Με τίτλο «Οι χώρες του νότου τολμούν να ονειρεύονται μια νέα μοίρα, μετά τις χαμένες δεκαετίες» το πρακτορείο Bloomberg αναφέρεται στην «ευεργετική» επίδραση του Ταμείου Ανάκαμψης στις οικονομίες των ευρωπαϊκών χωρών του νότου.
Υποστηρίζοντας πως το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί την πιο σημαντική ευκαιρία μετά την δημιουργία του ευρώ, το Bloomberg αναφέρει ότι Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία και Ελλάδα μόλις ξεπεραστούν τις προκλήσεις του κορωνοϊού, θα μπορέσουν να διεκδικήσουν μια αλλαγή πορείας μετά από δύο δεκαετίες ασθενειών στην οικονομία και κρίσης.
Ο αδύναμος κρίκος της ευρωζώνης
Περίπου 379 δισ. ευρώ, ή το 47% του ύψους 800 δισ. ευρώ Ταμείου Ανάκαμψης, θα καταλήξουν στην Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα, με τους αξιωματούχους και τους επιχειρηματίες από την Αθήνα μέχρι τη Μαδρίτη να προετοιμάζονται για μια άνευ προηγουμένου περίοδο επενδύσεων που θα μπορούσαν αλλάξουν το πεπρωμένο των οικονομιών τους, τονίζει το δημοσίευμα.
«Αν κοιτάξετε τα χρήματα που θα επενδυθούν σε χώρες όπως η Ισπανία, η Ελλάδα και η Ιταλία, πρόκειται για εξαιρετικές ευκαιρίες που μπορούν να αλλάξουν την πορεία της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης», είχε δηλώσει νωρίτερα μέσα στο μήνα ο Philipp Hildebrand, αντιπρόεδρος της BlackRock. «Είναι μια πραγματικά ιστορική ευκαιρία που έχει τώρα η Ευρώπη», είχε πει.
Τόσο κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης κορωνών όσο και κατά την κρίση του δημόσιου χρέους της τελευταίας δεκαετίας, οι νότιες χώρες της Ευρώπης έχουν αποδειχθεί ως ο πιο αδύναμος κρίκος στην ευαίσθητη δομή του ευρώ, θέτοντας σε κίνδυνο ολόκληρο το σχέδιο της νομισματικής ένωσης, σχολιάζει το Bloomberg.
Η «τρομακτική» κληρονομιά
Εννέα από τις δέκα περιοχές της περιοχής που είναι πρώτες στην ανεργία των νέων βρίσκονται στη νότια Ευρώπη, ξεκινώντας από το 71% στη Θέουτα, έναν θύλακα της Ισπανίας. Παράλληλα, τονίζει το πρακτορείο, η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει βιώνει τις συνέπειες από την κρίση χρέους που κοστίζει στους πολίτες το ένα πέμπτο του διαθέσιμου εισοδήματος.
Δεν είναι όμως η οικονομική κρίση που έχει πλήξει τις χώρες του νότου καθώς ακολούθησε η πανδημία προκαλώντας νέες ζημιές. Η Ισπανία υπέστη συρρίκνωση περισσότερο από το 1/10 της παραγωγής μόνο το 2020. Για την Ιταλία, η αθροιστική ζημιά από τον κορωνοϊό και τα χρόνια του αδιεξόδου της κυβέρνησης σημαίνει ότι το πραγματικό ακαθάριστο εγχώριο προϊόν είναι χαμηλότερο από ό,τι ήταν όταν εντάχθηκε στο ευρώ.
Η πανδημία επίσης δεν είναι ένας κίνδυνος που έχει παρέλθει καθώς παραλλαγές του ιού που απειλούν με ένα νέο κύμα λοιμώξεων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, κάτι που θα πλήξει περισσότερο τις χώρες που εξαρτώνται από τον τουρισμό, αναφέρει το Bloomberg δίνοντας το παράδειγμα της Μυκόνου, όπου η αύξηση των κρουσμάτων οδήγησε σε επιπλέον περιορισμούς. Να σημειωθεί ότι τα μέτρα αναμένεται να αρθούν αύριο, Δευτέρα.
Μιλώντας στο πρακτορείο ο δήμαρχος της Μυκόνου Κώστας Κουκάς τάχθηκε κατά των τελευταίων περιορισμών, αλλά εξέφρασε την αισιοδοξία του για το μέλλον.
