Το Πρωτοδικείο κάνει εν μέρει δεκτό το αίτημα του εκδοτικού οίκου Gutenberg — προβλέπει ακόμη και κράτηση 30 ημερών του νομίμου εκπροσώπου σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, προκαλώντας αντιδράσεις νομικών για «προληπτική λογοκρισία»
Η απόφαση που προκαλεί νομικό και πολιτικό σεισμό
Πρωτοφανής στα ελληνικά δικαστικά χρονικά θεωρείται η προσωρινή διαταγή που εκδόθηκε έπειτα από την κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων του εκδοτικού οίκου Gutenberg κατά της εταιρείας Documento Media, με αντικείμενο τη δημοσίευση αποσπασμάτων από το βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα, με τίτλο «Ιθάκη».
Η δικαστική απόφαση, η οποία κάνει εν μέρει δεκτό το αίτημα του εκδότη, έχει χαρακτηριστεί από νομικούς κύκλους ως μέτρο προληπτικής λογοκρισίας. Το πλέον αμφιλεγόμενο σκέλος της είναι η πρόβλεψη προσωρινής κράτησης 30 ημερών του νομίμου εκπροσώπου της Documento Media, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις επιταγές της διαταγής.
Σύμφωνα με νομικούς που επικαλείται το documentonews.gr, η συγκεκριμένη πρόβλεψη είναι πλήρως παράνομη, καθώς η αίτηση ασφαλιστικών δεν στρέφεται κατά φυσικού προσώπου, αλλά κατά της εταιρείας. Ο νόμιμος εκπρόσωπος, Κώστας Βαξεβάνης, δεν μπορεί να τεθεί υπό προσωπική κράτηση για υπόθεση που αφορά νομικό πρόσωπο, επισημαίνουν οι ίδιοι.
Απαγόρευση δημοσίευσης και διάδοσης του βιβλίου
Η απόφαση προβλέπει σειρά περιοριστικών μέτρων, τα οποία, σύμφωνα με νομικούς κύκλους, θίγουν ευθέως την ελευθερία του Τύπου. Συγκεκριμένα, έως την επίσημη κυκλοφορία του βιβλίου «Ιθάκη», το documentonews.gr και η εφημερίδα Documento απαγορεύεται να δημοσιεύσουν οποιαδήποτε πληροφορία, παρουσίαση ή απόσπασμα σχετικό με το έργο του πρώην πρωθυπουργού.
Η προσωρινή διαταγή:
- Διατάσσει την απόσυρση του επίδικου άρθρου μέχρι την επίσημη έκδοση του βιβλίου.
- Απαγορεύει προσωρινά την παρουσίαση, προβολή και ψηφιακή διάχυση αποσπασμάτων στο κοινό.
- Απαγορεύει την αναπαραγωγή, εμπορία και εκμετάλλευση οποιουδήποτε τμήματος του βιβλίου έως την ημερομηνία νόμιμης κυκλοφορίας του.
Πέραν των ανωτέρω, επιβάλλεται χρηματική ποινή 1.500 ευρώ άπαξ σε περίπτωση παραβίασης των όρων, καθώς και η προσωρινή κράτηση του νομίμου εκπροσώπου της Documento Media για διάστημα 30 ημερών, γεγονός που προκαλεί έντονες αντιδράσεις για τον αντισυνταγματικό χαρακτήρα της απόφασης.
Νομικές και δημοσιογραφικές αντιδράσεις
Η απόφαση χαρακτηρίζεται από νομικούς ως δικαστικό προηγούμενο χωρίς ιστορικό ανάλογο, καθώς, όπως τονίζεται, εισάγει στοιχεία ποινικής καταστολής σε υπόθεση αστικής φύσης. Παράλληλα, δημοσιογραφικοί κύκλοι εκφράζουν ανησυχία για τον κίνδυνο επαναφοράς πρακτικών προληπτικής λογοκρισίας, οι οποίες παραβιάζουν ευθέως το άρθρο 14 του Συντάγματος περί ελευθερίας του Τύπου.
Το Documento από την πλευρά του κάνει λόγο για «πρωτοφανή φίμωση» και αφήνει να εννοηθεί ότι θα προσφύγει κατά της απόφασης, διεκδικώντας την ακύρωσή της στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας.
