Οι αποκαλύψεις για δίκτυο διαφθοράς στην Ουκρανία και η εντυπωσιακή πτώση της δημοτικότητας του Βολοντίμιρ Ζελένσκι συμπίπτουν με μια σειρά ενεργειακών συμφωνιών στις οποίες συμμετέχει η Ελλάδα, σε ένα περιβάλλον εξαιρετικά εύθραυστο και μεταβαλλόμενο
Η Ουκρανία βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα κύμα αποκαλύψεων που έχει διαταράξει το πολιτικό σύστημα και έχει ανοίξει μέτωπα εσωτερικής αμφισβήτησης. Στο επίκεντρο βρίσκεται ο Timur Mindich, επιχειρηματίας με επιρροή και στενές διασυνδέσεις με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, του οποίου το όνομα εμπλέκεται σε υπόθεση μεγάλης κλίμακας. Οι ηχογραφήσεις που διέρρευσαν στα μέσα ενημέρωσης περιγράφουν ένα πλέγμα παράνομων πληρωμών και χρηματικών ροών, σε μια χώρα ήδη εξαντλημένη από τον συνεχιζόμενο πόλεμο, την απώλεια κρίσιμων υποδομών και τη βαθιά κοινωνική αναταραχή. Η υπόθεση Mindich δεν λειτουργεί απλώς ως ακόμη ένα περιστατικό διαφθοράς: αποτελεί σημείο καμπής, θέτοντας υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία της ηγεσίας και μετατοπίζοντας το κέντρο βάρους της πολιτικής συζήτησης.
Κατάρρευση της δημοτικότητας και απώλεια πολιτικού κεφαλαίου
Σε αυτό το περιβάλλον, η δημοφιλία του Ζελένσκι σημειώνει θεαματική πτώση. Ο Ουκρανός βουλευτής Yaroslav Zheleznyak αποκάλυψε ότι σε τρεις κλειστές δημοσκοπήσεις, που διεξήχθησαν μετά τη δημοσιοποίηση των ηχογραφήσεων Mindich, το ποσοστό αποδοχής του πρώην προέδρου περιορίστηκε στο 18%. Το μέγεθος της πτώσης αποτυπώνει μια κοινωνία που έχει μετακινηθεί από την ενότητα των πρώτων μηνών του πολέμου σε μια φάση έντονης δυσπιστίας. Η πολιτική φθορά του Ζελένσκι δεν συνδέεται μόνο με την υπόθεση Mindich, αλλά και με τις απώλειες στο πεδίο των επιχειρήσεων, τις δυσμενείς ανθρωπιστικές συνέπειες του πολέμου και την αδυναμία σταθεροποίησης της καθημερινότητας.
Η ελληνική στάση και οι πολιτικές προεκτάσεις
Η επιλογή της ελληνικής κυβέρνησης να υποδεχθεί τον Ζελένσκι με τιμές που αντιστοιχούν σε εν ενεργεία αρχηγό κράτους δημιούργησε ερωτήματα για το πλαίσιο και τις σκοπιμότητες της συγκεκριμένης κίνησης. Παρά τις σοβαρές αποκαλύψεις που απασχολούν το Κίεβο και τις αντιδράσεις που καταγράφονται διεθνώς, η Αθήνα παρέμεινε προσηλωμένη στην διμερή ατζέντα, χωρίς να αναστείλει ή να τροποποιήσει τον σχεδιασμό της επίσκεψης. Η στάση αυτή καταδεικνύει την επιθυμία της ελληνικής πλευράς να διατηρήσει ανοικτούς τους διαύλους επικοινωνίας με την Ουκρανία, ανεξαρτήτως του κλίματος που επικρατεί στο εσωτερικό της χώρας.
