Η ίδρυση της Γενικής Γραμματείας Εθνικής Ασφάλειας στην Προεδρία της Κυβέρνησης και η απευθείας ανάθεση των εξοπλιστικών προγραμμάτων στον Θάνο Ντόκο, στενό συνεργάτη του Κυριάκου Μητσοτάκη, έχει φουντώσει τα σενάρια εσωτερικής αντιπαράθεσης στη Νέα Δημοκρατία και επιβεβαιώνει τη στρατηγική του πρωθυπουργού να διατηρεί αυστηρό έλεγχο σε καίριους τομείς της διακυβέρνησης.
Το γεγονός ότι ο Νίκος Δένδιας, υπουργός Εθνικής Άμυνας και θεωρούμενος από πολλούς ως δυνητικός «δελφίνος», αποδυναμώνεται με αυτόν τον τρόπο δεν πέρασε απαρατήρητο ούτε από πολιτικούς αναλυτές ούτε από στελέχη του κόμματος. Είναι ενδεικτική μιας επαναλαμβανόμενης τακτικής του Μητσοτάκη να περιορίζει πολιτικά πρόσωπα που ενδέχεται να συγκεντρώσουν υπερβολική επιρροή.
Παρόμοια κίνηση είχε γίνει και το 2019 στο Υπουργείο Εξωτερικών, ενισχύοντας την αίσθηση ότι το Μαξίμου επιχειρεί όχι μόνο να κεντρικοποιήσει τη λήψη αποφάσεων, αλλά και να ελέγξει πλήρως τη ροή πληροφοριών και πρωτοβουλιών που σχετίζονται με την εθνική πολιτική.
Πράγματι, πίσω από την επίσημη ανακοίνωση για τη σύσταση της Γενικής Γραμματείας Εθνικής Ασφάλειας, όσοι παρακολουθούν στενά τις εσωκομματικές ισορροπίες στη Νέα Δημοκρατία διακρίνουν ξεκάθαρα μια στοχευμένη κίνηση “εκθρόνισης” του Νίκου Δένδια από τον πιο κρίσιμο και «ζεστό» τομέα: τα εξοπλιστικά και την πρόσβαση στο ταμείο δισεκατομμυρίων του ReArm Europe.
Η απευθείας υπαγωγή του Θάνου Ντόκου στον πρωθυπουργό, παρακάμπτοντας πλήρως τον υπουργό Άμυνας, δεν είναι απλώς διοικητική αναδιάρθρωση — είναι πολιτική αποδόμηση. Όσοι γνωρίζουν τα εσωτερικά της ΝΔ μιλούν ξεκάθαρα για «ξεδόντιασμα» του Δένδια, του μοναδικού ίσως κυβερνητικού στελέχους με αυτόνομο πολιτικό εκτόπισμα και διεθνείς διασυνδέσεις, που δεν χρωστά την πορεία του αποκλειστικά στον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η διαχείριση των εξοπλιστικών δεν είναι απλώς θέμα πολιτικής ισχύος· είναι και πρόσβαση σε δίκτυα συμφερόντων, συμβάσεων, διαπραγματεύσεων και στρατηγικών σχέσεων — ελληνικών και διεθνών. Με την κίνηση αυτή, το Μαξίμου παίρνει στα χέρια του το τελευταίο «κάστρο» ανεξαρτησίας του υπουργού Άμυνας, λίγες μόνο εβδομάδες αφότου ο Δένδιας διαφοροποιήθηκε –με μετρημένο αλλά σαφή τρόπο– σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και αμυντικής στρατηγικής, αφήνοντας αιχμές για «υπερσυγκέντρωση αρμοδιοτήτων».
Πηγές από το εσωτερικό του κόμματος αναφέρουν πως η δυσφορία του Δένδια για τις πρωθυπουργικές παρεμβάσεις ήταν ήδη ορατή από τον Φεβρουάριο, όταν φάνηκε να απομακρύνεται από την κομματική γραμμή σε διεθνή φόρα, προσεγγίζοντας περισσότερο τον θεσμικό ρόλο του υπουργού Άμυνας παρά το επικοινωνιακό αφήγημα της κυβέρνησης. Η μεταφορά των εξοπλιστικών στο γραφείο του πρωθυπουργού διαβάζεται από ορισμένους ως «ποινή» γι’ αυτή τη στάση.
