Γράφει ο Γιώργος Λακόπουλος
Για τον Μιχάλη Σάλλα, η οικονομική πολιτική δεκαετιών ήταν «οδοστρωτήρας στη χώρα» και προκάλεσε για τους Έλληνες, μεταξύ 2008-2022, απώλεια 600 δισ. ευρώ.
Αφορμή ήταν η παρουσίαση του νέου βιβλίου του Τάκη Ρουμελιώτη με τίτλο «Ο κατακερματισμός του κόσμου» από τον Λιβάνη. Το πάνελ «βαρύ»: Προκόπης Παυλόπουλος, Βαγγέλης Βενιζέλος, Δημήτρης Κώνστας. Το κοινό απαιτητικό: Πολιτικοί, επιχειρηματίες, επιστήμονες, διανοούμενοι.
Σε αυτό το περιβάλλον, ο τελευταίος «γερόλυκος» του τραπεζικού συστήματος έβαλε την περασμένη Πέμπτη το δάκτυλο επί τον τύπο των ήλων για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της χώρας.
Ο Μιχάλης Σάλλας μίλησε για την ελληνική οικονομία, υπερβαίνοντας την αντίφαση ανάμεσα στα απαισιόδοξα συμπεράσματα των διεθνών οργανισμών, που χάνονται σε τεχνοκρατικές υποδείξεις και τους φανφαρονισμούς της ελληνικής κυβέρνησης, που καλλιεργεί προσδοκίες εισόδου στον Παράδεισο.
Διαμόρφωσε την εγχώρια χρηματοπιστωτική κουλτούρα
Μίλησε για την οικονομία, πολιτικά. Ευλόγως: Ανήκοντας στον στενό κύκλο των διαμορφωτών της εγχώριας χρηματοπιστωτικής κουλτούρας, πάντα τη συνδύαζε με την πολιτική κατάσταση στη χώρα. Καθιστώντας τις αναλύσεις – και τις δράσεις του άλλωστε – περισσότερο διεισδυτικές και με αποτέλεσμα.
Ο ίδιος υπήρξε από νωρίς πολιτικοποιημένος ως ιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ, το 1974 – και η συμπλήρωση των 50 χρόνων του – με τη συγκυρία του θανάτου της Βάσως Παπανδρέου έδωσε στην παρέμβασή του μια νοσταλγική απόχρωση.
Για τους καιρούς που η πολιτική και η οικονομία είχαν τις «ανθρώπινες» και «οραματικές» πλευρές, με διαλεκτική σύνδεση αυτονομίας και διαμόρφωσης των όρων εξέλιξης των πραγμάτων. Ύστερα ήλθαν οι αλγόριθμοι…
Η μνημονιακή τραγωδία μπορούσε να αποτραπεί
Ο επίτιμος πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς σήμερα παρουσίασε με την παρρησία της γνώσης και της εμπειρίας του την πραγματική ταυτότητα της οικονομίας και τις προκλήσεις της χώρας. Δίνοντας τα του Καίσαρος τω Καίσαρι – «η σημερινή Κυβέρνηση έχει αποκαταστήσει σε σημαντικό βαθμό το διεθνές κύρος της χώρας σε σχέση με το παρελθόν» – τράβηξε την κουρτίνα.
Αρχίζοντας από τη διοίκηση: Παραμένει στον πελατειακό της λήθαργο και «υστερεί ακόμα και από χώρες που μέχρι το 1989 ανήκαν στο ανατολικό μπλοκ». Επικρίνοντας τη διαχρονική «πολιτική γαλαντομία και ευκαιριακή δημοσιονομική πολιτική», που οδηγούσαν στη χρεοκοπία, έθιξε μια πλευρά που όλοι αποφεύγουν – άλλοι γιατί τους βολεύει και άλλοι για λόγους συνενοχής: Η μνημονιακή τραγωδία μπορούσε να αποτραπεί.
«Ακόμα και όταν είχαμε φθάσει στα όρια της καταστροφής, υπήρχαν προτάσεις για την αποφυγή της χρεοκοπίας και των Μνημονίων, αλλά υπήρξε αδυναμία μελέτης προτάσεων για περιορισμό του χρέους». Γνωρίζοντας από μέσα τα πράγματα, έκανε ευθέως την πικρή διαπίστωση: «Για να επιβιώσουν στρατηγικοί τομείς της οικονομίας, περνούν σταδιακά – ή θα περάσουν σύντομα – στον ξένο έλεγχο»,
Αντίφαση: Aπό τη μία υπάρχει διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον και, από την άλλη, «είναι λυπηρό» ότι ως «απόδειξη της διαχειριστικής ανεπάρκειας του ελληνικού κράτους», αυτοί ειδικά οι τομείς τελούν πλέον υπό «τη διαχείριση και ιδιοκτησία κρατικών εταιρειών άλλων χωρών».
Τίποτα δεν έγινε τυχαία
Για τον Μιχάλη Σάλλα, η οικονομική πολιτική δεκαετιών ήταν «οδοστρωτήρας στη χώρα» και προκάλεσε για τους Έλληνες μεταξύ 2008-2022, απώλεια 600 δισ. ευρώ. Αλλά τίποτε δεν έγινε τυχαία. «Δεν υπήρχε σχέδιο προστασίας και ανάπτυξης» των πλουτοπαραγωγικών πόρων, της βιομηχανίας, της αγροτικής παραγωγής» και χάθηκαν. Αλλά και ο τουρισμός που έμεινε, κινείται σε «χαοτική και αντιαναπτυξιακή πορεία».
Σε μια Ευρώπη που απογοητεύει καθώς «η διαδικασία λήψης των αποφάσεων θυμίζει γραφειοκρατία σοβιετικού τύπου» και υστερεί ανταγωνιστών της, η Ελλάδα είναι «ουραγός από πλευράς οικονομικών δεικτών και αισιοδοξίας των πολιτών» .
Ποια ανάπτυξη; Όταν «ο τζίρος στα… τυχερά παιχνίδια είναι δυο φορές πάνω από τα σούπερ μάρκετ».
Μιχάλης Σάλλας: «Δεν διατηρώ πολλές ελπίδες, αλλά…»
Θέτοντας την «πράσινη μετάβαση» ως πυρηνικό στόχο επιβίωσης, ανέφερε δύο νούμερα που προκαλούν δέος: Η Ευρώπη θα χρειαστεί συνολικά 15-16 τρισ. ευρώ και η Ελλάδα 456 δισ. Μόνο για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και πέρα από άλλα μέτρα ανταγωνιστικότητας.
Συμπέρασμα; Ελλείψει ίδιας χρηματοδότησης, επέρχεται δανεισμός με «επιβάρυνση της τσέπης των πολιτών κάθε χώρας». Έκανε έκκληση στην «πολιτική, επιστημονική και επιχειρηματική ελίτ» να «βρουν τρόπους για την ανταγωνιστικότερη διεθνή παρουσία του τόπου». Κλείνοντας μελαγχολικά, αλλά με ρεαλισμό: «Δεν διατηρώ πολλές ελπίδες, αλλά το εύχομαι ολόψυχα».
Ένας από τους «σοφούς» της χώρας, στον πιο ζωτικό τομέα της οικονομίας της, έκανε μια παρέμβαση που αποκλίνει από την τρέχουσα αισιοδοξία των κυβερνώντων και την αφασία των αντιπολιτευόμενων προς σωφρονισμό τους.
Δεν θα τους αρέσει, αλλά είπε την αλήθεια!
