Σε μια ιστορική –και εκρηκτική– συμφωνία που ανατρέπει τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την πώληση εξοπλιστικού πακέτου-μαμούθ ύψους 142 δισεκατομμυρίων δολαρίων στη Σαουδική Αραβία, σύμφωνα με δήλωση-φωτιά του Λευκού Οίκου. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αμυντική συμφωνία που έχει υπογράψει ποτέ η Ουάσιγκτον.
Το deal, που σφραγίστηκε κατά την επίσκεψη του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στο Ριάντ, περιλαμβάνει συμφωνίες με κορυφαίους κολοσσούς της αμερικανικής πολεμικής βιομηχανίας, καλύπτοντας από αντιαεροπορικά συστήματα και πολεμική αεροπορία, μέχρι τεχνολογία διαστήματος και προηγμένα δίκτυα επικοινωνιών.
Στο παρασκήνιο, όμως, βράζει ένα ακόμα πιο καυτό ζήτημα: η πιθανότητα πώλησης των υπερσύγχρονων μαχητικών F-35 στη Σαουδική Αραβία, κάτι που ανησυχεί έντονα το Ισραήλ, τον πιο στενό στρατηγικό σύμμαχο των ΗΠΑ στην περιοχή.
Παρότι δεν υπάρχει επίσημη αναφορά για τα F-35 στη συμφωνία, δύο πηγές του Reuters επιβεβαιώνουν ότι το θέμα συζητήθηκε σοβαρά – με το αμερικανικό «όχι» να δεν είναι ακόμα οριστικό. Η διατήρηση της τεχνολογικής υπεροχής του Ισραήλ παραμένει κόκκινη γραμμή για την Ουάσιγκτον, όμως η γεωπολιτική πίεση αλλάζει τα δεδομένα.
Το εξοπλιστικό πακέτο εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο επενδύσεων 600 δισ. δολαρίων που δεσμεύτηκε να πραγματοποιήσει το Ριάντ στις ΗΠΑ, σηματοδοτώντας μια στρατηγική συμμαχία με τεράστιο ενεργειακό και γεωστρατηγικό αντίκτυπο.
Μια συμφωνία που επαναχαράσσει τη γεωστρατηγική σκακιέρα
Η ιστορική εξοπλιστική συμφωνία ύψους 142 δισ. δολαρίων μεταξύ ΗΠΑ και Σαουδικής Αραβίας δεν αποτελεί απλώς μια εμπορική πράξη. Πρόκειται για μια ξεκάθαρη γεωστρατηγική επένδυση των Ηνωμένων Πολιτειών στον ρόλο της Σαουδικής Αραβίας ως πυλώνα σταθερότητας (ή ελέγχου) στη Μέση Ανατολή.
Παράλληλα, η πιθανή πώληση μαχητικών F-35 —αν και επισήμως εκτός συμφωνίας— ανοίγει ένα ευαίσθητο διπλωματικό μέτωπο με το Ισραήλ, που παραδοσιακά έχει διασφαλισμένη την τεχνολογική υπεροχή στα αμερικανικά οπλικά συστήματα.
Η Ουάσιγκτον φαίνεται να ισορροπεί επικίνδυνα ανάμεσα σε εμπορικά συμφέροντα, στρατηγικές συμμαχίες και περιφερειακές ισορροπίες ισχύος. Το ερώτημα είναι αν αυτή η συμφωνία θα ενισχύσει τη σταθερότητα ή αν θα πυροδοτήσει νέες εντάσεις στην ήδη τεταμένη περιοχή.
Η ένταξη της συμφωνίας σε επενδυτικό πλαίσιο 600 δισ. δολαρίων δείχνει πως οι ΗΠΑ προσαρμόζουν τη στρατηγική τους, μετατρέποντας τις σχέσεις με τα κράτη του Κόλπου σε οικονομικο-στρατιωτικά πακέτα επιρροής, με ανταλλάγματα πέρα από τον αμυντικό τομέα.
