Η πρώην κοινοτική επίτροπος, σε συνέντευξή της στο «Βήμα της Κυριακής», θέτει θέμα συνεργασίας Ελλάδας–Τουρκίας στο Αιγαίο
Έντονη εντύπωση προκάλεσε και αναμένεται να προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις η συνέντευξη της Μαρίας Δαμανάκη στο «Βήμα της Κυριακής», όπου η πρώην κοινοτική επίτροπος εμφανίζεται να εισηγείται τη δημιουργία «κοινού θαλάσσιου πάρκου» Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο.
Η τοποθέτησή της προβάλλεται πρωτοσέλιδα και συνοδεύεται από εκτενείς αναφορές στα ενεργειακά και τα ελληνοτουρκικά ζητήματα, επαναφέροντας μια συζήτηση που, σύμφωνα με πολιτικές πηγές, αγγίζει τα όρια της εθνικής στρατηγικής.
«Οι εξορύξεις δεν είναι λύση» – Αμφισβήτηση του κυβερνητικού αφηγήματος
Η κυρία Δαμανάκη δήλωσε ότι «οι εξορύξεις δεν είναι λύση. Ιδιαίτερα όταν μιλάμε για θαλάσσιο περιβάλλον. Επιπλέον, αν μιλάμε για την Ανατολική Μεσόγειο, μιλάμε για μεγάλα βάθη. Δεν έχουμε σαφή εικόνα για τα κοιτάσματα, οι προσδοκίες που καλλιεργούνται δεν στηρίζονται σε αξιόπιστα επιστημονικά δεδομένα».
Υποστήριξε ότι «εμφανίζονται στην Ελλάδα πολύ μεγάλες αμερικανικές εταιρείες που δείχνουν ενδιαφέρον για τους δικούς τους λόγους και τις χρηματιστηριακές τους ανάγκες» και ότι «οι διερευνητικές ενέργειες που προσφέρουν να κάνουν έχουν κόστος σχεδόν ανεπαίσθητο για το συνολικό τους μπάτζετ».
Σύμφωνα με την ίδια, «δεν ήταν εύκολο για οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση να αρνηθεί. Το τι θα γίνει τελικά και πόσο αυτά όλα θα πετύχουν δεν το γνωρίζουμε».
«Η Ελλάδα δεν μπορεί να αρνηθεί τις έρευνες»
Η πρώην κοινοτική επίτροπος διευκρίνισε πως, παρά την προσωπική της διαφωνία με τις εξορύξεις, θεωρεί ότι η χώρα δεν μπορεί να μείνει εκτός του γεωπολιτικού πλαισίου.
Όπως δήλωσε:
«Είμαι Ελληνίδα. Αναγκαστικά προτάσσω την εθνική ανάγκη να μη μείνει η Ελλάδα έξω από το γεωπολιτικό παιχνίδι. Η Chevron και η Exxon Mobil που είναι στη Λιβύη ενδιαφέρονται για τις εν δυνάμει ελληνικές θαλάσσιες ζώνες. Και αν η Ελλάδα θέλει να υπάρχει στην Ανατολική Μεσόγειο και να έχει θαλάσσιες ζώνες, αυτό δεν μπορεί να το αγνοήσει. Παρόλο λοιπόν που είμαι εναντίον των εξορύξεων, λέω ότι σε αυτή τη φάση, για λόγους γεωπολιτικούς και εθνικούς, η Ελλάδα δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να αρνηθεί τις έρευνες. Για τις γεωτρήσεις θα μιλήσουμε αργότερα, αν υπάρξουν ευνοϊκά δεδομένα».
Η αναφορά στο «κοινό πάρκο» με την Τουρκία
Το σημείο που προκάλεσε τη μεγαλύτερη συζήτηση αφορά τη θέση της για ενδεχόμενη σύμπραξη με την Τουρκία στον τομέα των θαλάσσιων πάρκων.
«Αυτή τη στιγμή η τουρκική κυβέρνηση δεν μπορεί να έχει οποιεσδήποτε αντιρρήσεις, εφόσον τα θαλάσσια πάρκα είναι εντός των χωρικών μας υδάτων. Εάν προχωρήσει σε τέτοιου είδους αντιρρήσεις, κλιμακώνει την αντιπαράθεση με την Ελλάδα σε άλλο επίπεδο. Δεν νομίζω ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει τέτοια διάθεση. Αντίθετα, οι τελευταίες δηλώσεις του Φιντάν είναι στην αντίθετη κατεύθυνση», δήλωσε.
