Ο Αλέξης Τσίπρας εγκαταλείπει την Αριστερά και αυτοπαρουσιάζεται ως η νέα Κεντροδεξιά δύναμη μετά τον Μητσοτάκη, με τη στήριξη της ολιγαρχίας
Η Πυθία αποκαλύπτει
Μην εκπλήσσεστε, αναγνώστες μου. Ο Αλέξης Τσίπρας έχει ήδη φροντίσει να διαγράψει κάθε αναφορά στην Αριστερά από τον δημόσιο λόγο του. Όποιος παρακολουθεί προσεκτικά τις τοποθετήσεις του, διαπιστώνει πως ούτε η φρασεολογία, ούτε οι πολιτικές του αναφορές θυμίζουν το παρελθόν.
Σήμερα, ο πρώην πρωθυπουργός προβάλλει εαυτόν ως “φυσική συνέχεια” του Χαριλάου Τρικούπη, του Ελευθερίου Βενιζέλου και — αν και αποφεύγει να το ομολογήσει — του Κώστα Σημίτη.
Η εικόνα αυτή δεν είναι τυχαία. Ο Τσίπρας έχει επιλέξει συνειδητά να εγκαταλείψει το ιδεολογικό πλαίσιο της ριζοσπαστικής Αριστεράς και να τοποθετηθεί στο κέντρο του πολιτικού φάσματος, εκεί όπου διασταυρώνονται ο νεοφιλελευθερισμός ή ο φιλελευθερισμός, αν θέλετε, με τη Σοσιαλδημοκρατία (άλλη απάτη αυτή).
Το «Ακραίο Κέντρο»: η νέα πολιτική απάτη
Ο Αλέξης Τσίπρας επιχειρεί να οικοδομήσει ένα νέο αφήγημα, το οποίο οι σύμβουλοί του αποκαλούν «μεταρρυθμιστικό Κέντρο». Στην πραγματικότητα, όμως, πρόκειται για την αναβίωση της Κεντροδεξιάς με προοδευτικό προσωπείο.
Το λεγόμενο «Ακραίο Κέντρο», όπως περιγράφεται πλέον στον δημόσιο διάλογο, είναι η πολιτική ταυτότητα της οικονομικής ελίτ που ενδύεται με το μανδύα της κοινωνικής ευαισθησίας, χωρίς ποτέ να την υπηρετεί.
Ο όρος έγινε γνωστός από τον Βρετανό συγγραφέα και διανοούμενο Tariq Ali στο βιβλίο του The Extreme Centre: A Warning (2015).
Ο Ali υποστήριξε ότι:
Οι σύγχρονες δυτικές δημοκρατίες κυβερνώνται από ένα «Ακραίο Κέντρο» — ένα πολιτικό κατεστημένο που, ανεξάρτητα από το κόμμα (σοσιαλδημοκράτες, φιλελεύθεροι, συντηρητικοί), ακολουθεί τις ίδιες πολιτικές υπέρ του κεφαλαίου, των τραπεζών και του ΝΑΤΟ.
Κύρια χαρακτηριστικά του «Ακραίου Κέντρου»
- Ιδεολογική σύγκλιση: Η δεξιά, το κέντρο και η σοσιαλδημοκρατία υιοθετούν παρόμοιες οικονομικές και διεθνείς πολιτικές (ιδιωτικοποιήσεις, περιορισμός του κράτους πρόνοιας, «ευθύνη της αγοράς» κ.λπ.).
- Απόρριψη εναλλακτικών: Παρουσιάζεται ως η μόνη «ορθολογική» ή «υπεύθυνη» επιλογή, απονομιμοποιώντας την αριστερή ή δεξιά ριζοσπαστική σκέψη.
- Αυταρχική ροπή: Παρά τον φιλελεύθερο λόγο, στηρίζεται σε αυστηρή αστυνόμευση, περιορισμό διαδηλώσεων και ενίσχυση του κράτους ασφαλείας.
