Η Εφημερίδα των Συντακτών περνά υπό κυπριακό έλεγχο. Η εξαγορά του 51% της Ανεξάρτητα Μέσα, η εμπλοκή Μελισσανίδη και οι γερμανικές αναφορές στη νέα εποχή των ΜΜΕ
Η ελληνική εκδοτική αγορά εισέρχεται σε φάση ανακατατάξεων, καθώς έως το τέλος του έτους το 51% της εταιρείας «Ανεξάρτητα Μέσα», που εκδίδει την Εφημερίδα των Συντακτών, αναμένεται να περάσει υπό τον έλεγχο κυπριακής εταιρείας, η οποία διαθέτει ήδη στο χαρτοφυλάκιό της και τη «Ναυτεμπορική».
Η συμφωνία εγκρίθηκε από τους συνεταιριστές της εφημερίδας, σηματοδοτώντας το τέλος μιας μακράς περιόδου αβεβαιότητας και εσωτερικών διαπραγματεύσεων. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας, ξεκίνησε ήδη η πληρωμή των οφειλών προς τους μισθωτούς εργαζόμενους, ενώ σταδιακά θα εξοφληθούν και οι συνεργάτες με δελτίο παροχής υπηρεσιών, καθώς και οι προμηθευτές.
Η μεταβίβαση θεωρείται από τους γνώστες του εκδοτικού τοπίου μια καθοριστική στιγμή για τον Τύπο στην Ελλάδα, καθώς συνδέεται με μια ευρύτερη τάση συγκέντρωσης μέσων ενημέρωσης σε λιγότερα επιχειρηματικά κέντρα, με έδρα εκτός Ελλάδας.
Ο ρόλος της κυπριακής εταιρείας και η σύνδεση με τη «Ναυτεμπορική»
Η είσοδος του κυπριακού σχήματος στον χώρο των ελληνικών ΜΜΕ δεν είναι τυχαία. Η συγκεκριμένη εταιρεία, που ήδη ελέγχει τη «Ναυτεμπορική», ενισχύει τη θέση της στο χώρο της ενημέρωσης, επιδιώκοντας να συγκροτήσει ένα πολυμέσο δίκτυο με επιρροή τόσο στο οικονομικό όσο και στο πολιτικό ρεπορτάζ.
Η απόκτηση του 51% της «Ανεξάρτητα Μέσα» ερμηνεύεται από αναλυτές ως κίνηση εδραίωσης και όχι απλής επένδυσης. Η Κύπρος, άλλωστε, λειτουργεί τα τελευταία χρόνια ως κόμβος μεταβίβασης ιδιοκτησίας ελληνικών ΜΜΕ, προσφέροντας ευελιξία και φορολογικά πλεονεκτήματα σε επιχειρηματικά σχήματα που δραστηριοποιούνται και στην Ελλάδα.
Η αναφορά των γερμανικών μέσων στην εξαγορά και ο ρόλος Μελισσανίδη
Η είδηση της μεταβίβασης δεν πέρασε απαρατήρητη εκτός συνόρων. Ο γερμανικός Τύπος και η Deutsche Welle (DW) αναφέρθηκαν εκτενώς στην απόκτηση της Εφημερίδας των Συντακτών από τον επιχειρηματία Δημήτρη Μελισσανίδη, σχολιάζοντας το γεγονός ως μια από τις πιο σημαντικές κινήσεις συγκέντρωσης μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με την tageszeitung του Βερολίνου, η οποία δημοσίευσε πρόσφατο ρεπορτάζ για την υπόθεση, ο Μελισσανίδης περιγράφεται ως αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας με πολυετή πορεία και σημαντική επιρροή:
«Ο Μελισσανίδης είναι αυτοδημιούργητος. Ο 74χρονος εφοπλιστής και άνθρωπος των πετρελαίων ξεκίνησε την επαγγελματική του καριέρα στα μέσα της δεκαετίας του 1970 […] και ακολούθως έχτισε μια αυτοκρατορία ως παγκόσμιος προμηθευτής καυσίμων και πετρελαίου με τζίρο δισεκατομμυρίων. Μέχρι τα μέσα του 2024 ήταν επίσης ιδιοκτήτης της ΑΕΚ, οι οπαδοί της οποίας του έδωσαν το παρατσούκλι “Τίγρης”».
Η γερμανική εφημερίδα σκιαγραφεί έναν επιχειρηματία με έντονη παρουσία σε πολλούς τομείς, από τη ναυτιλία και τα καύσιμα έως τον αθλητισμό και πλέον και στα μέσα ενημέρωσης.
Οι επόμενες κινήσεις και τα ερωτήματα για την πολυφωνία
Η συμφωνία για το 51% της «Ανεξάρτητα Μέσα» αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2025, ενώ ήδη έχει ξεκινήσει η σταδιακή αναδιοργάνωση του εκδοτικού σχήματος. Παράλληλα, η αγορά αναμένει με ενδιαφέρον ποιο θα είναι το επόμενο βήμα του νέου επενδυτικού σχήματος.
Η επέκταση σε μέσα ενημέρωσης ευρείας κυκλοφορίας εγείρει σοβαρά ερωτήματα για την πολυφωνία και την ανεξαρτησία του Τύπου, ειδικά όταν σημαντικά ποσοστά μετοχών συγκεντρώνονται στα χέρια λίγων επιχειρηματικών παικτών. Το επόμενο διάστημα θα δείξει αν η νέα ιδιοκτησιακή δομή θα οδηγήσει σε ενίσχυση ή περιορισμό της ερευνητικής δημοσιογραφίας.
Η νέα πραγματικότητα στα ελληνικά ΜΜΕ
Η υπόθεση της Εφημερίδας των Συντακτών είναι ενδεικτική της μετασχηματισμένης εκδοτικής πραγματικότητας στην Ελλάδα. Τα μεγάλα συγκροτήματα, που στο παρελθόν είχαν σαφείς ιδεολογικές ταυτότητες, περνούν πλέον σε πολυεπίπεδα εταιρικά σχήματα. Οι αποφάσεις λαμβάνονται με οικονομικά και επιχειρηματικά κριτήρια, συχνά εκτός ελληνικών συνόρων.
Για τους εργαζομένους, η αποπληρωμή των οφειλών αποτελεί θετική εξέλιξη· ωστόσο, για το ευρύτερο δημοσιογραφικό οικοσύστημα, η συγκέντρωση της ιδιοκτησίας σημαίνει μικρότερη ανεξαρτησία και αυξημένο έλεγχο περιεχομένου. Η πορεία των επόμενων μηνών θα δείξει αν η νέα σελίδα στον Τύπο θα είναι πράγματι εποικοδομητική ή απλώς διαφορετική όψη του ίδιου προβλήματος.
