Η Ελλάδα συνεχίζει να κατέχει μία από τις υψηλότερες θέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε θανάτους από τροχαία δυστυχήματα. Το 2024, 665 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην άσφαλτο. Ο ένας στους τρεις νεκρούς ήταν αναβάτης δικύκλου, ενώ η ζώνη ασφαλείας και το κράνος παραμένουν… προαιρετικά για πολλούς. Η χρήση κινητού κατά την οδήγηση είναι εκτεταμένη, κάνοντας τους ελληνικούς δρόμους πιο επικίνδυνους από ποτέ.
Ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) φέρνει ριζικές παρεμβάσεις για να αντιμετωπίσει με ρεαλισμό το πρόβλημα και να μειώσει τα τροχαία ατυχήματα στη χώρα μας.
Τι αλλάζει στον νέο ΚΟΚ: Βασικά σημεία
Υποτροπές και αυστηρότερες ποινές για συστηματικούς παραβάτες
Για πρώτη φορά, οι επαναλαμβανόμενες τροχαίες παραβάσεις θα τιμωρούνται σωρευτικά. Οι οδηγοί που συνεχίζουν να παρανομούν αντιμετωπίζουν αυξημένες χρηματικές και διοικητικές κυρώσεις, όπως αφαίρεση διπλώματος ή ποινικές διώξεις.
Χρήση κινητού κατά την οδήγηση: Από παράβαση, σε έγκλημα
Η χρήση κινητού στο τιμόνι, που φτάνει στο 9% στην Ελλάδα, τιμωρείται πλέον με:
- Πρόστιμα έως 4.000 ευρώ (σε επανάληψη)
- Αφαίρεση άδειας έως 8 έτη
- Ποινικές διώξεις σε περίπτωση ατυχήματος
Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ
Το 25% των θανατηφόρων τροχαίων σχετίζεται με κατανάλωση αλκοόλ. Ο νέος ΚΟΚ προβλέπει:
- Πρόστιμα 1.000–4.000 ευρώ
- Αφαίρεση διπλώματος έως 10 χρόνια
- Υποχρεωτική ακινητοποίηση οχήματος
- Ποινική δίωξη για σοβαρή μέθη
Ζώνη και κράνος: Υποχρέωση για όλους
Μόνο 71% των Ελλήνων οδηγών φορούν ζώνη – το χαμηλότερο ποσοστό στην ΕΕ. Ο νέος ΚΟΚ επιβάλλει κυρώσεις και στους συνεπιβάτες χωρίς ζώνη ή κράνος, με αφαίρεση διπλώματος σε περίπτωση υποτροπής.
Υπερβολική ταχύτητα: Η πιο θανατηφόρα συνήθεια
Πάνω από 338.000 παραβάσεις ταχύτητας καταγράφηκαν το 2024. Ο νέος ΚΟΚ προβλέπει:
- Όριο 30 χλμ./ώρα στα αστικά κέντρα
- Πρόστιμα έως 8.000 ευρώ
- Αφαίρεση άδειας για οδήγηση άνω των 200 χλμ./ώρα
Στάθμευση σε ράμπες ΑμεΑ: Μηδενική ανοχή
Οι παραβάσεις στάθμευσης σε ράμπες ΑμεΑ ή διαβάσεις αντιμετωπίζονται με:
- Πρόστιμο έως 2.000 ευρώ
- Αφαίρεση διπλώματος για έναν χρόνο (σε υποτροπή)
Λεωφορειολωρίδες: Αποκλειστική χρήση από ΜΜΜ
Ο νέος ΚΟΚ ενισχύει την προτεραιότητα στα δημόσια μέσα μεταφοράς, με απαγόρευση κίνησης ακόμη και για ταξί (πλην εξαιρέσεων), ώστε να βελτιωθεί η κυκλοφορία σε πόλεις όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη.
8. Τεχνολογία και κυκλοφοριακή αγωγή στην υπηρεσία της πρόληψης
Ο ΚΟΚ 2024 ενσωματώνει ψηφιακά εργαλεία (κάμερες, μητρώα, online σύνδεση με Τροχαία), ενώ επενδύει στην εκπαίδευση και τη συστηματική καλλιέργεια οδικής παιδείας.
Ο νέος ΚΟΚ ως εργαλείο πρόληψης – όχι τιμωρίας
Όπως δήλωσαν στελέχη του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών:
«Η πρόκληση δεν είναι η ψήφιση των νέων κανόνων, αλλά η κοινωνική τους αποδοχή. Ο νέος ΚΟΚ δεν στοχεύει στην τιμωρία, αλλά στην πρόληψη. Γιατί πίσω από κάθε τιμόνι υπάρχει μια ανθρώπινη ζωή».
