Ο σκιώδης στόλος, η αναχαίτιση στη Γαλλία και οι αποκαλύψεις για όσα κάνει ο Αλαφούζος. Πώς οι εταιρείες του εμπλέκονται στις μεταφορές ρωσικού πετρελαίου, τι είχε αποκαλύψει πρώτο το Periodista.gr και γιατί η κυβέρνηση Μητσοτάκη εκτίθεται διεθνώς
Periodista
Η υπόθεση του «σκιώδους στόλου» και η αναχαίτιση του δεξαμενόπλοιου Pushpa/Boracay από τις γαλλικές αρχές ανοικτά της Σαιν-Ναζέρ δεν θα μπορούσε να αναδείξει με μεγαλύτερη σαφήνεια το πρόβλημα: ισχυρά επιχειρηματικά συμφέροντα εντός ΕΕ, ανάμεσά τους και οι ναυτιλιακές εταιρείες που συνδέονται με την οικογένεια Αλαφούζου, εμπλέκονται στη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου.
Σύμφωνα με αναφορές σε διεθνή και ελληνικά μέσα, οι Okeanis Eco Tankers και Kyklades Maritime συνέχισαν να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο υπό το πλαφόν της G7, επιμένοντας πως συμμορφώνονται με τους κανόνες. Όμως το ζήτημα δεν είναι μόνο νομικό. Είναι πολιτικό και βαθιά ηθικό: πώς είναι δυνατόν οι επιχειρήσεις που ελέγχονται από έναν από τους ισχυρότερους καναλάρχες της χώρας, τον Γιάννη Αλαφούζο εν προκειμένω, να κατηγορούνται διεθνώς ότι διευκολύνουν τις εξαγωγές της Μόσχας την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση Μητσοτάκη στηρίζει με θέρμη τις κυρώσεις;
Το Periodista.gr είχε αποκαλύψει πρώτο
Δεν είναι η πρώτη φορά που το ζήτημα αναδεικνύεται. Το Periodista.gr είχε αποκαλύψει μήνες πριν την εμπλοκή του ομίλου Αλαφούζου σε μεταφορές ρωσικού πετρελαίου (Δείτε αναλυτικά ΕΔΩ). Τι συνέβαινε και τι συμβαίνει, πέραν της νομικής εμπλοκής, σε πολιτικό επίπεδο; Από τη μία φιλοκυβερνητική και φιλοουκρανική προπαγάνδα αίσχιστου είδους μέσω του ΣΚΑΪ, και από την άλλη κέρδη από τη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου.
Οι σημερινές εξελίξεις, με την επιχείρηση των γαλλικών αρχών και την ενίσχυση των κυρώσεων της ΕΕ, απλώς επιβεβαιώνουν όσα είχε επισημάνει το Periodista.gr.
Το σκηνικό της ΕΕ και η ευρωπαϊκή πίεση
Η αναχαίτιση του δεξαμενόπλοιου στη Σαιν-Ναζέρ δεν είναι μεμονωμένη. Σηματοδοτεί τη στροφή της ΕΕ από θεωρητικές λίστες σε επιβολή μέτρων στη θάλασσα, με βάση παρατυπίες σε σημαίες και ελλιπή έγγραφα. Ο ίδιος ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν στήριξε την επιχείρηση.
Παράλληλα, ο Λιθουανός ευρωβουλευτής Πέτρας Αουστρέβιτσιους αποκάλυψε ότι είχε απευθυνθεί στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ζητώντας να αποτραπεί η συμμετοχή ελληνόκτητων πλοίων στον σκιώδη στόλο. «Μας διαβεβαίωσαν ότι η κατάσταση τελεί υπό έλεγχο», είπε στο EU Today. «Ωστόσο, τα γεγονότα έδειξαν ότι μας δόθηκαν παραπλανητικές πληροφορίες».
