Του Νίκου Λακόπουλου
Μέσα σε ένα σκηνικό ατελούς δικομματισμού -όπου η Νέα Δημοκρατία επανέκαμψε χω΄ρίς να πάρει τα παλιά της ποσοστά και ο ΣΥΡΙΖΑ αδυνατεί να εκφράσει το σ΄ύνολο της «δημοκρατικής παράταξης» το Κινάλ με 8% έμοιαζε να είναι το κόμμα ρυθμιστής από όπου θα περνούσαν οι εξελίξεις.
Η Νέα Δημοκρατία ακόμα και αν έπαιρνε το ίδιο ποσοστό δεν θα είχε αυτοδυναμία και ο ΣΥΡΙΖΑ ακόμα κι αν έβγαινε πρώτο κόμμα με τα ποσοστά του 2015 δεν θα μπορούσε να σχηματίσει κυβέρνηση -εξ ου και η πρόταση για «προοδευτική διακυβέρνηση».
Στην πραγματικότητα όμως η πρόταση αυτή δεν έχει καμμιά πρακτική αξ΄΄ία αφού το Κινάλ μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση μόνο με το πρώτο κόμμα και τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε συγκυβέρνηση είναι σχεδόν τα ίδια που στις δεύτερες εκλογές -χωρίς απλή αναλογική- θα μπορο΄ύσαν να του δώσουν αυτοδυναμία.
Οι προβλέψεις οδηγούσαν σε ένα πολιτικό αδιέξοδο με διάφορες λύσεις κυβέρνησης με το Κίνημα Αλλαγής ωστόσο σε ρόλο κλειδί, ώσπου η Φώφη Γεννηματά ανακοίνωσε πως δεν θα είναι για λόγους υγείας υποψήφια.
Το μέλλον του Κινάλ ή του ΠΑΣΟΚ για το οποίο μιλάνε οι περισσότεροι υποψήφιοι για την ηγεσία του κρίνεται αυτές τις μέρες -σαράντα χρόνια μετ΄α την ιστορική νίκη του στις εκλογές του 1981- με ένα αξεπέραστο 48%.
Οι πολλοί υποψήφιοι δείχνουν και την κρίση ενός κόμματος που έφτασε από 48% στο 4%, αλλά συνεχίζει να μιλά για τον εαυτό του με τον όρο «παράταξη».
Τα παράδοξα με το ΠΑΣΟΚ
Το πρώτο παράδοξο για το κ΄όμμα του Ανδρέα Παπανδρέου που τελικά δεν μπόρεσε να πάει μακριά χωρίς τον ίδιο είναι πως ο διάδοχός του μάλλον ήταν ένας νεαρός τότε, αλλά από… άλλο κόμμα.
Το δεύτερο είναι πως ανάμεσα σε όλους τους υποψήφιους σωτήρες και αναγεννητές του την μεγαλύτερη επιρροή στο κ΄όμμα έχει ο …Κυριάκος Μητσοτάκης -αν δεχθούμε τα ευρ΄ήματα πολλών δημοσκοπήσεων.
Απίστευτο για ένα κόμμα που ορίστηκε κυρίως ως αντιδεξιό, αλλά πατριωτικό κι έτσι το 1981 πέτυχε ένα συνταρακτικό ποσοστό το οποίο όμως κατά ένα 15% σχηματίσθηκε από ψήφους της δεξιάς και το 7% από ψήφους της ακροδεξιάς!
Είναι ένα αίνιγμα που μπορεί να εξηγεί την απήχηση ενός Μητσοτάκη στο στα ερείπια του 38% κι ένας γρίφος που πρέπει να λύσει ο Αλέξης Τσίπρας: αν η ΝΔ μπορεί να σχηματίζει κυβέρνηση με διεύρυνση πως το «Κέντρο» μια αυτοδύναμη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία ή ό,τι άλλο θα πρέπει να πάρει ψήφους της δεξιάς- όπως υπαινίχθηκε και η συνεργασία με το κόμμα του Καμμένου.
Πρακτικά αυτό σημαίνει πως ακόμα και με την διάλυση του Κινάλ από την οποία θα ωφεληθεί μάλλον περισσότερο ο Μητσοτάκης ο Αλέξης Τσίπρας ωφεληθεί λιγότερο: τα ποσοστά ΣΥΡΙΖΑ, Κινάλ και Μέρα 25 απέχουν πολύ από τα ποσοστά της άλλοτε μεγάλης δημοκρατικής παράταξης.
Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας έχει αντιληφθεί πως η μελλοντική διακυβέρνηση περνάει από μια συμμαχία και με δεξιές, αλλά «προοδευτικές δυνάμεις», αλλά οι στόχοι της διεύρυνσης μάλλον δεν επιτυγχάνονται.
