Ο Αμερικανός πρόεδρος ενεργοποιεί διαδικασία που απειλεί να ανατρέψει ισορροπίες σε Μ. Ανατολή και Ευρώπη
Με μια κίνηση υψηλής γεωπολιτικής έντασης, ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα που θέτει σε τροχιά την ένταξη παραρτημάτων των Αδελφών Μουσουλμάνων στη λίστα «ξένων τρομοκρατικών οργανώσεων», ένα βήμα που μπορεί να αναδιαμορφώσει συνολικά τις σχέσεις των ΗΠΑ με τον αραβικό κόσμο. Η απόφαση αφορά οργανώσεις που δρουν στον Λίβανο, στην Ιορδανία και στην Αίγυπτο, με την Ουάσιγκτον να κατηγορεί ότι «εμπλέκονται σε ή ενθαρρύνουν και υποστηρίζουν εκστρατείες βίας και αποσταθεροποίησης».
Το εκτελεστικό διάταγμα συνοδεύεται από σαφές μήνυμα: τα αμερικανικά συμφέροντα και η περιφερειακή σταθερότητα τίθενται στο επίκεντρο, ακόμη κι αν η διαδικασία αυτή προκαλέσει διπλωματικές τριβές.
Τι αναφέρει το διάταγμα – Οι χώρες που στοχοποιούνται
Σύμφωνα με το κείμενο του Λευκού Οίκου, τα συγκεκριμένα παραρτήματα των Αδελφών Μουσουλμάνων «εμπλέκονται σε ή ενθαρρύνουν και υποστηρίζουν εκστρατείες βίας και αποσταθεροποίησης που βλάπτουν τους ίδιους τους τόπους τους, τους αμερικανούς πολίτες ή αμερικανικά συμφέροντα». Η επιλογή των χωρών δεν είναι τυχαία: Αίγυπτος, Λίβανος και Ιορδανία αποτελούν ταυτόχρονα πεδία έντονου πολιτικού ανταγωνισμού, αλλά και κομβικά σημεία αμερικανικής επιρροής.
Η απόφαση αυτή –παρότι αναμενόμενη από τμήματα της αμερικανικής Δεξιάς– μεταφέρει την αντιπαράθεση σε θεσμικό επίπεδο, ανοίγοντας τον δρόμο για ευρύ πλέγμα κυρώσεων.
Οι συνέπειες της ένταξης στη λίστα τρομοκρατίας
Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας, η καταχώριση θα επιτρέψει:
• πάγωμα κάθε περιουσιακού στοιχείου στις ΗΠΑ,
• απαγόρευση οικονομικών συναλλαγών,
• απαγόρευση εισόδου μελών της οργάνωσης στα αμερικανικά σύνορα,
δίνοντας στην Ουάσιγκτον τη δυνατότητα να ασκήσει πολιτική και οικονομική ασφυξία σε όποιο παράρτημα στοχοποιηθεί.
Η αρμοδιότητα για την εφαρμογή του μέτρου ανήκει στον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και στον υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, οι οποίοι καλούνται να ολοκληρώσουν μια διαδικασία που αναμένεται να φέρει αντιδράσεις τόσο στο Κογκρέσο όσο και στο διεθνές διπλωματικό πεδίο.
Το ιστορικό βάθος των Αδελφών Μουσουλμάνων και οι σημερινές ισορροπίες
Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, με παρουσία σχεδόν σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, υπήρξαν επί δεκαετίες η κυριότερη οργανωμένη αντιπολίτευση στην Αίγυπτο. Παρά τη σκληρή καταστολή, κατάφεραν το 2012 να αναδείξουν στην προεδρία τον Μοχάμεντ Μούρσι, προτού το κίνημα σαρωθεί το 2013 μετά την πτώση του από τον στρατό.
Αν και θεωρείται ότι εκπροσωπεί ένα «μετριοπαθές πολιτικό ισλάμ», έχει τεθεί εκτός νόμου στη Σαουδική Αραβία, πρόσφατα στην Ιορδανία, και βρίσκεται υπό στενή επιτήρηση διεθνώς. Στην Ιορδανία, οι αρχές κατηγορούν την οργάνωση για «αποσταθεροποιητικές δραστηριότητες», συμπεριλαμβανομένης «της κατασκευής και αποθήκευσης ρουκετών και εκρηκτικών».
Η Ευρώπη σε επιφυλακή – Η γαλλική ανησυχία για «εισοδισμό»
Η κίνηση Τραμπ έρχεται σε μια περίοδο όπου και η Ευρώπη εξετάζει αυστηρότερα τον ρόλο του κινήματος. Στη Γαλλία, ο Εμανουέλ Μακρόν αφιέρωσε δύο συμβούλια άμυνας και εθνικής ασφάλειας στον «εισοδισμό» των Αδελφών Μουσουλμάνων, σηματοδοτώντας ότι το Παρίσι βλέπει να ενισχύεται ένα φαινόμενο που αγγίζει τη δημόσια τάξη και την κοινωνική συνοχή.
Η συντονισμένη πίεση ΗΠΑ – Ευρώπης διαμορφώνει ένα νέο περιβάλλον, στο οποίο το κίνημα βρίσκεται αντιμέτωπο με μία από τις πιο συστηματικές διεθνείς αμφισβητήσεις της ιστορίας του.