«Μαζί με τους συναδέλφους μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απευθυνθήκαμε στον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον πρωθυπουργό της Ελλάδας. Τον παροτρύναμε, όπως και την κυβέρνησή του, να αποτρέψουν τα ελληνόκτητα πλοία από το να καταλήξουν στον σκιώδη στόλο της Ρωσίας. Μας διαβεβαίωσαν ότι η κατάσταση τελεί υπό έλεγχο», δήλωσε στο EU Today ο Λιθουανός ευρωβουλευτής «Ωστόσο, τα γεγονότα έδειξαν ότι μας δόθηκαν παραπλανητικές πληροφορίες. Είναι κρίσιμο να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα του περιορισμού της δραστηριότητας των ιδιωτών πλοιοκτητών, καθώς ο σκιώδης στόλος αποτελεί απειλή όχι μόνο για την Ουκρανία υποστηρίζοντας τη ρωσική πολεμική μηχανή, αλλά και για την υπόλοιπη Ευρώπη μέσω υβριδικών επιχειρήσεων εναντίον μας», κατέληξε ο ευρωβουλευτής.
Η δήλωση αυτή είναι κόλαφος για την κυβέρνηση, που εμφανίζεται να αποκρύπτει την πραγματικότητα, αφήνοντας ανεξέλεγκτη τη δράση ιδιωτών πλοιοκτητών.
Οι έρευνες του 2024–25 και η ελληνική πρωτοκαθεδρία
Ανεξάρτητες έρευνες ΜΜΕ και ΜΚΟ το 2024–25 κατέγραψαν πωλήσεις γερασμένων δεξαμενόπλοιων ύψους 6,3 δισ. δολαρίων σε αδιαφανείς αγοραστές που συνδέθηκαν με συναλλαγές με τη Ρωσία. Στις πρώτες θέσεις βρίσκονται Έλληνες, Βρετανοί και Γερμανοί πωλητές.
Μία δεύτερη έρευνα επικεντρώθηκε σε 14 πρώην ελληνόκτητα πλοία που κατέληξαν στον σκιώδη στόλο, με αξία περίπου 480 εκατ. δολάρια, κατονομάζοντας συγκεκριμένες εταιρείες ως πωλητές.
Η αλήθεια πίσω από το «πλαφόν»
Καθώς οι τιμές άλλαξαν το 2025, Έλληνες πλοιοκτήτες επανήλθαν σε συναλλαγές εντός του πλαφόν της G7, επικαλούμενοι «συμμόρφωση». Το Reuters ανέφερε αυξημένες φορτώσεις Urals όταν οι τιμές έπεσαν κάτω από το όριο, ενώ ελληνικοί στόλοι αναμένουν να συνεχίσουν τις μεταφορές. Το «νόμιμο» πεδίο, όμως, θολώνει την εικόνα: οι ίδιες εταιρείες που εμφανίζονται νομότυπες έχουν εμπλακεί σε συναλλαγές που υπονομεύουν την ουσία των κυρώσεων.
Διεθνείς λίστες και ο ρόλος Οικονόμου
Όπως μεταδίδουν σήμερα ΜΜΕ του εξωτερικού η Εθνική Υπηρεσία Πρόληψης Διαφθοράς της Ουκρανίας (NACP) το 2023 είχε κατατάξει αρκετές εταιρείες σε λίστα «Διεθνών Χορηγών Πολέμου», ανάμεσά τους και εταιρείες που συνδέονται με τον πλοιοκτήτη Γιώργο Οικονόμου. Στον Τύπο δημοσιεύθηκαν διαψεύσεις, αλλά τα στοιχεία παραμένουν και δείχνουν την ελληνική πρωτοκαθεδρία στον σκιώδη στόλο.
Αρκετές εταιρείες με ελληνικούς δεσμούς έχουν κατονομαστεί από ΜΜΕ και την κοινωνία των πολιτών για παλαιότερη εμπλοκή σε συναλλαγές σχετιζόμενες με τη Ρωσία, ενώ οι ίδιες αμφισβητούν κάθε παραβίαση κυρώσεων. Σε ευρωπαϊκά ΜΜΕ σήμερα αναφέρεται ότι ρεπορτάζ σε ελληνικά μέσα και σε ιστότοπους έχουν ισχυριστεί ότι οι Okeanis Eco Tankers και Kyklades Maritime —εταιρείες συνδεδεμένες με την οικογένεια Αλαφούζου— συνέχισαν να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο υπό το πλαφόν.
Το νέο πακέτο κυρώσεων και τα «παράθυρα»
Η ΕΕ, με το 17ο και 18ο πακέτο κυρώσεων, κατέγραψε σχεδόν 200 νέα πλοία, εισήγαγε απαγορεύσεις λιμένων και ενίσχυσε την παρακολούθηση σκοτεινών δραστηριοτήτων, όπως οι μεταφορτώσεις από πλοίο σε πλοίο.
