Θεσμοθέτηση ρήτρας διαφυγής και πρόγραμμα SAFE – Η Ελλάδα στηρίζει την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας
Την ικανοποίησή του για την πρόοδο στην υλοποίηση μιας κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής εξέφρασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά το πέρας των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες. Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στη θεσμοθέτηση της ρήτρας διαφυγής και στο πρόγραμμα SAFE, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για ουσιαστικά βήματα προς την ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός επισήμανε ότι στον Οδικό Χάρτη για την Ετοιμότητα της ΕΕ έως το 2030 χαρακτηρίζονται εμβληματικά έργα, ανάμεσά τους και η αντιπυραυλική ασπίδα, που αποτελούσε διαχρονική εθνική προτεραιότητα για την Ελλάδα. Σύμφωνα με τον ίδιο, κάθε μελλοντικό αμυντικό έργο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη όλα τα ευρωπαϊκά σύνορα, διασφαλίζοντας την ενιαία αμυντική αντίληψη των κρατών-μελών.
Η πρόταση για κοινό ευρωπαϊκό μηχανισμό δανεισμού – Το Ταμείο Άμυνας παραμένει στόχος
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την ιδέα ενός κοινού ευρωπαϊκού μηχανισμού δανεισμού για τη χρηματοδότηση αμυντικών προγραμμάτων, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι η πρόταση βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο. Όπως σημείωσε, τα χρηματοδοτικά εργαλεία δεν έχουν εξειδικευθεί, ωστόσο η Ελλάδα θα συνεχίσει να πιέζει για τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Αμυντικού Ταμείου κοινής χρηματοδότησης, καθώς η ιδέα αυτή ανταποκρίνεται σε μια πραγματική ευρωπαϊκή ανάγκη.
Παράλληλα, ξεκαθάρισε ότι η Τουρκία δεν πληροί τις προϋποθέσεις για συμμετοχή στο πρόγραμμα SAFE, όσο διατηρεί το casus belli κατά της Ελλάδας και αμφισβητεί ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο.
Ο πρωθυπουργός επιβεβαίωσε ότι δεν υπήρξε απόφαση για το λεγόμενο «δάνειο επανόρθωσης» προς την Ουκρανία, σημειώνοντας πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να καταθέσει τεκμηριωμένη νομική πρόταση που να προστατεύει τα κράτη-μέλη από συστημικά ρίσκα.
Στέγαση και κοινωνική πολιτική – Αναμένεται νέο πακέτο μέτρων
Η συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επεκτάθηκε και στο στεγαστικό πρόβλημα, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να τονίζει ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη ξεδιπλώσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τη στέγη, με μέτρα στήριξης νοικοκυριών και νέων.
Αναφέρθηκε στο μέτρο επιστροφής ενός ενοικίου στα τέλη Νοεμβρίου, επισημαίνοντας πως η Ευρώπη πρέπει να παίξει ενεργό ρόλο επιτρέποντας μεγαλύτερη ευελιξία στη χρήση ευρωπαϊκών πόρων. Ο πρωθυπουργός ζήτησε οι επισκευές σπιτιών να μπορούν να χρηματοδοτούνται και πέραν της ενεργειακής αναβάθμισης, ανοίγοντας τον δρόμο για νέα προγράμματα στήριξης κατοικίας μέσα από ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία στον επόμενο προϋπολογισμό.
Ανταγωνιστικότητα και πράσινη μετάβαση – “Φιλοδοξία με ρεαλισμό”
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στάθηκε ιδιαίτερα στο ζήτημα της ανταγωνιστικότητας και της πράσινης μετάβασης, ζητώντας ισορροπία μεταξύ οικολογικής φιλοδοξίας και οικονομικού ρεαλισμού. Τόνισε ότι η ενεργειακή μετάβαση πρέπει να γίνει με τρόπο που να μην πλήξει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και να μην επιβαρύνει υπερβολικά τα νοικοκυριά.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε πως η κλιματική ουδετερότητα δεν μπορεί να τίθεται πάνω από την κοινωνική συνοχή και ότι η ευρωπαϊκή πολιτική οφείλει να υπηρετεί ταυτόχρονα τους στόχους της οικονομίας και της κοινωνίας.
Στο τελικό κείμενο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αποτυπώνονται, όπως σημείωσε, οι ελληνικές προτεραιότητες που τέθηκαν μετά από μακρά διαπραγμάτευση, γεγονός που τον οδήγησε να δηλώσει ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα.
Το σχήμα 5×5 στην Ανατολική Μεσόγειο – Νέος πολυμερής μηχανισμός υπό ελληνική πρωτοβουλία
Ο πρωθυπουργός επιβεβαίωσε ότι το Υπουργείο Εξωτερικών θα παρουσιάσει σύντομα έναν αναλυτικό Οδικό Χάρτη για την πρωτοβουλία «σχήμα 5×5» στην Ανατολική Μεσόγειο, που στοχεύει στη συνεργασία πέντε κρατών της περιοχής με πέντε ευρωπαϊκούς εταίρους.
Η Ελλάδα, όπως τόνισε, έχει ήδη ισχυρή εμπειρία σε πολυμερή σχήματα συνεργασίας και επιδιώκει να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στη σταθερότητα της περιοχής. Προϋπόθεση για τη συμμετοχή κάθε χώρας, όπως ξεκαθάρισε, είναι ο αδιαπραγμάτευτος σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο και στο Δίκαιο της Θάλασσας, καθώς χωρίς κοινό θεσμικό πλαίσιο δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστικός διάλογος για ζητήματα οριοθέτησης, ενέργειας και περιβάλλοντος.
Η Ελλάδα σε ρόλο πρωταγωνιστή – Από την άμυνα στην κοινωνική πολιτική
Το μήνυμα του πρωθυπουργού από τις Βρυξέλλες ήταν σαφές: η Ελλάδα διεκδικεί ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτικής, από την άμυνα και την ενεργειακή στρατηγική έως την κοινωνική συνοχή.
Με την ευρωπαϊκή ατζέντα να περιλαμβάνει κρίσιμα ζητήματα —όπως η κοινή άμυνα, η κλιματική προσαρμογή, το μεταναστευτικό και η στέγαση— η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί να αναβαθμίσει τη θέση της χώρας στον ευρωπαϊκό διάλογο, προβάλλοντας ρεαλισμό, συνέπεια και πρωτοβουλία.