Οι δαπάνες που προορίζονται για πράσινα και ενεργειακά έργα υποδηλώνουν την πιθανότητα ότι πολλά νησιά μπορούν να συνδεθούν στο δίκτυο της ηπειρωτικής χώρας για πρώτη φορά, αναφέρεται. «Η σημασία για την ανάπτυξη και την διασφάλισης της αδιάλειπτης παροχής ηλεκτρικής ενέργειας για την κοινωνία και της μη εξάρτησης από το πετρέλαιο είναι αυτονόητη», δήλωσε ο κ. Κουκάς. «Τα νησιά μας θα γυρίσουν τη σελίδα», είπε χαρακτηριστικά.
Ο ευρωπαϊκός λογαριασμός
Οι κοινοτικοί πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης για την Ελλάδα ανέρχονται σε 30,5 δισ., ποσό που αντιστοιχεί σχεδόν στο ένα πέμπτο της ελληνικής οικονομίας.
Η Ιταλία θα λάβει το μεγαλύτερο μερίδιο, με 192 δισ. ευρώ. Έτσι ενισχυμένες οι εθνικές δαπάνες, περίπου το 40% των χρημάτων θα αφορούν τις φτωχότερες νότιες περιοχές της χώρας. Η διοίκηση του πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι εκτιμά ότι η παραγωγή θα αυξηθεί κατά 3,6% έως το 2026.
Η Ισπανία θα λάβει περίπου 140 δισ. ευρώ, περίπου τα μισά από τα οποία είναι επιχορηγήσεις που δεν χρειάζεται να επιστραφούν. Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα ποσά, τα 23 μέλη της Εθνικής Ένωσης Ανεξάρτητων Κατασκευαστών ετοιμάζονται να υποβάλουν προσφορά για να εργαστούν σε συμβάσεις που εστιάζουν στις βιώσιμες μεταφορές, αντισταθμίζοντας τα χρόνια υποεπενδύσεων.
Οι εκτιμήσεις
Την ίδια ώρα η Moody’s προειδοποιεί ότι η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία πιθανότατα θα δυσκολευτούν να καταβάλλουν πλήρως τις επιχορηγήσεις της ΕΕ και τα φθηνά δάνεια. Εκτιμά, ωστόσο, ότι οι δημόσιες επενδύσεις σε αυτές τις χώρες θα συνεχίσουν να διπλασιάζονται τα επόμενα πέντε χρόνια σε σύγκριση με την προηγούμενη μισή δεκαετία.
Ο οίκος προβλέπει ότι το πακέτο της ΕΕ θα ενισχύει την οικονομική ανάπτυξη στη νότια Ευρώπη κατά περίπου 0,5 εκατοστιαίες μονάδες ετησίως κατά μέσο όρο μεταξύ 2021 και 2027, ένα όφελος που θα μπορούσε να φτάσει 0,7 εκατοστιαίες μονάδες εάν οι κυβερνήσεις καταφέρουν να τα ξοδέψουν όλα.
Το όφελος μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερο εάν οι χώρες δεσμευτούν να επιτύχουν σαρωτικές μεταρρυθμιστικές και διοικητικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες συνδέονται με τις εκταμιεύσεις των κονδυλίων της ΕΕ. Τέτοιες θα μπορούσαν να είναι οι διορθώσεις στην προβληματική αγορά εργασίας της Ισπανίας ή ο εξορθολογισμός της ιταλικής γραφειοκρατίας.
Ο κίνδυνος είναι ότι μερικά από τα χρήματα θα σπαταληθούν. «Αυτή είναι μια μοναδική ευκαιρία λόγω των χρηματικών ποσών που αφορούν και επειδή είναι ένα ολοκληρωμένο πακέτο όχι μόνο χρημάτων αλλά και μεταρρυθμίσεων», δήλωσε η Sarah Carlson, αναλύτρια της Moody’s. «Το ερώτημα που έχουμε είναι, θα αξιοποιήσουν στο έπακρο αυτό;», εξήγησε.
Εν πάση περιπτώσει, ακόμη και η δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης φέρνει μαζί του την ελπίδα ότι μια μέρα θα μπορούσε να γίνει ένα μόνιμο μαξιλάρι ενάντια στα αναπτυξιακά σοκ, ή κάτι ακόμα πιο φιλόδοξο. «Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα πρώτο βήμα προς μια κοινή δημοσιονομική ικανότητα, και τελικά μια φορολογική ένωση», δήλωσε ο Alexander Kriwoluzky, οικονομολόγος στο think tank DIW Berlin. «Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα παιχνίδι αλλαγής για τις μελλοντικές γενιές», εκτίμησε.
