Υπό κράτηση ο διευθύνων σύμβουλος – Έρευνα για φοροδιαφυγή και μεταφορά 30 εκατ. δολαρίων σε κινεζικούς λογαριασμούς – Η Reactive Drone απορρίπτει τις κατηγορίες και μιλά για «παρεξήγηση στις δηλωμένες αξίες»
Σοβαρές καταγγελίες πλήττουν την τσεχική εταιρεία Reactive Drone, η οποία σύμφωνα με δημοσίευμα του Radiozurnal και αναφορές της The Kyiv Independent, φέρεται να πούλησε στον ουκρανικό στρατό drones κινεζικής κατασκευής σε τιμές έως και 20 φορές υψηλότερες από την αρχική αξία. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι σε διάστημα δύο ετών η εταιρεία προμηθεύτηκε εξοπλισμό αξίας 36 εκατ. κορωνών (περίπου 1,7 εκατ. δολάρια) και τον μεταπώλησε στην Ουκρανία έναντι 692 εκατ. κορωνών (περίπου 33 εκατ. δολάρια). Η αποκάλυψη αυτή συνοδεύεται από καταγγελίες για οργανωμένη διαδικασία φοροδιαφυγής, καθώς η Reactive Drone φέρεται να μετέφερε 638 εκατ. κορώνες, δηλαδή σχεδόν 30 εκατ. δολάρια, σε κινεζικούς λογαριασμούς, αποφεύγοντας τη φορολόγηση στη Τσεχία. Η υπόθεση έχει ήδη οδηγήσει σε συλλήψεις και βαριές κατηγορίες κατά κορυφαίων στελεχών της εταιρείας.
Οι ποινικές διώξεις, η παραδοχή της λογίστριας και η θέση της εταιρείας
Η έρευνα του Εθνικού Κέντρου Καταπολέμησης του Οργανωμένου Εγκλήματος της Τσεχίας έχει στο επίκεντρό της τον διευθύνοντα σύμβουλο, ο οποίος βρίσκεται υπό κράτηση, και τη λογίστρια, η οποία φέρεται να έχει παραδεχτεί τον ρόλο της και αντιμετωπίζει επίσης ποινική δίωξη. Παρά το βάρος των στοιχείων, η εταιρεία παρουσιάζει διαφορετική εκδοχή μιλώντας στο ουκρανικό μέσο Hromadske. Εκπρόσωπος της Reactive Drone υποστήριξε ότι η εταιρεία «δεν αγόρασε ούτε πούλησε ποτέ ολοκληρωμένα drones», αλλά προμήθευσε ανταλλακτικά για βαριά drones, τα οποία δήλωνε στα τελωνεία ως «εξαρτήματα για πολιτικά αγαθά, όπως τηλεκατευθυνόμενα παιχνίδια». Σύμφωνα με την εταιρεία, αυτή η πρακτική στόχευε στην παράκαμψη κινεζικών περιορισμών στις εξαγωγές προς την Ουκρανία, ενώ η μεγάλη αύξηση της αναγραφόμενης αξίας προκύπτει –όπως ισχυρίζεται– από τη διαφορά μεταξύ των δηλωμένων πολιτικών αγαθών και του πραγματικού κόστους των εξαρτημάτων που παραδόθηκαν στην ουκρανική πλευρά.
Αντιδράσεις, ερωτήματα και η στάση του ουκρανικού υπουργείου Άμυνας
Παρά τις βαρύτατες αποκαλύψεις, το ουκρανικό Υπουργείο Άμυνας δεν έχει σχολιάσει την υπόθεση, αφήνοντας ανοιχτά κρίσιμα ερωτήματα για τον βαθμό γνώσης ή ελέγχου των υπερτιμολογήσεων. Η εξέλιξη αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία σε μια περίοδο όπου η Ουκρανία εξαρτάται σχεδόν απόλυτα από τις δυτικές προμήθειες σε μη επανδρωμένα συστήματα, έχοντας ανάγκη από υψηλής ποιότητας εξοπλισμό στο πεδίο.
Το ευρύτερο πλαίσιο: η Ευρώπη κορυφαίος προμηθευτής και οι εταιρείες όπλων με κέρδη ρεκόρ
Το σκάνδαλο αγγίζει την ουκρανική αγορά οπλισμού τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο από τον Φεβρουάριο του 2022. Η συνέχιση της σύγκρουσης έχει δημιουργήσει ένα περιβάλλον όπου οι δυτικές εταιρείες όπλων καταγράφουν κέρδη ρεκόρ, ενώ οι κυβερνήσεις της Ευρώπης δεσμεύονται δημόσια ότι θα συνεχίσουν τη στήριξη «για όσο χρειαστεί». Μέσα σε αυτό το οικονομικό και γεωπολιτικό τοπίο, η υπόθεση Reactive Drone εγείρει αμφιβολίες για την ακεραιότητα των αλυσίδων προμηθειών και την αξιοπιστία των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον κρίσιμο εξοπλιστικό τομέα.
