Η συνέντευξη–βιτρίνα στη Νέα Υόρκη: high concept χωρίς απαντήσεις για τα δύσκολα
Η εμφάνιση του Κυριάκου Μητσοτάκη δίπλα στην αρχισυντάκτρια της Wall Street Journal, Emma Tucker, στη Νέα Υόρκη, έμοιαζε με μάθημα επικοινωνίας: ρεκόρ τουρισμού, απ’ ευθείας πτήσεις από ΗΠΑ, «Σίγουρα επέστρεψε» η Ελλάδα, όπως είπε. Ωστόσο, πίσω από το γυαλιστερό περιτύλιγμα, παραμένουν ανεπίλυτες κρίσιμες αντιφάσεις: ακρίβεια, στέγη, παραγωγικότητα, καθηλωμένοι μισθοί, υπερεξάρτηση από ευρωπαϊκά κονδύλια και ανισότητες. Οι διακηρύξεις περισσεύουν — τα μετρήσιμα αποτελέσματα για τη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία, όχι.
«Η Ελλάδα επέστρεψε»; Τα πλεονάσματα της στατιστικής και η καθημερινότητα της ακρίβειας
Ο Πρωθυπουργός θύμισε ότι «πριν από δέκα χρόνια τα ελληνικά ομόλογα είχαν επιτόκιο 9,5%» και σήμερα «η Ελλάδα δανείζεται φθηνότερα από τη Γαλλία και την Ιταλία». Σωστό σε επίπεδο αγορών, αλλά ανεπαρκές ως απάντηση στο κοινωνικό ταμείο: όταν η ακρίβεια ρεύματος–τροφίμων «καταπίνει» τον μισθό, το χρηματιστηριακό storytelling δεν πληρώνει λογαριασμούς. Πλεονάσματα υπάρχουν — πλεόνασμα αξιοπρέπειας λείπει.
Τουριστική μονοκαλλιέργεια: «επιμήκυνση σεζόν» χωρίς σχέδιο για παραγωγή
Ο Μητσοτάκης επιμένει ότι «ο τουρισμός είναι ο μεγαλύτερος τομέας» και θέλει «η σεζόν να μη διαρκεί μόνο τρεις μήνες… Ο Οκτώβριος είναι ήδη μήνας με πολύ καλές επιδόσεις». Καμία ένσταση στη φιλοδοξία — αλλά πού είναι το σχέδιο για βιομηχανία, αγροδιατροφή υψηλής προστιθέμενης αξίας, εξαγωγές τεχνολογίας; Η χώρα παραμένει ευάλωτη σε εξωγενή σοκ (κλιματική κρίση, γεωπολιτικά, μετακινήσεις ζήτησης). Μακροχρόνια ανθεκτικότητα δεν χτίζεται πάνω σε εισιτήρια και valises.
Στέγη: το «μεγαλύτερο ζήτημα» που έγινε βόμβα — επιδόματα αντί πολιτικής
Ο ίδιος παραδέχθηκε ότι «το στεγαστικό είναι μάλλον το μεγαλύτερο ζήτημα», εξαγγέλλοντας επιστροφή ενός ενοικίου (περίπου –8% για έναν μήνα) και μηδενικό φόρο για <25. Πρόκειται για ασπιρίνες: χωρίς μαζική επαναφορά ακινήτων στην αγορά με κοινωνική αντιπαροχή, κόφτες στις βραχυχρόνιες μισθώσεις στις ζεστές ζώνες, σχέδιο ανέγερσης προσιτής κατοικίας και φορολογικό ανασχεδιασμό στην ακίνητη περιουσία, τα νοίκια θα τρέχουν πιο γρήγορα από τις παρεμβάσεις.
Τεχνολογία 10% του ΑΕΠ «σε μια δεκαετία»: όραμα ή ευσεβής πόθος;
Η στόχευση να περάσει η τεχνολογία από ~3% σε 10% του ΑΕΠ είναι σωστή κατεύθυνση. Όμως, οι ίδιες οι παραδοχές του Πρωθυπουργού για τη γραφειοκρατία («κωδικοποιήσαμε την οικοδομική νομοθεσία») φανερώνουν το πραγματικό πρόβλημα: χρόνιοι χρόνοι αδειοδότησης, ασυνέχεια πολιτικής, δικαστικές καθυστερήσεις. Χωρίς βαθιές τομές σε γη–χωροταξία–άδειες–Δικαιοσύνη, τα giga data centers μένουν διαφάνειες.