Όσο για τον Θάνο Ντόκο, η τοποθέτησή του επικεφαλής του νέου «παράλληλου ΥΠΕΘΑ» δεν αποτελεί έκπληξη: άνθρωπος των think tank και των ισορροπιών, χαμηλών τόνων αλλά με σαφές στίγμα υπέρ του ΝΑΤΟικού δόγματος, είναι πρόσωπο της απόλυτης εμπιστοσύνης του Μητσοτάκη — με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη μελλοντική κατεύθυνση των ελληνικών εξοπλισμών.
Πως επηρεάζεται η μάχη της διαδοχής στη ΝΔ;
Η μεταφορά του ελέγχου των εξοπλιστικών στο Μαξίμου και ο παραγκωνισμός του Νίκου Δένδια δεν είναι μόνο θέμα διοίκησης ή πολιτικής «πειθαρχίας» — είναι κατ’ ουσίαν πράξη αποστρατείας από το κάδρο της διαδοχής.
Ο Δένδιας θεωρείται εδώ και καιρό ένας από τους ελάχιστους σοβαρούς διεκδικητές της επόμενης μέρας στη Νέα Δημοκρατία. Εχει θεσμικό προφίλ, διεθνή αναγνώριση, αποδοχή και πέρα από το «γαλάζιο» ακροατήριο, ενώ διατηρεί ανοικτούς διαύλους με σημαντικά κέντρα εξουσίας εντός και εκτός Ελλάδας. Επιπλέον, έχει αποφύγει τη φθορά από τα σκληρά εσωτερικά της κυβέρνησης, διατηρώντας έναν ρόλο «εθνικής σταθεράς», ιδίως στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας.
Αυτό όμως ακριβώς —το γεγονός ότι μπορεί να σταθεί ως αυτόφωτος πόλος εξουσίας εντός του κόμματος— είναι που τον καθιστά «απειλή» για τον πρωθυπουργό. Και σε ένα σύστημα όπου ο Μητσοτάκης έχει δείξει ότι δεν αφήνει τίποτα να κινείται εκτός του ελέγχου του, η απαξίωση του Δένδια φαντάζει πλέον στρατηγική, όχι στιγμιαία επιλογή.
Ποια είναι τα βασικά σημεία που επηρεάζουν τη μάχη διαδοχής:
Χάνει το πεδίο ισχύος του: Τα εξοπλιστικά προγράμματα δίνουν τεράστιο πολιτικό βάρος και διεθνές κύρος. Με την αφαίρεσή τους, ο Δένδιας αποδυναμώνεται θεσμικά και επικοινωνιακά.
Παραμένει χωρίς «στρατό» στο κόμμα: Ο Δένδιας ποτέ δεν είχε ισχυρό κομματικό μηχανισμό. Χωρίς χαρτοφυλάκιο εξουσίας, δυσκολεύεται πλέον να διατηρήσει επιρροή στη βάση της ΝΔ.
Δημιουργείται de facto «διάδοχος Ντόκος» στα εξοπλιστικά: Ο διορισμός ενός τεχνοκράτη στη θέση-κλειδί μεταφέρει την εξουσία σε άτομα του «συστήματος Μητσοτάκη», υπονομεύοντας κάθε εναλλακτικό κέντρο.
Στέλνεται μήνυμα και στους υπόλοιπους δελφίνους (όπως οι Χρυσοχοΐδης, Πιερρακάκης, Κωστής Χατζηδάκης): όποιος παρεκκλίνει ή αποκτά δική του ατζέντα, κόβεται.
Αν ο Μητσοτάκης αποχωρήσει το 2027, με «κλειδωμένα» τα κρίσιμα υπουργεία και έλεγχο στα οικονομικά και στα αμυντικά, θα έχει προετοιμάσει το πεδίο είτε για δική του επιστροφή αργότερα είτε για «διαδοχή από το περιβάλλον του».
Ο Δένδιας έχει μπροστά του δύο επιλογές: ή θα αποδεχτεί τον ρόλο του περιθωριακού θεματοφύλακα της «σοβαρής δεξιάς», ή θα ρισκάρει σύγκρουση με το Μαξίμου, ανοίγοντας ίσως και τον δρόμο για την πρώτη σοβαρή εσωκομματική κρίση μετά το 2019.
Ποια άλλα πρόσωπα φαίνεται να προετοιμάζονται για τη διαδοχή και πώς κινούνται στο παρασκήνιο;
Η μάχη της διαδοχής στη Νέα Δημοκρατία είναι ήδη σε εξέλιξη — απλώς διεξάγεται στα μουλωχτά, πίσω από χαμόγελα, “στηρίξεις” και κυβερνητικά καθήκοντα. Το παρασκήνιο είναι πυκνό και οι φιλοδοξίες πολλές. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει διαμηνύσει ότι δεν σκοπεύει να μείνει «εσαεί» στην ηγεσία του κόμματος, όμως θέλει να ελέγξει πλήρως τις συνθήκες της αποχώρησής του και —κυρίως— τον διάδοχό του.
