Η Πυθία αποκαλύπτει
Αναγνώστριες και αναγνώστες μου. Συντρόφισσες και σύντροφοι.
Το κλείσιμο του Attica TV προκάλεσε θόρυβο – και δικαίως. Σε μια περίοδο κατά την οποία η πολυφωνία στα media δοκιμάζεται σκληρά, η απώλεια ενός ακόμη σταθμού με έστω και περιορισμένη τηλεθέαση ή παρέμβαση μέσα από την ενημερωτική του δραστηριότητα δεν μπορεί να περάσει στα ψιλά. Το επιχείρημα περί “πολιτικής παρέμβασης” από το Μαξίμου μπορεί να μην ευσταθεί στον πυρήνα του, ωστόσο αποκαλύπτει ένα βαθύτερο, διαρκές πρόβλημα: την αδυναμία του προοδευτικού χώρου να στηρίξει με σοβαρούς όρους δικά του μέσα ενημέρωσης.
Η απόφαση της Wide Media να σταματήσει τη λειτουργία του καναλιού βασίστηκε σε καθαρά επιχειρηματικά κριτήρια και ίσως σε πολιτικά κριτήρια που δεν σχετίζονται τόσο με απαίτηση του Μαξίμου για λουκέτο στο κανάλι, όσο με την αλλαγή σχεδιασμού των ιδιοκτητών αναφορικά με τα σενάρια που απεργάστηκαν στο πλαίσιο της ρύθμισης των εξελίξεων στην Κεντροαριστερά – Αριστερά. Κάτι άλλαξε εκεί και το κανάλι δεν είναι χρήσιμο πια και οι τελευταίες εξελίξεις αιφνιδίασαν μάλλον εκείνους που θεωρούσαν ότι δεν υφίστανται μεταβλητές στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν τα πράγματα οι επιχειρηματικοί κύκλοι.
Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες μερικών εκπομπών, το κανάλι ουδέποτε απέκτησε σοβαρή επιρροή στο πολιτικό και ενημερωτικό πεδίο, ούτε φυσικά έγινε «σημαία» κάποιου αντιπολιτευτικού μετώπου. Όσοι προσπαθούν να το εμφανίσουν ως «ενοχλητική φωνή» προς την κυβέρνηση, αγνοούν την πραγματικότητα ή απλώς αναζητούν ευκαιρία να συντηρήσουν έναν μύθο περί “ελέγχου των ΜΜΕ”.
Ποια ακριβώς ήταν η “παρέμβαση” του Attica TV στην πολιτική επικαιρότητα; Πόσοι το παρακολουθούσαν στα αλήθεια; Ποιο ήταν το αποτύπωμά του στον δημόσιο διάλογο; Η απάντηση είναι σαφής: ασήμαντο. Στην πραγματικότητα εκεί βολεύτηκαν διάφοροι δημοσιογράφοι από τα αποτυχημένα φιλο-ΣΥΡΙΖΑ εγχειρήματα του παρελθόντος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, τον οποίο υποτίθεται ότι “εξυπηρετούσε” η ύπαρξη του Attica TV, βρίσκεται σε διαρκή πολιτική κατάρρευση. Καμία “φωνή” δεν του λείπει. Αυτό που του λείπει είναι στρατηγική, κοινωνικό έρεισμα και πειστικό αφήγημα. Όσοι μιλούν για φίμωση, προσπαθούν απλώς να φορτώσουν στο “σύστημα” ευθύνες που ανήκουν στο ίδιο το κόμμα και τους ανθρώπους του.
Η πραγματικότητα είναι πως οι ιδιοκτήτες του Attica TV –επιχειρηματίες με δεκάδες άλλες εταιρείες και συμφέροντα στον χώρο των media– δεν είδαν ποτέ στο κανάλι μια προοπτική ισχυρής επένδυσης. Το συνέκριναν με το Action 24, το οποίο έχουν εξοπλίσει, ενισχύσει και στηρίξει για να αποκτήσει σαφή ρόλο στο μιντιακό πεδίο. Αντίθετα, το Attica TV ποτέ δεν βρήκε ταυτότητα, ούτε ακροατήριο.
Το αφήγημα περί “ενοχλητικού σταθμού” που έκλεισε επειδή «αντιστάθηκε» δεν στέκει. Και κυρίως δεν συγκινεί ένα κοινό που βλέπει ότι η ενημέρωση πλέον δεν περιορίζεται σε κλασικά τηλεοπτικά μοντέλα, ούτε “κλειδώνεται” από κυβερνήσεις. Το ποιος πείθει και ποιος όχι φαίνεται αλλού – και όχι στη μυθολογία των «διωγμένων σταθμών».
