Από τον Οκτώβριο και έπειτα, ένα υπόγειο δίκτυο διαβουλεύσεων, δείπνων και πολιτικών ζυμώσεων έχει ενεργοποιηθεί στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο, με βασικούς παίκτες βουλευτές και στελέχη του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, ιδρυτικά μέλη της Νέας Αριστεράς, αλλά και πρόσωπα από κινήσεις και ινστιτούτα της Κεντροαριστεράς. Οι συναντήσεις τους, άλλοτε σε σπίτια και άλλοτε σε διακριτικά εστιατόρια του κέντρου και των βορείων προαστίων, έχουν έναν κοινό παρονομαστή: τον υπαρξιακό προβληματισμό για την επόμενη ημέρα του χώρου.
Η πολιτική κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, η αδυναμία του ΠΑΣΟΚ να πείσει ως εναλλακτική εξουσίας και η δημοσκοπική κυριαρχία της Νέας Δημοκρατίας δημιουργούν ένα σκηνικό ασφυξίας. Το άθροισμα των κρίσεων, η έλλειψη ηγετικής φυσιογνωμίας, αλλά και ο ιδεολογικός διχασμός στον προοδευτικό πόλο, έχουν ανοίξει τη συζήτηση για μια πιθανή «αναγέννηση» μέσω ενιαίου μετώπου, ακόμη και κοινού ψηφοδελτίου.
Χαρακτηριστική είναι η φράση του Γιάννη Μαντζουράνη σε μία από τις πιο «πυκνές» μυστικές συναντήσεις στην κατοικία της Λούκας Κατσέλη: «Χρειάζεται ταμείο, αρχείο και αρχηγός», επικαλούμενος τα λόγια του Αντώνη Λιβάνη, που συνόψιζαν και την πολιτική αρχιτεκτονική του Ανδρέα Παπανδρέου. Ωστόσο, μια προσωπικότητα τέτοιου διαμετρήματος απουσιάζει εμφανώς από το σημερινό πολιτικό σκηνικό.
Η Κατσέλη, πάντως, εμφανίζεται όλο και περισσότερο ως ένας εν δυνάμει ενοποιητικός πόλος. Στο Ναυτεμπορική TV μίλησε δημόσια για την ανάγκη «ενιαίου ψηφοδελτίου» και προανήγγειλε κρίσιμες εξελίξεις για τον Σεπτέμβριο. Συγκεκριμένα, στα τέλη Σεπτεμβρίου, τέσσερα προοδευτικά ινστιτούτα, ανάμεσά τους και το ΙΝΕΡΠΟΣΤ, σχεδιάζουν κοινή εκδήλωση όπου –σύμφωνα με πληροφορίες– θα κατατεθεί πρόταση για συγκρότηση ενός νέου εκλογικού σχήματος που δεν θα ακυρώνει τα υπάρχοντα κόμματα, αλλά θα τα συνενώνει προγραμματικά.
Οι συζητήσεις προς το παρόν παραμένουν «υπό ραδίκια», με αρκετούς συμμετέχοντες να επιλέγουν διακριτικότητα ώστε να μην έρθουν σε ευθεία ρήξη με τις ηγεσίες των κομμάτων τους. Στελέχη του ΠΑΣΟΚ που έχουν δώσει το «παρών» στις μυστικές συνευρέσεις, παρά την πικρία τους για παλαιότερες επιθέσεις από τον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, αναγνωρίζουν πως χωρίς συνεργασίες ο χώρος οδεύει προς περαιτέρω αφανισμό. Κοινό τους άγχος: η αδυναμία του ΠΑΣΟΚ να ανακόψει την εκτόξευση της ΝΔ και την επικίνδυνη άνοδο της Ζωής Κωνσταντοπούλου.
Ορισμένοι πρώην υπουργοί και νυν βουλευτές, ωστόσο, δείχνουν επιφυλακτικοί, βλέποντας πίσω από την κινητικότητα περισσότερο προσωπικές φιλοδοξίες παρά συλλογικά σχέδια. Όπως ειρωνικά αναρωτήθηκε ένας εξ αυτών: «Πώς θα χωρέσουν πέντε υποψήφιοι αρχηγοί σε ένα διαμέρισμα;» – φωτογραφίζοντας τις υπόγειες ηγετικές διεκδικήσεις.
Παράλληλα, η απουσία του Αλέξη Τσίπρα από την πρώτη γραμμή έχει απελευθερώσει χώρο για «εσωκομματικά πειράματα» και μαγειρέματα για την επόμενη μέρα. Η φράση της Λούκας Κατσέλη ότι «το πολιτικό σύστημα πρέπει να πορευθεί χωρίς τον Αλέξη» καταγράφεται ως δηλωτική της νέας πραγματικότητας – αλλά και του πολιτικού κενού που εκείνη φιλοδοξεί να γεμίσει με μια νέα πρόταση.
Το ερώτημα που παραμένει είναι αν το ενιαίο ψηφοδέλτιο θα είναι αποτέλεσμα ουσιαστικής συνεννόησης ή ένα συνονθύλευμα από ανακυκλωμένα υλικά, χωρίς φρέσκο αφήγημα. Για την ώρα, η δυσφορία των πολιτών για την ακρίβεια και τα βασικά αγαθά δεν συναντά απαντήσεις από τις πολιτικές κουζίνες των «προοδευτικών δείπνων».
Το μόνο βέβαιο: μέχρι τον Σεπτέμβριο, τα πολιτικά μαχαιροπήρουνα θα έχουν πάρει φωτιά.