Το ενεργειακό πλέγμα και ο ρόλος της Ελλάδας
Κεντρικό θέμα της διμερούς συνεργασίας αποτέλεσε η συμφωνία για την προώθηση αμερικανικού LNG από ελληνικές υποδομές προς την Ουκρανία. Η χώρα μας αναλαμβάνει διαμετακομιστικό ρόλο, αξιοποιώντας την Αλεξανδρούπολη και άλλους κόμβους, με στόχο να ενισχύσει την ενεργειακή της θέση στα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη. Η συμφωνία περιλαμβάνει τη συμμετοχή αμερικανικής εταιρείας, της ΔΕΠΑ και της Aktor, όμως οι διαστάσεις της σύμπραξης προκαλούν προβληματισμό για την αντοχή της σε βάθος χρόνου. Ορισμένες αναλύσεις θέτουν υπό αμφισβήτηση το κατά πόσο η συμφωνία μπορεί να λειτουργήσει σταθερά, δεδομένης της πολεμικής και πολιτικής κατάστασης στην Ουκρανία και της ιδιαίτερα υψηλής τιμής του LNG σε σχέση με το φυσικό αέριο αγωγού.
Τι μπορεί να συμβεί με το LNG – Τα δύο σενάρια στο τραπέζι
Η προοπτική μεταφοράς LNG προς την Ουκρανία συναντά δύο βασικά ενδεχόμενα, τα οποία διαμορφώνουν ριζικά διαφορετικές προοπτικές.
Στο πρώτο σενάριο, ο πόλεμος τερματίζεται με μια συνολική συμφωνία ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία. Σε αυτή την περίπτωση, οι αγωγοί που καταλήγουν στην Ουκρανία θα πάρουν ξανά τον πρωταγωνιστικό ρόλο, λειτουργώντας ως οικονομικότερη και τεχνικά πιο απλή λύση. Το LNG, με το πολλαπλάσιο κόστος μεταφοράς και αεριοποίησης, δεν θα έχει τη δυνατότητα να ανταγωνιστεί μια φθηνότερη και ήδη εγκατεστημένη ενεργειακή υποδομή. Η προοπτική αυτή θα μεταβάλει άμεσα το πλαίσιο της συμφωνίας Ελλάδας–Ουκρανίας, περιορίζοντας την αξία της ελληνικής συμμετοχής.
Στο δεύτερο σενάριο, ο πόλεμος συνεχίζεται για όλο το 2026 και το 2027, οδηγώντας σε περαιτέρω αποσταθεροποίηση και σημαντικές εδαφικές απώλειες για την Ουκρανία. Εάν η χώρα αντιμετωπίσει μεγαλύτερη απομείωση του κρατικού μηχανισμού, τότε οι ενεργειακές υποδομές που απαιτούνται για τη μεταφορά LNG θα παραμείνουν μη λειτουργικές. Η ουκρανική κυβέρνηση, χωρίς ανανεωμένη δημοκρατική εντολή και με εντεινόμενες πιέσεις στο εσωτερικό, δύσκολα θα μπορεί να εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις για την εφαρμογή της συμφωνίας. Σε αυτή την εκδοχή, το LNG δεν θα έχει τη δυνατότητα να φτάσει στον προορισμό του.
Και στα δύο ενδεχόμενα, η οικονομική και τεχνική δυσκολία της LNG αλυσίδας, σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα του πολέμου, δημιουργεί αστάθεια γύρω από το μέλλον της συμφωνίας και αμφισβητεί την πρακτική αξία της.
Ενεργειακές ισορροπίες σε μεταβατικό στάδιο
Το ενεργειακό περιβάλλον στο οποίο εντάσσεται η συμφωνία διαμορφώνεται από δυνάμεις που ξεπερνούν τις δυνατότητες μεμονωμένων κρατών. Η Ρωσία, ως μεγάλος παραγωγός, εξακολουθεί να επηρεάζει καθοριστικά τις ενεργειακές ισορροπίες, ενώ η Ευρώπη αναζητά σταθερότητα σε μια αγορά που μεταβάλλεται βίαια από τον πόλεμο. Η Ελλάδα, με την εμπλοκή της σε νέες διαδρομές LNG, επιχειρεί να αναβαθμίσει τον ρόλο της, όμως το τελικό αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί από έναν ευρύ κύκλο γεωπολιτικών παραγόντων που παραμένουν ανοιχτοί.
