Η ανησυχία για την επιτυχία της αποστολής, η αβεβαιότητα του Πενταγώνου και ο κρίσιμος ρόλος της υπόγειας πυρηνικής εγκατάστασης του Ιράν
Σε σταυροδρόμι στρατηγικών αποφάσεων βρίσκεται ο Ντόναλντ Τραμπ, καθώς επαναξιολογεί το ενδεχόμενο αεροπορικής επίθεσης εναντίον της υπόγειας πυρηνικής εγκατάστασης του Φορντό στο Ιράν, με το βασικό ερώτημα να παραμένει: Μπορεί πράγματι η βόμβα GBU-57 να καταστρέψει ολοσχερώς τον στόχο;
Η “bunker buster” GBU-57, βάρους 13,6 τόνων, θεωρείται από τις πιο ισχυρές συμβατικές βόμβες των ΗΠΑ, σχεδιασμένη να διεισδύει σε βαθιά υπόγεια καταφύγια. Ωστόσο, η πραγματική αποτελεσματικότητά της στο Φορντό αμφισβητείται, λόγω της βαθιάς θωράκισης της εγκατάστασης.
Σύγκρουση εκτιμήσεων στο Πεντάγωνο – Η DTRA και οι εναλλακτικές με τακτικό πυρηνικό όπλο
Σύμφωνα με αξιωματούχους του Πενταγώνου, η Υπηρεσία Μείωσης Απειλών Άμυνας (DTRA) έχει εισηγηθεί ότι μόνο ένα τακτικό πυρηνικό όπλο θα μπορούσε να καταστρέψει πλήρως το Φορντό, που εκτείνεται σε βάθος έως και 90 μέτρων, ενώ οι GBU-57 θα προκαλούσαν μόνο προσωρινές ζημιές, όπως κατάρρευση σηράγγων και προσωρινό φραγμό της πρόσβασης.
Ο Τραμπ, ωστόσο, δεν εξετάζει το ενδεχόμενο χρήσης πυρηνικού όπλου, και απέφυγε να εγκρίνει επίθεση χωρίς εγγυήσεις απόλυτης επιτυχίας. Επιπλέον, περιμένει να διαπιστώσει αν η απειλή στρατιωτικής εμπλοκής θα οδηγήσει το Ιράν σε διαπραγματεύσεις.
Η τεχνική πρόκληση – Το Φορντό «χτισμένο μέσα σε βουνό» και η αβεβαιότητα χρήσης της GBU-57
Η εγκατάσταση του Φορντό είναι χτισμένη κάτω από βουνό, ακριβώς για να αντέξει αεροπορικές επιθέσεις. Η GBU-57 δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ σε τέτοιο βάθος, και μόνο το βομβαρδιστικό B2 είναι ικανό να τη μεταφέρει – υπό την προϋπόθεση εναέριας υπεροχής και λειτουργικού GPS, καθώς χρειάζεται απόλυτη ακρίβεια στόχευσης.
Ο απόστρατος υποστράτηγος Ράντι Μάνερ, πρώην αναπληρωτής διευθυντής της DTRA, σχολίασε:
«Δεν είναι υπόθεση μιας και έξω… Η επίθεση ίσως καθυστερούσε το ιρανικό πρόγραμμα για λίγους μήνες, αλλά όχι παραπάνω. Δεν είναι ρεαλιστικό».
Η διεθνής ανησυχία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν – Πλησιάζει το όριο του 90% στον εμπλουτισμό ουρανίου
Η εγκατάσταση του Φορντό βρέθηκε στο επίκεντρο της προσοχής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (IAEA) όταν διαπιστώθηκε εμπλουτισμός ουρανίου στο 83,7%, κοντά στο οριακό 90% που απαιτείται για την κατασκευή πυρηνικών όπλων.
Η απενεργοποίηση της εγκατάστασης – διπλωματικά ή στρατιωτικά – θεωρείται κρίσιμη για την αποτροπή μιας πιθανής ιρανικής πυρηνικής βόμβας.
Η θέση του Ισραήλ και η ανάγκη για αμερικανική εμπλοκή – Επικίνδυνα σενάρια κομάντο απορρίφθηκαν
Το Ισραήλ, παρά τις δηλώσεις του για εναέρια υπεροχή, δεν διαθέτει τα μέσα (όπως B2 ή GBU-57) για να πραγματοποιήσει επιτυχή χτύπημα στο Φορντό, και τα σχέδιά του για ειδικές αποστολές κομάντο έχουν απορριφθεί από τον Τραμπ ως πολιτικά και στρατιωτικά επισφαλή.
Η επιτυχία οποιασδήποτε επίθεσης εξαρτάται από συνδυασμένες ενέργειες: εξουδετέρωση συστημάτων GPS παρεμβολών, εναέρια κυριαρχία, ακρίβεια στόχευσης και διαδοχικές προσβολές, κάτι που μοιάζει σχεδόν αδύνατο χωρίς συμμετοχή των ΗΠΑ.
Τι θα θεωρηθεί επιτυχία – Μόνο προσωρινή καθυστέρηση στο ιρανικό πρόγραμμα
Σύμφωνα με αξιολογήσεις των υπηρεσιών άμυνας, ακόμη και πολλαπλές ρίψεις GBU-57, σε βέλτιστες συνθήκες, δεν θα εξουδετέρωναν πλήρως την πυρηνική απειλή, αλλά απλώς θα καθυστερούσαν την εξέλιξη του ιρανικού προγράμματος για 6-12 μήνες.
Το δίλημμα της Ουάσινγκτον, με τον Τραμπ να μελετά προσεκτικά το κόστος, τα ρίσκα και το διεθνές αποτύπωμα, αποδεικνύει τη γεωστρατηγική πολυπλοκότητα που συνοδεύει κάθε απόφαση στρατιωτικής δράσης κατά του Ιράν.