Οι βασικοί παίκτες στο παρασκήνιο:
🔹 Κυριάκος Πιερρακάκης – Ο «διάδοχος από μέσα»
Ο αγαπημένος τεχνοκράτης του Μαξίμου, με καλές σχέσεις στο εσωτερικό και εξαιρετική εικόνα στην επιχειρηματική ελίτ. Αν και χωρίς κομματική βάση, προβάλλεται ως «μετριοπαθής μεταρρυθμιστής» με ευρωπαϊκό προφίλ. Οι κινήσεις του είναι προσεκτικές — δεν προκαλεί, δεν ξεχωρίζει υπερβολικά, αλλά χτίζει σταθερά πολιτικό κεφάλαιο. Το ότι μετακινήθηκε στο Υπουργείο Παιδείας θεωρείται προετοιμασία για πιο κεντρικό ρόλο στο μέλλον.
🔹 Κώστας Χατζηδάκης – Ο “παλιός συστημικός”
Έχει πολιτική πείρα, διαχρονική παρουσία στα κυβερνητικά σχήματα, θεσμικό προφίλ και άριστες σχέσεις με τον οικονομικό κόσμο. Παρότι δεν συγκινεί την κομματική βάση, ο Χατζηδάκης είναι αξιόπιστος για τα «γρανάζια» του κόμματος. Αν δει το πεδίο να ανοίγει, δεν αποκλείεται να κινηθεί. Ωστόσο, του λείπει η πολιτική φρεσκάδα.
🔹 Άδωνις Γεωργιάδης – Ο «δεξιός λαϊκιστής με οπαδούς»
Διατηρεί φανατικό κοινό και δίκτυο εντός της σκληρής κομματικής βάσης, κυρίως στο δεξιό άκρο. Ο ίδιος βλέπει τον εαυτό του ως δελφίνο, αλλά γνωρίζει ότι δεν έχει ευρύτερη εκλογική απήχηση. Θα μπορούσε να παίξει ρόλο σε σενάρια εσωκομματικών ισορροπιών ή και ως «ρυθμιστής» σε εκλογή διαδόχου.
🔹 Νίκη Κεραμέως – Η «ήσυχη επιλογή»
Συντηρεί ένα διακριτικό αλλά σταθερό πολιτικό προφίλ. Ενδιαφέρεται, έχει φιλόδοξους συνεργάτες, και αν υπάρξει κενό εξουσίας μπορεί να κινηθεί, κυρίως ως εκπρόσωπος της πιο συντηρητικής-κεντρώας τάσης, με στήριξη από εκκλησιαστικούς κύκλους και ένα κομμάτι του κομματικού μηχανισμού.
🔹 Μαργαρίτης Σχοινάς – Ο «εξωτερικός παίκτης»
Αν και δεν έχει κοινοβουλευτική παρουσία, συζητείται ως πρόσωπο που θα μπορούσε να μπει ως “σωτήρας” εάν προκύψει κρίση ή ανάγκη για ένα ευρωπαϊκό πρόσωπο που να εγγυάται συνέχεια και σοβαρότητα. Στενή σχέση με Μητσοτάκη, αν και πολιτικά πιο ανεξάρτητος απ’ όσο φαίνεται.
🔹 Ο ίδιος ο Μητσοτάκης – Ο «έμμεσος κληρονόμος»
Μην υποτιμάται το ενδεχόμενο να προετοιμάζει ένα είδος διαδοχής τύπου «Σημίτη»: να αποχωρήσει αλλά με τρόπο ώστε να διατηρεί έλεγχο, είτε μέσω επιλεγμένου διαδόχου είτε μέσω «συστήματος Μαξίμου» που θα συνεχίσει να κινεί τα νήματα. Ή, αν δει αστάθεια, να επιστρέψει δυναμικά το 2032 — «καθαρός» από φθορά.
Το ερώτημα πλέον:
Θα κινηθεί ο Δένδιας ως ανεξάρτητος πόλος που θα εκφράσει τους μετριοπαθείς και τους θεσμικούς — έστω κι εκτός ΝΔ;
Ή θα «κλείσει το στόμα» και θα μείνει σε ρόλο πολιτικής διακόσμησης;
