Η αντίδραση στις παγκόσμιες πρωτεύουσες το πρωί της Τετάρτης (6/11), μετά τη νίκη του Τραμπ στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, ήταν πολύ διαφορετική σε σχέση με οκτώ χρόνια πριν στην πρώτη του θητεία στον Λευκό Οίκο, αναφέρει σε άρθρο του το Politico.
«Η νίκη Τραμπ προκάλεσε άγχος σε πολλούς, αγαλλίαση σε κάποιους. Όχι όμως σοκ. Ο κόσμος έχει πλέον εμπειρία με τον Τραμπ στην εξουσία», σχολιάζει στο άρθρο του ο Μάθιου Καμίνσκι.
«Υπάρχει κάτι άλλο που είναι διαφορετικό και πιο απροσδόκητο. Μία από τις αντιληπτές αδυναμίες της Αμερικής είναι η “πολωμένη” και “δυσλειτουργική” πολιτική της. Δεν έχω ακούσει αυτά τα λόγια από τότε που επικράτησε στις εκλογές ο Τραμπ. Η ξεκάθαρη νίκη του σε όλες τις αμφίρροπες πολιτείες, η εξασφάλιση ισχυρής λαϊκής εντολής και η πιθανή επικράτηση των Ρεπουμπλικανών και στα δύο σώματα του Κογκρέσου ακυρώνει το επιχείρημα ότι η εσωτερική πολιτική της Αμερικής, παρά τα τεράστια πλεονεκτήματά της έναντι όλων των άλλων αντιπάλων της, είναι που την οδηγεί στην παρακμή.
Σε αντίθεση με το 2016, αυτή τη φορά ο Τραμπ θα ηγηθεί ενός ενωμένου κόμματος και πιθανότατα και μιας ενιαίας κυβέρνησης. Δεν θα χρειαστεί να υπερασπιστεί τη νίκη του, όπως χρειάστηκε να κάνει με την έρευνα για την εμπλοκή της Ρωσίας στις εκλογές του 2016. Έχει πολλά “βαρίδια”, όπως οι νομικοί μπελάδες του και είναι πλέον 78 ετών, αλλά ο Τραμπ είναι πολύ ισχυρότερος τώρα απ’ ό,τι προ οκταετίας, όταν τον αμφισβητούσαν Ρεπουμπλικάνοι ηγέτες και τον απεχθάνονταν οι Δημοκρατικοί, επειδή άλωσε με τρία εκατομμύρια λιγότερες ψήφους τον Λευκό Οίκο.
Donald Trump has a different position on the world stage than he did during his first term. Here’s how he might use it.https://t.co/6CsFuXSs9D
— POLITICO (@politico) November 10, 2024
Η πολιτική του επιστροφή εξασφαλίζει στον «απρόβλεπτο» Τραμπ, όπως τον χαρακτήρισε προ ημερών ο πολωνός πρωθυπουργός Τουσκ, αξιοπιστία και ελευθερία κινήσεων στη διεθνή σκηνή, που δεν διέθετε προ οκταετίας. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι ΗΠΑ θα είναι πιο ισχυρές, αφού ο απομονωτισμός του Τραμπ, η προσέγγισή του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν και η προστατευτική εμπορική του πολιτική μπορούν να εγείρουν σοβαρά προβλήματα.
Απλά λέω ότι ο Τραμπ έχει την ικανότητα να διαμορφώσει τον κόσμο, όπως δεν την είχε πριν. Αυτό είναι τρομακτικό ή συναρπαστικό, ανάλογα με το πώς θα επιλέξει ο Τραμπ να ασχοληθεί με τον κόσμο. “Κατήφεια και απόγνωση”, είναι η διάθεση στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, σύμφωνα με τον πρώην πρωθυπουργό της Σουηδίας, Καρλ Μπιλντ. Ο βρετανός οικονομικός ιστορικός και αρθρογράφος Νάιαλ Φέργκιουσον θεωρεί ότι ο Τραμπ έχει τη δυνατότητα να έχει ισχυρή παρουσία στη διεθνή σκηνή, βλέποντας μια “γραμμή συνέχειας” από τον Ρίγκαν στον Τραμπ, που μπορεί να οδηγήσει τη Δύση στη νίκη στον “Ψυχρό Πόλεμο ΙΙ”.
Ο κόσμος σήμερα είναι πιο περίπλοκος και πιο επικίνδυνος από εκείνον που άφησε πίσω του ο Τραμπ όταν αποχώρησε από την εξουσία τον Ιανουάριο του 2021. Σε αυτόν τον Ψυχρό Πόλεμο οι ΗΠΑ βρίσκονται αντιμέτωπες με έναν ενισχυμένο άξονα αυταρχικών κρατών με επικεφαλής την Κίνα, αλλά και μια Ρωσία σε πόλεμο με την Ευρώπη, ένα Ιράν σε πόλεμο στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Κορέα. Οι ηγέτες αυτών των χωρών συγκεντρώθηκαν τον περασμένο μήνα στο Καζάν της Ρωσίας με συναδέλφους τους άλλων κρατών, όπως η Νότια Αφρική και η Τουρκία, σε ένα είδος συνόδου κορυφής του παράλληλου κόσμου εκτός ΗΠΑ.
