Επιχείρηση πλήρους επιτήρησης από την Επιθεώρηση Εργασίας – Αυτόφωρο, καταγγελίες και βαριά πρόστιμα για εργοδότες που παρανομούν
Σε φάση γενικευμένης εντατικοποίησης των ελέγχων βρίσκεται η Επιθεώρηση Εργασίας, καθώς πλησιάζει η εορταστική περίοδος, με στόχο τη θωράκιση των εργασιακών δικαιωμάτων και την αποτροπή φαινομένων παραβατικότητας. Σύμφωνα με τον επιχειρησιακό σχεδιασμό, κλιμάκια συνεχίζουν καθημερινά στοχευμένους ελέγχους σε όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας, δίνοντας σαφή προτεραιότητα σε κλάδους υψηλού κινδύνου, σε επιχειρήσεις με ιστορικό παραβάσεων και σε εποχικές δραστηριότητες, όπου παρατηρείται αυξημένη πιθανότητα μη συμμόρφωσης.
Στο επίκεντρο το δώρο Χριστουγέννων
Ιδιαίτερη βαρύτητα αποδίδεται στην έγκαιρη και ορθή καταβολή του δώρου Χριστουγέννων, το οποίο πρέπει υποχρεωτικά να καταβληθεί έως τις 21 Δεκεμβρίου στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα. Η Επιθεώρηση Εργασίας έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα υπάρξει καμία ανοχή σε φαινόμενα καθυστέρησης ή μη καταβολής, ενώ υπενθυμίζεται ότι το δώρο δεν επιτρέπεται να δοθεί σε είδος, αλλά αποκλειστικά σε χρήμα, όπως προβλέπει η νομοθεσία.
Αυτόφωρο και ποινικές συνέπειες για τους παραβάτες
Σε περίπτωση που το δώρο δεν καταβληθεί εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, οι Επιθεωρητές Εργασίας επεμβαίνουν άμεσα, διενεργώντας ελέγχους και εργατικές διαφορές, ενώ βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα για την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας, όπως προβλέπεται από το άρθρο 417 επ. του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Η μη καταβολή του δώρου Χριστουγέννων συνιστά ποινικό αδίκημα, με συνέπειες για τον εργοδότη ή τον νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης, γεγονός που ανεβάζει τον πήχη της ευθύνης ενόψει των ελέγχων.
Πώς μπορούν να κινηθούν οι εργαζόμενοι
Οι εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν καταγγελία είτε επώνυμα είτε ανώνυμα, μέσω της τηλεφωνικής γραμμής 1555. Εφόσον οι ίδιοι ή τα σωματεία τους προσφύγουν στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας, συντάσσεται μηνυτήρια αναφορά, η οποία διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για την άσκηση ποινικής δίωξης και ταυτόχρονα στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας. Παράλληλα, υπάρχει και η δυνατότητα απευθείας μήνυσης στο αστυνομικό τμήμα, με αίτημα την άμεση εφαρμογή του αυτοφώρου.
Στόχος η νομιμότητα και ο υγιής ανταγωνισμός
Κεντρικός στόχος της ελεγκτικής δράσης είναι η ορθή εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας, η προστασία της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων, η διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων και η καταπολέμηση του αθέμιτου ανταγωνισμού σε βάρος των επιχειρήσεων που λειτουργούν σύννομα. Όπως τονίζεται, οι παραβάτες δεν πλήττουν μόνο τους εργαζόμενους, αλλά και το σύνολο της αγοράς εργασίας.
Ψηφιακά εργαλεία και στοχευμένοι έλεγχοι
Ο αναπληρωτής διοικητής της Επιθεώρησης Εργασίας, Χαράλαμπος Βούρτσης, σημειώνει: «Στόχος μας παραμένει τόσο η ποσοτική αύξηση των ελέγχων… όσο και η ποιοτική αναβάθμισή τους, δηλαδή η πραγματοποίηση πιο στοχευμένων ενεργειών για τον εντοπισμό της παραβατικότητας». Στην κατεύθυνση αυτή, η Επιθεώρηση αξιοποιεί ψηφιακά εργαλεία, ανάλυση δεδομένων, την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας και συστήματα Business Intelligence, τα οποία επιτρέπουν ακριβέστερη εποπτεία και έγκαιρο εντοπισμό παραβάσεων, ακόμη και κατά τη διάρκεια επιτόπιων ελέγχων.
Ρεκόρ ελέγχων και προστίμων το 2025
Τα στοιχεία του 11μήνου του 2025 καταδεικνύουν την ένταση της ελεγκτικής δραστηριότητας. Από Ιανουάριο έως Νοέμβριο πραγματοποιήθηκαν 75.120 έλεγχοι, επιβλήθηκαν 16.049 κυρώσεις και τα πρόστιμα ανήλθαν σε 48.645.842 ευρώ. Με βάση τον αυξημένο μηνιαίο ρυθμό ελέγχων, λόγω και της εορταστικής περιόδου, εκτιμάται ότι συνολικά οι έλεγχοι θα ξεπεράσουν τους 80.000, καταγράφοντας νέο ετήσιο ρεκόρ.
Αναλυτική εικόνα των ελέγχων
Στο ίδιο διάστημα, η Επιθεώρηση Εργασιακών Σχέσεων διενήργησε 42.499 ελέγχους, επιβάλλοντας 11.498 κυρώσεις. Η Επιθεώρηση Υγείας και Ασφάλειας πραγματοποίησε 26.567 ελέγχους με 3.634 κυρώσεις, ενώ οι Ειδικοί Επιθεωρητές προχώρησαν σε 6.054 ελέγχους και 917 κυρώσεις. Τα δεδομένα αυτά επιβεβαιώνουν ότι η επιτήρηση της αγοράς εργασίας βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών, με τις γιορτές να λειτουργούν ως καταλύτης για ακόμη αυστηρότερη εφαρμογή του νόμου.