Στο ερώτημα αν μπορεί να υπάρξει κοινό έργο, απάντησε:
«Το εύχομαι και, αν υπάρξει, θα κάνω ό,τι μπορώ να το βοηθήσω. Μπορούμε να προχωρήσουμε σε μια κοινή πρωτοβουλία για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος στο Αιγαίο. Το κοινό πάρκο θα μπορούσε να έχει πολύ μεγαλύτερη έκταση και να επεκταθεί και εκτός των χωρικών υδάτων των δύο χωρών. Δηλαδή αυτή τη στιγμή υπάρχουν τα χωρικά ύδατα τα δικά μας, τα χωρικά ύδατα της Τουρκίας, υπάρχει ενδιάμεσα μία ζώνη για την οποία δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή προσδιορισμένες χρήσεις. Εκεί θα μπορούσαμε να κάνουμε κάτι».
Η δήλωση αυτή θεωρήθηκε από πολιτικούς αναλυτές ως πρωτοφανής για πρώην κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος, με δεδομένο ότι αγγίζει ευθέως το πεδίο της κυριαρχίας στο Αιγαίο.
«Η ακινησία είναι ακριβή» – Θέση για την εξωτερική πολιτική
Η Μαρία Δαμανάκη υπογράμμισε ότι «πρέπει να βγούμε από την απατηλή μας μακαριότητα» και να καθοριστεί νέα κατεύθυνση στην εξωτερική πολιτική.
«Δύο είναι οι δρόμοι που μένουν. Ο ένας είναι αυτής της περίφημης ακινησίας. Και ο άλλος της ανάληψης πρωτοβουλιών τον οποίο υποστήριζα πάντα… Η ακινησία επιπλέον είναι και ακριβή. Ξοδεύουμε πάρα πολλά σε εξοπλισμούς όπως είναι η κατάσταση τώρα γιατί δεν μπορεί να είμαστε μια ανοχύρωτη χώρα. Μέχρι πότε όμως θα αντέχουμε στην κούρσα;», είπε.
Πρόσθεσε ότι «ο πρώτος που είπε ότι το δικαστήριο της Χάγης μπορεί να δώσει λύση ήταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής».
«Έως τα 12 μίλια» – Αναφορά στο Διεθνές Δίκαιο
Για το ζήτημα των χωρικών υδάτων, η πρώην επίτροπος τόνισε:
«Κανένας Έλληνας πρωθυπουργός δεν μπορεί να συζητήσει τα χωρικά μας ύδατα στα 6 μίλια, όπως είναι τώρα. Αυτό είναι θέμα εθνικής κυριαρχίας. Το θέμα της επέκτασης της κυριαρχίας έως 12 μίλια, όπως προβλέπει το Διεθνές Δίκαιο, είναι άλλο. Το τονίζω: τα ‘‘έως’’ 12 μίλια, και όχι ‘‘στα 12 μίλια’’, όπως λένε ορισμένοι. Αυτό είναι άσκηση και συζήτηση πάνω σε ένα κυριαρχικό δικαίωμα. Και μπορούμε και πρέπει να το κάνουμε. Πώς αλλιώς θα προχωρήσουμε;».
Αναφερόμενη στην κυβέρνηση Σημίτη, σημείωσε:
«Το 2003 η κυβέρνηση Σημίτη είχε φτάσει πολύ κοντά σε μια λύση, αλλά τελικά δεν ανέλαβε το πολιτικό κόστος να προχωρήσει. Είχα την τύχη να κουβεντιάσω μαζί του και του είπα καθαρά ότι δεν κάνει καλά, αφήνοντας το θέμα σε εκκρεμότητα. Βεβαίως αυτό σήμαινε ότι θα έπρεπε να αναλάβει ένα τεράστιο βάρος. Αυτό ήταν βεβαίως προσωπική του επιλογή, την οποία σέβομαι, αλλά η Ελλάδα έχασε την ευκαιρία».