- Νεοφιλελεύθερος πυρήνας: Υπεράσπιση των αγορών, της παγκοσμιοποίησης, της λιτότητας και των ιδιωτικών συμφερόντων ως «αναπόφευκτων».
- Πολιτισμικός φιλελευθερισμός, οικονομικός συντηρητισμός: Συχνά προβάλλεται ως προοδευτικό σε κοινωνικά ζητήματα (δικαιώματα, ισότητα φύλων, κ.ά.) ενώ παραμένει συντηρητικό στα οικονομικά.
Έτσι λοιπόν και ο Τσίπρας μιλά για “δικαιοσύνη”, “εκσυγχρονισμό” και “επαναφορά της εμπιστοσύνης”, όμως στην πράξη υιοθετεί πλήρως το λεξιλόγιο και τις προτεραιότητες της φιλελεύθερης Κεντροδεξιάς και έχουμε ποτέ την ατυχία να μας ξανακυβερνήσει είναι πλέον δρομολογημένος για τις πιο καταστροφικές πολιτικές.
Ο «νέος ηγέτης» μετά τον Μητσοτάκη;
Πολλοί πολιτικοί παρατηρητές, βλέποντας την ταχύτατη μετατόπιση του Αλέξη Τσίπρα, αναρωτιούνται ευθέως: ποιος θα είναι ο μελλοντικός ηγέτης της Κεντροδεξιάς στην Ελλάδα μετά τον Κυριάκο Μητσοτάκη;
Η απάντηση — όσο κι αν προκαλεί — φαίνεται να είναι ο ίδιος ο Τσίπρας.
Γιατί; Διότι μεθοδικά προσεγγίζει τους ισχυρούς οικονομικούς και επικοινωνιακούς μηχανισμούς, μιλά στη γλώσσα της αγοράς, της τεχνοκρατίας και του «ρεαλισμού», αφήνοντας πίσω του τον πολιτικό χώρο που κάποτε εκπροσωπούσε.
Η νέα συμμαχία: ολιγαρχία, τραπεζοκρατία και ΜΜΕ
Στο περιβάλλον του Τσίπρα συσπειρώνονται πλέον πρόσωπα που ουδεμία σχέση είχαν με την Αριστερά. Αντίθετα, πρόκειται για στελέχη που ανήκουν ή εξυπηρετούν την οικονομική ολιγαρχία, την τραπεζοκρατία, καθώς και ένα τμήμα του δημοσιογραφικού κατεστημένου που ανέκαθεν κινούνταν στον χώρο της εξουσίας.
Όπως επισημαίνεται δηκτικά από πολιτικούς παρατηρητές, «η σάρα και η μάρα της δημοσιογραφίας» — όπως αποκαλούνται πλέον οι πρόθυμοι αναλυτές του συστήματος — παρατάσσονται στο πλευρό του, πλάι σε διάφορους “κυρίους τίποτα” που αναζητούν ρόλο στη νέα πολιτική πραγματικότητα.
Η εικόνα του «κεντρώου ηγέτη» και η πολιτική παγίδα
Το αφήγημα του «κεντρώου μεταρρυθμιστή» επιτρέπει στον Τσίπρα να προσεγγίζει εκλογικά κοινά του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, με στόχο την αναδιανομή της πολιτικής ισχύος στη μετα-Μητσοτάκη εποχή.
Ωστόσο, αυτή η στρατηγική εγκυμονεί τεράστιο ιδεολογικό κόστος, καθώς καταλύει οριστικά την έννοια της Αριστεράς ως κοινωνικού αντιπάλου της εξουσίας.
Το αποτέλεσμα; Ένα πολιτικό μόρφωμα χωρίς ιδεολογική ραχοκοκαλιά, που επιδιώκει να σταθεί ως «αντιδεξιά Κεντροδεξιά», δηλαδή ως το πιο οξύμωρο σχήμα της σύγχρονης πολιτικής Ελλάδας.