Ένα σύνθετο πολιτικό σχέδιο φαίνεται να ξετυλίγεται πίσω από τις γραμμές της επίσημης κομματικής δραστηριότητας, με επίκεντρο την πιθανή επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα στην ηγεσία του προοδευτικού χώρου. Το τρίγωνο επιρροής που σχηματίζουν ο ίδιος με τον Χάρη Δούκα και τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη λειτουργεί ως εργαλείο αναδιάταξης του πολιτικού χάρτη, επιδιώκοντας τη σταδιακή αποδυνάμωση της αυτονομίας ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και Νέας Αριστεράς, προς όφελος ενός νέου πολιτικού μορφώματος με σαφώς καθοδηγούμενη γεωμετρία εξουσίας.
Periodista
Στην ελληνική πολιτική σκηνή, οι επιστροφές δεν είναι ποτέ απλές. Και στην περίπτωση του Αλέξη Τσίπρα, η επιστροφή δεν σχεδιάζεται ως προσωπική επανεμφάνιση, αλλά ως σύνθετο εγχείρημα αναδόμησης του λεγόμενου προοδευτικού χώρου. Το σχέδιο αυτό δεν είναι αυθόρμητο· οργανώνεται προσεκτικά, με πολιτικούς και εξωθεσμικούς παίκτες να λειτουργούν ως καταλύτες και μεθοδικοί εκτελεστές μιας στρατηγικής ενοποίησης και επανακατάληψης της Κεντροαριστεράς.
Στον πυρήνα του σχεδίου διαμορφώνεται ένα “τρίγωνο επιρροής” που φέρει τα ονόματα Τσίπρας, Δούκας και Σακελλαρίδης. Ο πρώτος, ως πρώην πρωθυπουργός και ιστορικός ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ, αναζητά τον ρόλο του πολιτικού επικεφαλής ενός νέου σχηματισμού. Ο Χάρης Δούκας, που εμφανίζεται να έχει πολιτικές βλέψεις εντός του ΠΑΣΟΚ και υποστηρικτές σε συγκεκριμένα επιχειρηματικά κέντρα, φέρεται να προορίζεται για τη θέση του “υπαρχηγού” στο νέο μόρφωμα. Ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης, από την άλλη, επιχειρεί να αναλάβει έναν πιο άτυπο αλλά κρίσιμο ρόλο, προσδίδοντας αριστερή νομιμοποίηση και ιδεολογική “στρογγυλότητα” στο εγχείρημα.
Η αρχική επιδίωξη του σχεδίου φαίνεται πως ανατράπηκε με την επανεκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και την αποτυχία του Χάρη Δούκα να εδραιωθεί ως ο εσωτερικός αμφισβητίας. Η αποτυχία αυτή, όμως, δεν σήμανε και εγκατάλειψη του στόχου. Αντιθέτως, ενεργοποίησε ένα Plan B, που έχει ως στόχο όχι την άμεση συγκρότηση νέου φορέα, αλλά την υπονόμευση της αυτόνομης πολιτικής παρουσίας των υφιστάμενων δυνάμεων — του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Αριστεράς.
Το νέο πλέγμα εξουσίας που επιχειρείται να δημιουργηθεί δεν αφορά μόνο τη συγκρότηση ενός κόμματος. Αφορά την ανακατανομή της επιρροής στον προοδευτικό χώρο, την αποψίλωση της αυτονομίας των υφιστάμενων ηγεσιών και τελικά τη συγχώνευση πολιτικών οργανισμών υπό την ηγεσία Τσίπρα. Η παρουσία τριών προσώπων-κλειδιών δεν είναι τυχαία: αντιπροσωπεύουν τα τρία κομμάτια του παζλ που πρέπει να συγκολληθούν. Το ΠΑΣΟΚ ως κομματικό brand, ο ΣΥΡΙΖΑ ως μηχανισμός και η Νέα Αριστερά ως ιδεολογικό προκάλυμμα.
Η γεωμετρία του πολιτικού αυτού τριγώνου δεν είναι ισόπλευρη. Ο Τσίπρας παραμένει η κορυφή και οι άλλοι δύο παίζουν ρόλους υποστηρικτικούς αλλά κρίσιμους. Ο Δούκας επιχειρεί να θέσει ερωτήματα αμφισβήτησης στην ηγεσία Ανδρουλάκη, θέτοντας τον πήχη ψηλά εν όψει εκλογικών αποτελεσμάτων. Ο Σακελλαρίδης, σε ρόλο “αριστερού ρυθμιστή”, παγώνει την προοπτική επανένωσης της Νέας Αριστεράς με τον ΣΥΡΙΖΑ, καθυστερώντας σκόπιμα διεργασίες που θα μπορούσαν να δώσουν αυτοτέλεια στον νέο σχηματισμό πριν την επιστροφή Τσίπρα.
Η εικόνα αυτή δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για τη φύση του νέου εγχειρήματος: πρόκειται για πολιτικό σχέδιο ή για μεθόδευση εξουσίας από δυνάμεις που βλέπουν στον Τσίπρα έναν διαχειρίσιμο φορέα πολιτικής αναστήλωσης; Στη δεύτερη περίπτωση, ο κίνδυνος είναι διπλός — όχι μόνο για την ποιότητα της δημοκρατίας, αλλά και για την προοπτική αυθεντικής πολιτικής ανασύνθεσης της Αριστεράς.
Σε κάθε περίπτωση, το “τρίγωνο” παραμένει ενεργό. Και ο χώρος της Κεντροαριστεράς παραμένει το πεδίο στο οποίο συγκρούονται η στρατηγική, οι προσωπικές φιλοδοξίες και τα αόρατα χέρια της διαπλοκής.