Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ απαντά στην κριτική για την παρουσία του στην εκδήλωση της «Δημοκρατίας» και θέτει εκ νέου το πλαίσιο της θεσμικής του στάσης στον δημόσιο λόγο
Τη δική του απάντηση στις αντιδράσεις που προκάλεσε η παρουσία του στην εκδήλωση της εφημερίδας «Δημοκρατία» έδωσε ο Ευάγγελος Βενιζέλος, κατά την ομιλία του στο ετήσιο συνέδριο της SAP στο Μέγαρο Μουσικής. Η τοποθέτησή του δεν περιορίστηκε σε μια απλή διευκρίνιση· εντάχθηκε σε ένα ευρύτερο πλαίσιο υπεράσπισης της θεσμικής λειτουργίας και του ρόλου που, όπως υπογράμμισε, οφείλουν να έχουν τα δημόσια πρόσωπα σε μια πλουραλιστική δημοκρατία.
Με την επιλογή του να τοποθετηθεί εκτενώς, ο κ. Βενιζέλος επιχείρησε να αποσυνδέσει τη συμμετοχή του από τις ερμηνείες που αναπαράχθηκαν στον δημόσιο διάλογο και να επανατοποθετήσει το ζήτημα στη βάση της δημοκρατικής αρχής της ανοιχτής συζήτησης, ακόμη και με συνομιλητές που δεν ανήκουν στο ίδιο πολιτικό ή ιδεολογικό περιβάλλον.
«Πρέπει να συνομιλείς και με όσους βρέθηκες απέναντι»
Κεντρικό σημείο της παρέμβασής του αποτέλεσε η αναφορά ότι στη δημοκρατία «πρέπει να συνομιλείς και με τους ανθρώπους που βρέθηκες απέναντι». Με αυτή τη φράση, ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έστειλε διπλό μήνυμα: αφενός υπερασπίστηκε το δικαίωμα – αλλά και την υποχρέωση, όπως είπε – των δημόσιων προσωπικοτήτων να συμμετέχουν σε εκδηλώσεις και συζητήσεις ανεξαρτήτως του πολιτικού κλίματος που τις περιβάλλει· αφετέρου υπογράμμισε ότι η δημοκρατία δεν λειτουργεί με αποκλεισμούς αλλά με επιχειρήματα.
Ο κ. Βενιζέλος επανέλαβε ότι είναι «περήφανος» για τις θέσεις που διατυπώνει, τις οποίες υπερασπίζεται σταθερά εδώ και χρόνια, ενώ υπενθύμισε πως συνεχίζει να ασκεί αυστηρή κριτική στην κυβέρνηση σε ζητήματα που θεωρεί κομβικά για το κράτος δικαίου, όπως οι υποκλοπές και η κατάσταση στη δικαιοσύνη. Με τον τρόπο αυτό επέλεξε να δώσει έμφαση στη συνέπεια και όχι στη συγκυρία της παρουσίας του.
Εθνικά θέματα και θεσμική στάση: «Έχω βάλει πλάτη όπου χρειάστηκε»
Ιδιαίτερα βαρύτητα έδωσε και στη συμβολή του σε κρίσιμες εθνικές υποθέσεις, λέγοντας πως έχει «βάλει πλάτη» σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας όταν το απαιτούσαν οι συνθήκες. Υπενθύμισε ότι, παρά τις επιμέρους διαφωνίες του με κυβερνητικές επιλογές, προκρίνει πάντα τη θεσμική σταθερότητα και τη διαφύλαξη των εθνικών συμφερόντων.
Η αναφορά αυτή ενισχύει την εικόνα ενός πολιτικού που επιδιώκει να τοποθετείται πέρα από τις εφήμερες αντιπαραθέσεις, προβάλλοντας μια πιο μακροπρόθεσμη θεώρηση για τον ρόλο της πολιτικής ευθύνης. Για τον ίδιο, η συμμετοχή σε δημόσιες εκδηλώσεις – ανεξαρτήτως του χώρου που τις διοργανώνει – εντάσσεται σε αυτή τη λογική.
Η έννοια της ανοιχτότητας και ο δημόσιος διάλογος
Στο κλείσιμο της ομιλίας του, ο Ευάγγελος Βενιζέλος υπογράμμισε ότι η δημοκρατία προϋποθέτει ανοιχτότητα, διάλογο και θεσμική υπομονή. «Η παρουσία μου», τόνισε, «είναι κομμάτι της αντίληψής μου για τη λειτουργία της δημοκρατίας και της δημόσιας σφαίρας». Με τη διατύπωση αυτή, θέλησε να εμφανιστεί όχι μόνο ως πολιτικό πρόσωπο που υπερασπίζεται συγκεκριμένες θέσεις, αλλά και ως φορέας μιας ευρύτερης αντίληψης για το πώς πρέπει να διεξάγεται ο δημόσιος λόγος στη χώρα.
Η παρέμβαση Βενιζέλου φαίνεται έτσι να έχει δύο στόχους: να απαντήσει στην κριτική για την παρουσία του στη συγκεκριμένη εκδήλωση, αλλά και να επαναφέρει στο επίκεντρο την ανάγκη για έναν δημόσιο διάλογο που δεν περιορίζεται σε «ασφαλείς» ή ομοειδείς πολιτικούς χώρους.
