141,8 δισ. ευρώ, με λήξεις έως το 2070. Στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και στον Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους εξετάζονται σενάρια περαιτέρω ελάφρυνσης, καθώς από το 2034 θα προστεθούν και οι οφειλές 61,9 δισ. ευρώ προς τον ESM, οι οποίες λήγουν έως το 2060.
Ήδη έχει τεθεί στον σχεδιασμό νέα πρόωρη αποπληρωμή ύψους 8,8 δισ. ευρώ εντός του 2026, με στόχο τη συρρίκνωση των ακριβών υποχρεώσεων του πρώτου μνημονίου.
Ρευστότητα, πλεονάσματα και ευελιξία κινήσεων
Το πλαίσιο των κινήσεων στηρίζεται σε δύο κρίσιμους πυλώνες: ισχυρό ταμειακό «μαξιλάρι» περίπου 44,8 δισ. ευρώ και υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, που εκτιμώνται στο 3,8% του ΑΕΠ για το τρέχον έτος. Αυτό επιτρέπει αφενός την ομαλή κάλυψη των τόκων, αφετέρου παράλληλες προεξοφλήσεις, μειώνοντας δομικά το κόστος δανεισμού.
Χρηματοδοτικές ανάγκες 2026 και στρατηγική αγορών
Σύμφωνα με τον ΟΔΔΗΧ, οι συνολικές χρηματοδοτικές ανάγκες του 2026 ανέρχονται σε 24,7 δισ. ευρώ. Το κράτος θα καταβάλει 8,9 δισ. ευρώ για χρεολύσια και 5,2 δισ. ευρώ για τόκους, συμπεριλαμβανομένων πράξεων ανταλλαγής επιτοκίων. Παράλληλα, αναμένονται έσοδα 4,2 δισ. ευρώ από άλλες πηγές, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ενώ 618 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι θα αντληθούν από συμμετοχές σε μετοχές και επενδυτικά κεφάλαια.
Το αποτέλεσμα είναι απουσία πίεσης για εσπευσμένες εξόδους στις αγορές, με τις κινήσεις του ΟΔΔΗΧ να εστιάζουν στη διατήρηση κανονικότητας στις εκδόσεις, στη σταθερή παρουσία και στη βελτίωση της ρευστότητας στη δευτερογενή αγορά.