Απόκοσμες καμπύλες: Καταρρέει το ΠΑΣΟΚ, απογειώνεται η Πλεύση – Ποιος χειραγωγεί τις δημοσκοπήσεις; (pics)

Πόσο αντικειμενικές είναι οι δημοσκοπήσεις και ποιον πραγματικά εξυπηρετούν;
Μήπως καταγράφουν τάσεις ή τελικά τις διαμορφώνουν;

Της Αίθρας Χόφμαν

Ακραίες αυξομειώσεις, ασυνήθιστες καμπύλες και μια εντυπωσιακή μεταβλητότητα συνθέτουν το δημοσκοπικό τοπίο στην Ελλάδα από τον Οκτώβριο του 2024 έως και τον Μάιο του 2025. Τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ και της Πλεύσης Ελευθερίας καταγράφουν εντυπωσιακές αποκλίσεις σε σύντομα χρονικά διαστήματα, εγείροντας ερωτήματα όχι μόνο για τη μεταβλητότητα της κοινής γνώμης, αλλά και για τον ρόλο των μηχανισμών που (υποτίθεται ότι) την αποτυπώνουν.

ΠΑΣΟΚ: Από το «comeback» στην κατάρρευση

Το φθινόπωρο του 2024, το ΠΑΣΟΚ εμφανίστηκε να κεφαλαιοποιεί τη φθορά της ΝΔ και τη ρευστότητα στον ΣΥΡΙΖΑ. Δημοσκόπηση της του Νοεμβρίου το φέρνει στο 20,4% — ποσοστό που θύμιζε κάτι από παλαιές, ισχυρές εποχές. Κι όμως, μέσα σε λίγους μήνες, αυτό το φαινομενικά σταθεροποιημένο ρεύμα αποδομείται με εντυπωσιακή ταχύτητα.

Τον Μάρτιο του 2025, σε μέτρηση, το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται στο 14,8%. Ένα μήνα αργότερα, κατρακυλά στο 9,6%. Τι μεσολάβησε; Η απορία παραμένει, καθώς ούτε κομβικά πολιτικά γεγονότα ούτε εσωτερικές συγκρούσεις φαίνεται να δικαιολογούν τόσο ραγδαία μεταβολή.

Και το ερώτημα τίθεται: Πρόκειται απλώς για φυσική αποσυσπείρωση ή μήπως για οργανωμένη υπονόμευση; Μήπως η “εξαφάνιση” του ΠΑΣΟΚ από την κεντρική εικόνα εντάσσεται σε ένα μεγαλύτερο παιχνίδι, όπου το Μαξίμου και τα διαπλεκόμενα συμφέροντα επιχειρούν να διαμορφώσουν τους όρους μιας βολικής αντιπολίτευσης;

Πλεύση Ελευθερίας: Από το περιθώριο στο προσκήνιο

Το άλλο σκέλος της εξίσωσης είναι ακόμα πιο εντυπωσιακό: Η Πλεύση Ελευθερίας ξεκινάει από ένα 3,7% τον Οκτώβριο του 2024 και φτάνει στο 15,2% τον Μάρτιο του 2025,. Μιλάμε για μια άνοδο σχεδόν 12 μονάδων μέσα σε πέντε μήνες. Η δυναμική αυτή μοιάζει ακατανόητη μέσα στα κλασικά εργαλεία πολιτικής ανάλυσης.

Και ξαφνικά, μόλις η Πλεύση σταθεροποιείται σε δεύτερη θέση, εμφανίζονται μετρήσεις που τη «συγκρατούν» στο 11,5%. Τυχαίο; Ή μήπως ένας μηχανισμός “διόρθωσης”, όταν η πραγματικότητα αρχίζει να ξεφεύγει από το σύστημα; Ή μήπως η “πραγματικότητα” ήταν εξαρχής ένα κατασκεύασμα;

Η Ζωή Κωνσταντοπούλου δεν έχει την παραδοσιακή υποστήριξη των media, δεν στηρίζεται σε κλασικά κομματικά δίκτυα. Κι όμως, η απήχησή της πολλαπλασιάζεται — ακριβώς επειδή εκπροσωπεί κάτι ξένο προς το σύστημα που ο Μητσοτάκης και το περιβάλλον του επιδιώκουν να διατηρήσουν υπό έλεγχο.

Ανατροπή ρόλων ή σκηνοθετημένο παιχνίδι;

Η διασταύρωση των δύο τροχιών — του ΠΑΣΟΚ που κατρακυλά και της Πλεύσης που εκτοξεύεται — μοιάζει εντυπωσιακή, σχεδόν μυθιστορηματική. Αλλά είναι αληθινή; Ή μήπως τα δεδομένα αποτελούν μέρος μιας εκστρατείας διαχείρισης της κοινής γνώμης;

Χρονική Εξέλιξη Ποσοστών (Ενδεικτικές Μετρήσεις)

Πηγές: Metron Analysis, GPO, Interview, Pulse RC, Opinion Poll

Είναι απλώς θέμα πολιτικών επιλογών και στρατηγικής; Ή βρισκόμαστε ενώπιον μιας πιο σύνθετης πραγματικότητας, όπου οι δημοσκοπήσεις λειτουργούν ως εργαλεία διαμόρφωσης και όχι αποτύπωσης;

Το διακύβευμα: Στατιστική απεικόνιση ή στατιστική καθοδήγηση;

Αν οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις αντικατοπτρίζουν μια αληθινή αλλαγή συσχετισμών, τότε το πολιτικό σύστημα βρίσκεται σε φάση ανατροπής. Αν όμως πρόκειται για στοχευμένες παρεμβάσεις — για κατασκευασμένες τάσεις — τότε το παιχνίδι δεν είναι μόνο εκλογικό αλλά και βαθιά θεσμικό.

Το ΠΑΣΟΚ δείχνει να σταθεροποιεί τον ρόλο του ως αντίπαλος πόλος στο σύστημα Μητσοτάκη. Η Πλεύση Ελυθερίας από την άλλη κινείται σε οριακή ζώνη: είτε θα εδραιωθεί ως ο αυθεντικός εκφραστής της δυσαρέσκειας, είτε θα χτυπηθεί από το ίδιο «ορατό – αόρατο» χέρι που ανακατεύει τις μετρήσεις.

Η επόμενη περίοδος δεν θα είναι μόνο πολιτικά ενδιαφέρουσα — θα είναι αποκαλυπτική.