Με επίσημες παρουσίες και χωρίς κάμερες, ξεκίνησε η ιστορική διαδικασία διάλυσης του ΡΚΚ, μετά από έκκληση του Οτσαλάν και απόφαση του 12ου Συνεδρίου. Τι σηματοδοτεί η έναρξη του αφοπλισμού για την Τουρκία και την ευρύτερη περιοχή.
Σε μία κίνηση με ιδιαίτερη συμβολική και πολιτική σημασία, 30 μαχητές του ΡΚΚ –15 άνδρες και 15 γυναίκες– παρέδωσαν τα όπλα τους κοντά στη Σουλεϊμανίγια, στο Βόρειο Ιράκ, σηματοδοτώντας την έναρξη της διαδικασίας οριστικού αφοπλισμού της οργάνωσης. Η τελετή πραγματοποιήθηκε στις παρυφές του όρους Καντίλ, της ιστορικής βάσης του ΡΚΚ.
Χωρίς την παρουσία κάμερας ή άμεσης καταγραφής ήχου, αλλά υπό αυστηρό πρωτόκολλο ασφαλείας και παρουσία πολιτικών και διπλωματικών παραγόντων, τα όπλα καταστράφηκαν επιτόπου: απορρίφθηκαν σε ένα καζάνι και στη συνέχεια παραδόθηκαν στην πυρά.
Η πολιτική δήλωση της Μπεσέ Χοζάτ: «Απαντάμε στον ηγέτη Άπο»
Η Μπεσέ Χοζάτ, επικεφαλής της γυναικείας οργάνωσης του ΡΚΚ και συμπρόεδρος του Κόμματος Κοινοτήτων του Κουρδιστάν (KCK), απηύθυνε ομιλία κατά την τελετή, δηλώνοντας:
«Ήρθαμε εδώ ανταποκρινόμενοι στην έκκληση του ηγέτη Άπο για να καθορίσουμε τη στάση μας. Πήραμε τα όπλα ενάντια στην άρνηση και την εξαφάνιση της ταυτότητάς μας. Σήμερα, κάνουμε αυτό το βήμα με την ελεύθερη βούλησή μας και την πίστη στον αγώνα για ελευθερία, δημοκρατία και σοσιαλισμό με νόμιμα πολιτικά μέσα».
Σε παρόμοιο πνεύμα, η επονομαζόμενη «Κοινωνική Ομάδα Ειρήνης και Δημοκρατίας», εκπροσωπώντας τη βάση του ΡΚΚ, ανέφερε σε ανακοίνωσή της:
«Καταστρέφουμε τα όπλα μας με ελεύθερη βούληση, για να συνεχίσουμε τον αγώνα μας με πολιτικά και νομικά μέσα, και με στόχο τη δημοκρατική ένταξη».
Αντιδράσεις και δηλώσεις: ΑΚΡ, ΜΙΤ, Μπαχτσελί
Η τουρκική πλευρά αντιμετώπισε θετικά την τελετή, αλλά με ξεκάθαρες προσδοκίες για πλήρη αποστρατικοποίηση. Ο εκπρόσωπος του ΑΚΡ, Ομέρ Τσελίκ, τόνισε:
«Ένα κρίσιμο όριο έχει ξεπεραστεί. Η διάλυση όλων των παραρτημάτων και η καταστροφή των όπλων πρέπει να ολοκληρωθούν σύντομα».
Ακόμα πιο εμφατικά τοποθετήθηκε ο ηγέτης του ΜΗΡ, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, κυβερνητικός εταίρος του προέδρου Ερντογάν:
«Η ιδρυτική ηγεσία του PKK στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων. Το DEM κράτησε συνεπή στάση και υπηρέτησε τον στόχο της “Τουρκίας χωρίς τρομοκρατία” με ωριμότητα και ειλικρίνεια».
Ιστορικό και πλαίσιο: Απόφαση αυτοδιάλυσης και το κάλεσμα του Οτσαλάν
Το 12ο Συνέδριο του PKK, που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2024, αποφάσισε την αυτοδιάλυση της οργάνωσης και τον τερματισμό της ένοπλης δράσης, προσαρμοζόμενο στις νέες γεωπολιτικές πραγματικότητες και –κυρίως– στην έκκληση του Αμπντουλάχ Οτσαλάν.
Ο ηγέτης του ΡΚΚ, από τη φυλακή του Ιμραλί, είχε απευθύνει στις 27 Φεβρουαρίου δημόσια πρόταση για αφοπλισμό και τερματισμό της ένοπλης πάλης, ανταποκρινόμενος σε πολιτικό σήμα της τουρκικής κυβέρνησης και –κατά δήλωση της Άγκυρας– σε πρόταση του Μπαχτσελί.
Η επιλογή του Οτσαλάν να στηρίξει μια τέτοια διαδικασία ενίσχυσε το κύρος της πρωτοβουλίας και λειτούργησε ως εσωτερική εντολή πειθαρχίας.
Ποιοι ήταν παρόντες στην τελετή
Η τελετή αφοπλισμού πραγματοποιήθηκε με αυξημένο ενδιαφέρον και συμβολική συμμετοχή από πλευρές εντός και εκτός Τουρκίας:
- Εκπρόσωποι της Αυτόνομης Κουρδικής Διοίκησης
- Στελέχη του Κόμματος Ισότητας και Δημοκρατίας (DEM)
- Ανώτεροι Τούρκοι αξιωματούχοι και στελέχη της ΜΙΤ
- Διεθνείς και τουρκικές μη κυβερνητικές οργανώσεις
- Δημοσιογράφοι από μεγάλα πρακτορεία, αν και η καταγραφή επιτράπηκε μόνο μετά το τέλος της τελετής
Τι αναμένεται: Το μήνυμα Ερντογάν και το πολιτικό στοίχημα
Για αύριο έχει προαναγγελθεί διάγγελμα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο οποίο αναμένεται να ανακοινώσει το επόμενο βήμα της λεγόμενης πολιτικής «Τουρκία χωρίς τρομοκρατία». Το αν πρόκειται για νέα πολιτική αμνηστίας, θεσμική ένταξη Κούρδων ή απλώς για επικοινωνιακή κεφαλαιοποίηση, μένει να φανεί.
Σε κάθε περίπτωση, η ιστορική στροφή του ΡΚΚ προς την ειρηνική δράση συνιστά ένα κομβικό σημείο για την πολιτική ισορροπία σε Τουρκία, Ιράκ και Συρία, καθώς και για την εξέλιξη των κουρδικών κινημάτων.