Αντί να κατασκευάζονται θεωρίες συνωμοσίας, μήπως ήρθε η ώρα κάποιοι να αναρωτηθούν γιατί ένα “δήθεν ανεξάρτητο” κανάλι με υποτιθέμενο δυναμισμό δεν κατάφερε να σταθεί στην αγορά; Ίσως γιατί, πολύ απλά, δεν είχε τίποτα ουσιαστικό να προσφέρει. Αν είχε πραγματικά σταθεί στην αγορά οι επιχειρηματίες δεν θα τολμούσαν να το κλείσουν. Και το ότι το άνοιξαν οφείλεται σε συγκεκριμένο σχεδιασμό, τον οποίο ελάχιστοι γνωρίζουν.
Η πραγματικότητα είναι απλή: το Attica TV δεν είχε ξεκάθαρη ταυτότητα, δεν είχε σταθερό κοινό, δεν είχε την απαραίτητη επένδυση για να μπορέσει να παίξει ρόλο στον δημόσιο διάλογο. Κι αυτό, τελικά, ήταν αρκετό για να το θέσει εκτός μάχης η ίδια η αγορά – όχι κάποια σκοτεινή εντολή από την κυβέρνηση. Όπως σας αποκάλυψα χθες, κάποιοι… Αριστεροί δήθεν δημοσιογράφοι του Attica, που το τελευταίο χρονικό διάστημα έδιναν ρεσιτάλ κωλοτούμπας επιχειρώντας ακόμη και να προστατέψουν τον Μητσοτάκη, είχαν κλείσει ήδη τις θεσούλες τους για το Action24, άρα δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία για τους ίδιους η πρόσφατη εξέλιξη και σίγουρα κάποιοι έπαιξαν βρόμικα παιχνίδια στην πλάτη της συντριπτικής πλειοψηφίας των εργαζόμενων.
Προφανώς τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι καλώς έκλεισε το κανάλι. Αντίθετα: το γεγονός ότι ένα μέσο ενημέρωσης με στοιχειώδη διάθεση να φιλοξενήσει διαφορετικές φωνές κατεβάζει ρολά, την ώρα που η συντριπτική πλειοψηφία των σταθμών λειτουργεί ως φερέφωνο του «επιτελικού κράτους», είναι πρόβλημα. Το ερώτημα όμως είναι άλλο: τι έχει κάνει η ίδια η Αριστερά γι’ αυτό;
Περιμένει –ακόμη– από τους “ολιγάρχες” να βγάλουν το φίδι από την τρύπα. Να επενδύσουν, να φτιάξουν “ελεύθερα” media, να προσλάβουν αριστερούς δημοσιογράφους. Και τελικά, βλέπουμε δύο σενάρια: είτε τα media κλείνουν, είτε οι άνθρωποι που κάποτε τα υπηρέτησαν εντάσσονται σε άλλα συστήματα εξουσίας και επικοινωνίας, εκτελώντας «συμβόλαια» για λογαριασμό εκείνων που υποτίθεται ότι πολεμούσαν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, για παράδειγμα, τελικά δεν είναι θύμα των ΜΜΕ – είναι θύμα της δικής του αδράνειας στον χώρο των ΜΜΕ και των λαθών του παρελθόντος. Και όσο δεν το αναγνωρίζει αυτό, τόσο θα βλέπει τους όποιους εκφραστές του να εξαφανίζονται από την ενημέρωση. Όχι επειδή “ενοχλούν το σύστημα”, αλλά γιατί ποτέ δεν οικοδόμησαν κάτι στιβαρό για να αντέξει την πίεση του.
Το Attica TV ίσως να μην ήταν το “αντισυστημικό” κανάλι που φαντάζονται κάποιοι. Όμως το κενό που αφήνει πίσω του δείχνει με καθαρότητα ποιος έχει τον έλεγχο – και ποιος απλώς παρακολουθεί, περιμένοντας να του δοθεί βήμα.
Και κάτι ακόμη: Εκείνοι που φωνάζουν πιο πολύ σήμερα για το κλείσιμο του AtticaTV συμμετέχουν σε έναν κύκλο προσώπων που σχετίζονται με τον σχεδιασμό για ολική επαναφορά του Αλέξη Τσίπρα στην κεντρική πολιτική σκηνή με όχημα καινούριο πολιτικό φορέα. Ποιοι είναι οι κύκλοι της ολιγαρχίας που επενδύουν ή επένδυσαν στην προοπτική επιστροφής του Αλέξη Τσίπρα; Τι αλλάζει; Πως μεταβάλλεται το περιβάλλον; Υπάρχουν ρήγματα στους επιχειρηματικούς κύκλους και στους θύλακες της τραπεζοκρατίας που επένδυσαν στο νέο πρότζεκτ Τσίπρα; Υπάρχουν κάποιοι που αποσύρονται; Ίσως οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα να λύσουν και τις απορρίες για το κλείσιμο του AtticaTV. Θα επανέλθω σύντομα…