Η μεγάλη εκκρεμότητα, όμως, είναι αν η Επιτροπή θα προχωρήσει σε στοχευμένες κυρώσεις σε φυσικά και νομικά πρόσωπα εντός ΕΕ. Αν συμβεί αυτό, τότε το όνομα του Αλαφούζου και οι εταιρείες του θα βρεθούν αναπόφευκτα στο επίκεντρο.
Σε ρυθμιστικό επίπεδο, η ΕΕ έχει μετατοπιστεί σταδιακά από γενικά εμπάργκο σε στοχευμένα ναυτιλιακά μέτρα. Το 17ο πακέτο (20 Μαΐου 2025) κατέγραψε σχεδόν 200 επιπλέον πλοία συνδεδεμένα με τον σκιώδη στόλο και διεύρυνε τα εργαλεία κατά της παράκαμψης.
Το 18ο πακέτο (18 Ιουλίου 2025) πρόσθεσε περαιτέρω καταχωρίσεις πλοίων και συμπληρωματικούς περιορισμούς, βασιζόμενο σε προηγούμενες ενέργειες. Το πλαίσιο αυτό επιτρέπει απαγορεύσεις λιμένων και υπηρεσιών, και ξεκαθαρίζει τις αποδεικτικές οδούς για μελλοντικές καταχωρίσεις. Οι προτεραιότητες επιβολής τώρα εστιάζουν σε τρία σημεία πίεσης. Πρώτον, την ακεραιότητα εγγράφων και σημαίας, δεδομένων των συχνών αλλαγών ταυτότητας στον σκιώδη στόλο. Δεύτερον, την ποιότητα των βεβαιώσεων στο πλαίσιο του πλαφόν, όπου ψευδείς δηλώσεις και πολυεπίπεδοι μεσάζοντες δημιουργούν αδύναμα σημεία. Τρίτον, τις μεταφορτώσεις από πλοίο σε πλοίο και τα μοτίβα σκοτεινής δραστηριότητας που αποκρύπτουν προέλευση και προορισμό.
Στοχευμένοι έλεγχοι σε ύδατα της ΕΕ —υποστηριζόμενοι από πληροφορίες του EMSA— αναμένεται να δώσουν έμφαση σε αυτούς τους τομείς. Δύο εκκρεμή ζητήματα πολιτικής προκύπτουν για την Επιτροπή και το Συμβούλιο.
Θα εξετάσει η ΕΕ στοχευμένες καταχωρίσεις φυσικών και νομικών προσώπων εντός της Ένωσης όταν υπάρχουν αποδείξεις για εν γνώσει διευκόλυνση επιχειρήσεων του σκιώδους στόλου, συμπληρώνοντας τα μέτρα σε επίπεδο πλοίων;
Και πώς θα ενισχυθεί η επιβολή γύρω από το σύστημα βεβαιώσεων πλαφόν και τις υψηλού κινδύνου πρακτικές όπως οι αδήλωτες μεταφορτώσεις από πλοίο σε πλοίο, οι συχνές αλλαγές σημαίας και οι αδιαφανείς αλυσίδες ιδιοκτησίας;
Σαφείς απαντήσεις θα καθορίσουν εάν η επόμενη φάση θα επικεντρωθεί στο κλείσιμο υπολειπόμενων κενών συμμόρφωσης ή στην επιβολή κυρώσεων σε εγχώριους διευκολυντές που υπερβαίνουν τα νομικά όρια.
Το μεγαλύτερο σκάνδαλο της ελληνικής ναυτιλίας
Η υπόθεση του σκιώδους στόλου είναι το μεγαλύτερο σκάνδαλο της ελληνικής ναυτιλίας τα τελευταία χρόνια. Και η εμπλοκή του ομίλου Αλαφούζου, που εδώ και μήνες έχει αναδείξει το Periodista.gr, αποκαλύπτει τον απόλυτο κυνισμό: ο εφοπλιστής – καναλάρχης στηρίζει επικοινωνιακά την κυβέρνηση Μητσοτάκη, την ίδια στιγμή που οι ναυτιλιακές του εμφανίζονται να διευκολύνουν τη Ρωσία.