NextGenEU: «Δεν υπάρχει γκρεμός» — υπάρχει εξάρτηση
Ο Μητσοτάκης διαβεβαιώνει ότι «δεν θα υπάρξει ξαφνική διακοπή» κονδυλίων. Το ζητούμενο, όμως, είναι πώς θα μετασχηματιστούν σε παραγωγική ικανότητα και εγχώρια προστιθέμενη αξία. Ευρωπαϊκά λεφτά χωρίς εγχώριο βιομηχανικό σχέδιο γίνονται κατανάλωση, όχι ισχύς.
Ενέργεια: κόμβος με 17 bcm, αλλά ποιος πληρώνει τον λογαριασμό;
«Η Chevron και η Exxon αναζητούν φυσικό αέριο νότια της Κρήτης»· «17 δισ. κ.μ. περνούν από την Ελλάδα». Θεαματικές δηλώσεις, αλλά χωρίς καθαρή στρατηγική τιμών για τη βιομηχανία και το νοικοκυριό, χωρίς διαφάνεια στα περιβαλλοντικά και χωρίς σχέδιο για ενεργειακή φτώχεια. Αν οι ΑΠΕ είναι ήδη >50% στην ηλεκτροπαραγωγή, γιατί δεν πέφτουν οι λογαριασμοί ανάλογα;
Τουρκία: «Δεν έχουμε να συζητήσουμε τίποτα» για τη Chevron — διπλωματία με άγνωστες μεταβλητές
«Όσον αφορά στη Chevron, δεν έχουμε να συζητήσουμε τίποτα με την Τουρκία… Ασκούμε τα κυριαρχικά δικαιώματά μας νότια της Κρήτης». Θεμιτό σε επίπεδο αρχών, αλλά η εξωτερική πολιτική δεν είναι δελτίο Τύπου: όταν τα πρωτόκολλα επικοινωνίας μπλοκάρουν και οι διμερείς «φωτιές» ανάβουν εύκολα, η εθνική ασφάλεια δοκιμάζεται. Visa express για Τούρκους στα νησιά; Ωραίο, αλλά δεν είναι στρατηγική.
Αντι-λαϊκιστικό δόγμα: τα «εύλογα παράπονα» μένουν αναπάντητα
Ο Μητσοτάκης είπε ότι οι λαϊκιστές «αντλούν δύναμη από εύλογα παράπονα» και ότι πρέπει να ακούσει κανείς τους πολίτες. Συμφωνούμε — αλλά το στεγαστικό λύνεται με πολιτικές κατοικίας, οι μισθοί με παραγωγικότητα/ΣΣΕ/φορολογικό rebase, και η Υγεία με χρόνο πρόσβασης, ΠΦΥ, στελέχωση. Όχι με σποτ.
ΕΕ «σε καθεστώς επείγοντος»: σωστό μήνυμα, λάθος προτεραιότητες
Η αναφορά στην Έκθεση Ντράγκι και ο στόχος για κοινό ευρωπαϊκό δανεισμό στην Άμυνα είναι ρεαλιστική ανάγνωση. Όμως χωρίς ευρωπαϊκή πολιτική εισοδήματος, στέγασης και τιμών ενέργειας, η μετάβαση θα τρίζει και θα τροφοδοτεί ακριβώς τον λαϊκισμό που ο Πρωθυπουργός καταγγέλλει.
Κίνα, Πειραιάς, Ινδία: ωραίο αφήγημα, δύσκολο execution
Για την Κίνα, ομολογία: η συμφωνία για τον Πειραιά έγινε «στην κρίση» και δεν ήρθαν νέες μεγάλες επενδύσεις. Στροφή στην Ινδία με IMEC και απευθείας πτήσεις — θετικό. Όμως η διπλωματία οικονομίας απαιτεί θεσμικές εγγυήσεις, σταθερό ρυθμιστικό και χωροταξική βεβαιότητα. Χωρίς αυτά, μένουμε στα panels.