Ίσως η λιγότερη …ομοφωνία και η περισσότερη πολυφωνία και κριτική είναι πιο κοντά σε ένα ανοιχτό, μαζικό -άρα πολυτασικό και πολυφωνικό κόμμα. Ο αγώνας του μετασχηματισμού θα πρέπει να ιδωθεί ως μια πάλη ανάμεσα στην τάση της «αλλαγής» και ανανέωσης με την διεύρυνση και μια κομματική γραφειοκρατία που φοβάται πως αν το κόμμα διευρυνθεί και πάψει το κόμμα να είναι «αμιγώς» αριστερό μαζί με την «καθαρότητα» θα χάσει και τον ρόλο της.
Το παράδοξο είναι πως υπάρχουν «αριστεροί» με πατέντα που καταπίνουν την συμμαχία με τον Πάνο Καμμένο και ανησυχούν μήπως γίνει το κόμμα δεξιό, σοσιαλδημοκρατοποιηθεί ή «πασοκοποιηθεί» -όταν έχουν καταπιεί μνημόνια, ιδιωτικοποιήσεις και αντιλαϊκές πολιτικές που ένα κόμμα καθαρά δεξιό θα δυσκολευόταν να πάρει.
Ο Μητσοτάκης και η Κεντροαριστερά
Η δημιουργία ενός δημοκρατικού ριζοσπαστικού μετώπου που θα πάρει την εξουσία πρέπει να χτιστεί εκεί -στην κοινωνία- και ο Αλέξης Τσίπρας το αντιλαμβάνεται όταν λέει πως «πρέπει να γίνουμε ελκυστικοί» -δηλαδή δεν είναι- ή πως πρέπει να αντιστοιχηθεί το κόμμα με τους ψηφοφόρους του -την κοινωνική του βάση.
Ο ίδιος είχε μιλήσει για «ιδιοκτήτες της αριστεράς» -που δεν υπάρχουν όταν διαμήνυσε στα μέλη του ανώτατου κομματικού οργάνου, ότι διυλίζοντας τον «κομματικό» κώνωπα βρίσκονται εκτός τόπου και χρόνου από τις ανάγκες των πολιτών στους οποίους απευθύνονται.
Προφανώς ένα κόμμα που δεν θα αλλάξει αν και έχει ηττηθεί στις εκλογές και μάλιστα από τον Κυριάκο Μητσοτάκη δεν θα έχει καλύτερη τύχη στις επόμενες εκλογές. Το να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ -ή όπως θα λέγεται- ένα κόμμα μαζικό και πολύχρωμο, σύγχρονο και αριστερό, ριζοσπαστικό πάνω από όλα -πέρα από τα κομματικά μοντέλα άλλων εποχών είναι μονόδρομος.
Η κυβέρνηση έχει χάσει πολλές μονάδες δημοφιλίας, που όμως ο Μητσοτάκης αγοράζει με χρήματα που του άφησε ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά η κυβέρνηση κουράζει ακόμα και τους νοικοκυραίους για την ασφάλεια των οποίων δημιούργησε φανταστικούς κινδύνους που όμως δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει.
Η διαγραφή Μπογδάνου με τον ΛΑΟΣ όμως στην κυβέρνηση δείχνει πως ο Μητσοτάκης καιροφυλακτεί για να καταπιεί το Κινάλ, αφού ο ιδρυτής της παράταξής του είναι ο Βενιζέλος και το κόμμα του -όπως είπε φτάνει ως την …Κεντροαριστερά.
Η αντίληψη πολλών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ για το παλιό ΠΑΣΟΚ που κατάγεται από το «Τι Πλαστήρας, τι Παπάγος» όπου ο Πλαστήρας είναι πιο επικίνδυνος από τον Παπάγο- έφτιαξε μια τάφρο ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ.
Αν ο Αλέξης Τσίπρας δεν την περάσει η διάλυση ή υποχώρηση σε ποσοστά του Κινάλ ή του ΠΑΣΟΚ -που ξαφνικά απέχτησε νοσταλγούς που δεν ήταν ΠΑΣΟΚ όταν ήταν ακόμα αριστερό κόμμα- θα είναι ένα σωσίβιο για τον Μητσοτάκη που δεν θα εκπλήξει αν εντός των ημερών κάνει ειδική αναφορά στον… Ανδρέα Παπανδρέου.
Την ώρα αυτή που ο Γιώργος Παπανδρέου εμφανίζεται ως σωτήρας ενός κόμματος που απειλείται με διάσπαση ή εξαφάνιση η νοσταλγία δεν αφορά ένα κίνημα που έγινε κόμμα- για την ακρίβεια μερικά διαφορετικά κόμματα, αλλά την ίδια την δημοκρατική παράταξη: αν υπήρχε η ενότητα δεν θα έπαιρνε ποτέ την κυβέρνηση ο γιος του Μητσοτάκη.
