Απόφαση μετά από μαραθώνια σύνοδο – Δανεισμός της ΕΕ με εγγύηση τον προϋπολογισμό και αποπληρωμή μετά την είσπραξη πολεμικών αποζημιώσεων από τη Ρωσία
Σε συμφωνία για τη χορήγηση δανείου ύψους 90 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Ουκρανία για τα έτη 2026–2027 κατέληξε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής που δημοσιοποιήθηκαν μετά τη μαραθώνια συνεδρίαση, η οποία ολοκληρώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες. Το δάνειο θα χορηγηθεί μέσω δανεισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις κεφαλαιαγορές, με υποστήριξη από τον προϋπολογισμό της Ένωσης.
Δομή του δανείου και καθεστώς «ενισχυμένης συνεργασίας»
Όπως αναφέρεται στα συμπεράσματα, το ποσό των 90 δισεκατομμυρίων ευρώ θα βασιστεί σε «ενισχυμένη συνεργασία» (Άρθρο 20 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση). Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε κινητοποίηση πόρων του προϋπολογισμού της ΕΕ ως εγγύηση για το δάνειο δεν θα έχει επίπτωση στις οικονομικές υποχρεώσεις της Τσεχίας, της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας.
Η επιλογή του συγκεκριμένου μηχανισμού επιτρέπει τη χρηματοδότηση χωρίς ομοφωνία όλων των κρατών-μελών και ρυθμίζει ρητά τις δημοσιονομικές συνέπειες για όσα κράτη δεν συμμετέχουν στη συγκεκριμένη συνεργασία.
Αποπληρωμή μετά από πολεμικές αποζημιώσεις και ρωσικά περιουσιακά στοιχεία
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα, το δάνειο θα αποπληρωθεί από την Ουκρανία μόνο μετά την είσπραξη πολεμικών αποζημιώσεων από τη Ρωσία. Μέχρι τότε, τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν ακινητοποιημένα, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση επιφυλάσσεται του δικαιώματός της να τα χρησιμοποιήσει για την αποπληρωμή του δανείου, εφόσον αυτό καταστεί αναγκαίο.
Όπως διευκρινίζεται, η ενδεχόμενη χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων θα γίνει σε πλήρη συμφωνία με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο, στοιχείο που υπογραμμίζεται ρητά στο τελικό κείμενο των συμπερασμάτων.
Πολιτικές και θεσμικές προϋποθέσεις του δανείου
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία συγκεκριμένων στοιχείων που συνδέονται με τη χορήγηση του δανείου προς την Ουκρανία. Ειδικότερα, γίνεται αναφορά:
α) στην ενίσχυση των ευρωπαϊκών και ουκρανικών αμυντικών βιομηχανιών,
β) στη συνέχιση της τήρησης του κράτους δικαίου από την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της διαφθοράς,
γ) στον ιδιαίτερο χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών-μελών, καθώς και στα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών-μελών.
Τα στοιχεία αυτά εντάσσονται στο συνολικό πλαίσιο που συνοδεύει τη χρηματοδότηση και αποτυπώνουν τους όρους υπό τους οποίους η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά στη συγκεκριμένη απόφαση.