Την αγορά πρόσθετων συστοιχιών του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400 προανήγγειλε ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, ψυχραίνοντας ακόμα περισσότερο τις σχέσεις με τις ΗΠΑ μετά την άρνηση του Τζο Μπάιντεν να τον συναντήσει.
Μιλώντας στο CBS ο Τούρκος πρόεδρος είπε πως κανένας δεν μπορεί να επέμβει σε αυτή την απόφαση, αναφερόμενος προφανώς στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Ερντογάν πρόσθεσε ότι στο μέλλον, κανένας και σε κανένα επίπεδο, δεν θα μπορεί να επεμβαίνει στους όρους που θα διέπουν τις συμφωνίες για αγορά αμυντικών συστημάτων από την Τουρκία, και ούτε και από ποια χώρα θα τα προμηθεύεται.
Τον Αύγουστο, ο Αλεξάντερ Μικέγιεφ, επικεφαλής της Ρωσικής κρατικής εταιρείας εξαγωγής οπλικών συστημάτων, είχε δηλώσει ότι η διαπραγμάτευση με την Τουρκία για μια νέα συμφωνία για τους S-400, ήταν στο τελικό στάδιο.
Ο Ταγίπ Ερντογάν ανέφερε τέλος ότι εντός της εβδομάδας, θα έχει συνάντηση με τον Ρώσο πρόεδρο στο θέρετρο Σότσι, στην Μαύρη Θάλασσα.
Ερντογάν: «Δεν ξεκινήσαμε καλά με τον Μπάιντεν»
Τη δυστοκία που υπάρχει στις σχέσεις τις Τουρκίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες εξέθεσε με τον πλέον γλαφυρό και ευθύ τρόπο ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «Δεν μπορώ να πω ότι ξεκινήσαμε καλά με τον κύριο Μπάιντεν» και για να συμπληρώσει ότι η παρούσα πορεία των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων δεν προμηνύσει κάτι κάλο.
Κάνοντας τον απολογισμό του ταξιδιού του στη Νέα Υόρκη, όπου βρέθηκε στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ο πρόεδρος της Τουρκίας άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αγοράς μαχητικών 5ης γενιάς από άλλη χώρα: «Δεν μπορώ να πω ειλικρινά ότι υπάρχει μια υγιής διαδικασία στις Αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Γιατί; Κοιτάξτε, αγοράσαμε τα F-35, πληρώσαμε 1.4 δισεκατομμύρια εκατομμύρια δολάρια και τα F-35 δεν μας παραδόθηκαν. Οι ΗΠΑ πρέπει πρώτα να τακτοποιήσουν αυτό. Το να μην μας δώσουν τα F-35 χρησιμοποιώντας ως δικαιολογία το ζήτημα των S-400, δεν δείχνει καλή εικόνα σε επίπεδο διπλωματίας ή σε επίπεδο διακρατικών σχέσεων. Η Αμερική πρέπει κατ’ αρχάς αυτό να διορθώσει».
«Θα χτυπήσουμε άλλες πόρτες»
Σε ύφος ακόμη πιο σκληρό, ενδεικτικό του κλίματος αντιπαράθεσης με τις ΗΠΑ, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είπε πως στην Ουάσινγκτον «θα πρέπει επίσης να γνωρίζουν ότι η δεν υπάρχει πλέον η παλιά Τουρκία. Αυτή η Τουρκία είναι άλλη Τουρκία. Στην αμυντική βιομηχανία, προχωράμε και θα προχωρήσουμε περαιτέρω. Δεν μπορούν να έρθουν αύριο και να μας πουν “γιατί δεν παίρνεται τα F-35;”. Αφού δεν τα δίνεις, δεν θα πάρουμε. Τότε κι εμείς θα χτυπήσουμε άλλες πόρτες. Αυτό είπα στη και συνέντευξή μου στο CBS εδώ. Με ρώτησαν “σκέφτεστε να αγοράσετε από άλλους;” και απάντησα: “Θα το πάρουμε αν χρειαστεί. Δεν γίνεται να μην μου δώσετε τους Patriot τώρα, και μετά να μου πείτε “γιατί αγοράσατε τον S-400;”. Η Τουρκία θα πάρει ό,τι χρειάζεται για την άμυνά της. Εάν χρειαστεί θα αρχίσει να τα παράγει. Έχουμε ήδη ξεκινήσει. Από εδώ και πέρα, θα το κάνουμε περισσότερα. Ελπίζουμε ότι θα κατασκευάσουμε και τα δικά μας μη επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη. Θα το δουν και αυτό».
Ο κ. Ερντογάν ευχήθηκε οι σχέσεις των δύο χωρών-μελών του ΝΑΤΟ να μην είναι ανταγωνιστικές, αλλά φιλικές, λέγοντας ωστόσο ότι «η παρούσα πορεία (σ.σ. των σχέσεων) δεν προμηνύσει κάτι κάλο».
«Δυστυχώς, το σημείο που έχουμε φτάσει στα 19 χρόνια που κυβερνώ είτε ως πρωθυπουργός είτε ως πρόεδρος το σημείο που έχουν φτάσει οι σχέσεις μας δεν είναι καλό. Συνεργάστηκα καλά με τον γιο του Μπους, συνεργάστηκα καλά με τον κ. Ομπάμα, συνεργάστηκα καλά με τον κ. Τραμπ, αλλά δεν μπορώ να πω ότι ξεκινήσαμε καλά με τον κ. Μπάιντεν» προσέθεσε.
Προβληματισμός στην Αθήνα
Την εκτίμηση ότι ο Τούρκος πρόεδρος θα επιχειρήσει να κλιμακώσει την ένταση στο Αιγαίο έχει η ελληνική διπλωματία μετά τη διπλή αποτυχία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, καθώς δεν πέτυχε τη συνάντηση με τον Τζο Μπάιντεν, ενώ δέχθηκε και επίπληξη για την εμπλοκή τουρκικών στρατευμάτων στη Λιβύη.
Πάντως η Αθήνα δηλώνει έτοιμη να απαντήσει ακόμα και στο πιο δυσμενές σενάριο σε ότι αφορά την εξέλιξη των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