Οι σύμμαχοι των ΗΠΑ σε Ασία και Ευρώπη αναζητούν ηγεσία από την Ουάσινγκτον. Θα τους εκπλήξει ο Τραμπ; Αυτό εξαρτάται από το αν το «Make America Great Again» («Να ξανακάνουμε Μεγάλη την Αμερική») σημαίνει περισσότερο «America First» («Πρώτα η Αμερική») ή «Peace Through Strength» («Ειρήνη διά της Ισχύος» -αν και αυτό αναμφίβολα θυμίζει Ρόναλντ Ρίγκαν. Η επιλογή είναι δική του.
Τρεις πρώτες δοκιμασίες θα μας δείξουν τι να περιμένουμε: Ποιους θα τοποθετήσει ο Τραμπ και σε ποια πόστα. Τι θα κάνει με την Ουκρανία και πόσο θα το τραβγήξει για να περιορίσει το παγκόσμιο εμπόριο.
Οι επιλογές του Τραμπ για το επιτελείο του κυμαίνονται σε ένα ευρύ φάσμα. Έμπειροι επαγγελματίες, όπως ο πρώην σύμβουλος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας Ρόμπερτ Ο’Μπράιεν και ο Γερουσιαστής της Φλόριντα Μάρκο Ρούμπιο, θέλουν εμπλοκή των ΗΠΑ στη διεθνή σκακιέρα και στην ίδια κατηγορία εντάσσεται και ο Μπράιαν Χουκ, ο οποίος διορίστηκε υπεύθυνος για τη μετάβαση στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στη Γερμανία, Ρικ Γκρενέλ, υποψήφιος για μια κορυφαία θέση στη νέα κυβέρνηση, παίρνει κατευθυντήρια γραμμή από τον Τραμπ. Ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς ανήκει στην πτέρυγα των οπαδών της «απομόνωσης», ενώ υπάρχουν και αρκετοί τυχοδιώκτες.
Το ουκρανικό ζήτημα θα αποτελέσει τη λυδία λίθο της στρατιωτικής και διπλωματικής ισχύος των ΗΠΑ υπό τον Τραμπ, ειδικά για την Ευρώπη. Στη διάρκεια της προεκλογικής του καμπάνιας ο Τραμπ έριξε στον Βολόντιμιρ Ζελένσκι την ευθύνη για την έναρξη του πολέμου και αρνήθηκε να πει αν επιθυμεί νίκη της Ουκρανίας. Ο Τραμπ λέει ότι θέλει να τερματίσει τον πόλεμο από την πρώτη ημέρα χωρίς να δίνει περισσότερες λεπτομέρεις για το πώς θα το κάνει. Και αν το κάνει με τρόπο που να μπορεί ο Πούτιν να διεκδικήσει τη νίκη, θα ενδυναμωθεί και η Κίνα και θα αποδυναμωθούν η Ευρώπη και οι ΗΠΑ κι αυτό δεν αποτελεί συνταγή ισχύος ή μεγαλείου για την Ουάσιγκτον.
Τέλος, το εμπόριο είναι η τρίτη δοκιμασία για τον Τραμπ κι ένα τεστ της παγκόσμιας οικονομικής ηγεσίας της Αμερικής. Ο Τραμπ δεν είναι ο ιδανικός μαθητής, αφού κλιμάκωσε τις δεσμεύσεις του για «όμορφους» δασμούς (20%, 50%, 100%) στα εισαγόμενα προϊόντα. Αλλά είναι κτηματομεσίτης: Θα προσπαθήσει να σας πουλήσει ένα διαμέρισμα του ενός εκατ. δολαρίων για 10 εκατ. δολάρια. Θα ρισκάρει να βυθίσει σε ύφεση την παγκόσμια οικονομία και να τροφοδοτήσει τον πληθωρισμό με την επιβολή αυτών των δασμών; Ίσως όχι, αν κρίνει κανείς από την πρώτη του θητεία όταν επαναδιαπραγματεύτηκε τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τον Καναδά και το Μεξικό.
Τους ερχόμενους μήνες, ο Τραμπ θα διαπραγματευτεί με τον πλανήτη από θέση ισχύος. Το πιο δύσκολο σενάριο να φανταστεί κανείς είναι η απομόνωση του Τραμπ και της Αμερικής από τον κόσμο. Αν κάτι γνωρίζουμε γι’ αυτόν, είναι ότι θέλει να βρίσκεται στο επίκεντρο», καταλήγει το άρθρο.
