Του Νίκου Ζάχου*
Όπως είναι ευρέως γνωστό ως κέντρο ορίζεται εκ των περισσότερων ο μετριοπαθής πολιτικός χώρος, που εμπεριέχει αριστερά και δεξιά στοιχεία. Το πιο δύσκολο βέβαια για τους πραγματικά πολιτικοποιημένους ανθρώπους, που τοποθετούν καθαρά τον εαυτό τους είτε στον αριστερό είτε στο δεξιό χώρο, είναι να αντιληφθούν, ποιό ακριβώς είναι το ιδεολογικό στίγμα του κεντρώου χώρου, όταν ιδίως γίνεται λόγος για κεντροαριστερά και κεντροδεξιά ως μέσο πολιτικής έκφρασης.Η αγωνία της πλειοψηφίας των πολιτικών παρατάξεων να αποδείξουν, ότι ανήκουν στο κέντρο, πρέπει να αρχίσει να προβληματίζει έντονα τους πολίτες, που έχουν ξεκάθαρη πολιτική ταυτότητα.
Πρόκειται περί κομμάτων, των οποίων το ιδεολογικό υπόβαθρο δεν είναι ισχυρό και που στην ουσία δεν έχουν καθαρές αρχές και αξίες. Χαρακτηριστικό τους γνώρισμα αποτελεί το ψάρεμα σε θολά νερά ψηφοφόρων, οι οποίοι βρίσκονται σε διαρκή ιδεολογική σύγχυση και θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως πολιτικά ” άστεγοι” χωρίς καμία πυξίδα και συγκεκριμένο πολιτικό προσανατολισμό.Είναι πασιφανές πλέον, ότι για καθαρά επικοινωνιακούς λόγους και με οδηγό την πολιτική σκοπιμότητα όλο και περισσότερες παρατάξεις προσπαθούν να ενταχθούν στον κεντροδεξιό ή στον κεντροαριστερό χώρο, επιδιώκοντας να απευθυνθούν κυρίως στο απολιτικ τμήμα του εκλογικού σώματος, που θεωρεί εσφαλμένα φυσικά, ότι η ξεκάθαρη σταση του συνειδητοποιημένου αριστερού ή δεξιού ψηφοφόρου είναι πια ξεπερασμένη και ανήκει στο μακρινό παρελθόν.
Γίνεται όλο και πιο σύνηθες λόγω της ρευστότητας και της αστάθειας, που χαρακτηρίζουν το λεγόμενο κέντρο, τα κεντροδεξιά κόμματα για ψηφοθηρικούς λόγους να κινούνται ακόμα και αριστερόστροφα, απλώνοντας τα πλοκάμια τους σε πιο προοδευτικούς πολίτες και εκμεταλλευόμενα το νεφελώδες τοπίο, που επικρατεί στον κεντρώο χώρο. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για τις κεντροαριστερές πολιτικές παρατάξεις, που στο όνομα του κέντρου μπορούν να κινηθούν και δεξιόστροφα, ρίχνοντας τα δίχτυα τους στους πιο συντηρητικούς ψηφοφόρους.Η παραπάνω πολιτική τάση συνιστά ένα επικίνδυνο φαινόμενο για την πολιτική ζωή του τόπου, αν σκεφτούμε, πως η υποκριτική στάση των κομμάτων μπορεί να οδηγήσει στην απαξίωση και στην μπασταρδοποίηση των αγνών και ξεκάθαρων πολιτικών ιδεολογιών, της αριστεράς και της δεξιάς.
Το πιο ανησυχητικό από όλα είναι, ότι μεθοδευμένα εξαπατώνται ψηφοφόροι, που αυτοπροσδιορίζονται ως κεντρώοι, δίχως και οι ίδιοι να γνωρίζουν, πού πραγματικά ανήκουν πολιτικά, ψάχνοντας εναγωνίως ιδεολογικό καταφύγιο στην ψευδαίσθηση του λεγόμενου κεντρώου χώρου, που στο βωμό της πολιτικής των ίσων αποστάσεων στερείται καθαρού πολιτικού στίγματος, είτε ” βαφτίζεται” κεντροαριστερά είτε κεντροδεξιά από επιτήδειους πολιτικούς.Χαρακτηριστικό παράδειγμα της πολιτικής απάτης του κέντρου και του εμπαιγμού του εκλογικού σώματος αποτελεί και ο όρος του εκσυγχρονισμού, που πολλοί έσπευσαν να τον χαρακτηρίζουν ως μια κεντροαριστερή τάση, ενώ στην πράξη και στο όνομα αυτού εφαρμόστηκαν οι πιο αντιλαΐκές και συντηρητικές πολιτικές, με τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα να παραβιάζονται σε μεγάλο βαθμό και με συνέπεια ο όρος αριστερά να διαστρεβλωθεί.
Σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη, με πρόσχημα το πολιτικό εύρος του κέντρου, παρατηρείται το φαινόμενο κόμματα, τα οποία έχουν την ταμπέλα της κεντροαριστεράς, να εφαρμόζουν πολιτικές λιτότητας, για να καλύψουν και πιο συντηρητικό κομμάτι των ψηφοφόρων τους, με αποτέλεσμα να προκαλείται πολιτική σύγχυση και να παραβιάζεται κάθε έννοια της γνήσιας ιδεολογική ταυτότητας.Δυστυχώς ο δημαγωγικός τρόπος, με τον οποίο χρησιμοποιείται ο όρος κέντρο από πολιτικούς τυχοδιώκτες, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στη χειραγώγηση μεγάλου μέρους των ψηφοφόρων, οι οποίοι μη έχοντας σταθερή ιδεολογική βάση παρασύρονται σε ολέθριες πολιτικές επιλογές, κρίνοντας και εκλογικά αποτελέσματα, μετακινούμενοι από την κεντροδεξιά στην κεντροαριστερά και τούμπαλιν και λειτουργώντας εις βάρος του υπολοίπου εκλογικού σώματος και κατ’ επέκταση του κοινωνικού συμφέροντος.Ας μη λησμονούμε, ότι στο όνομα του κέντρου έχουμε οδηγηθεί παγκοσμίως πια σε ένα μοντέλο άκρατου νεοφιλελευθερισμού, που έχει ως συνέπεια δυσβάσταχτα οικονομικά μέτρα σε βάρος των εργαζομένων, την προκλητική καταπάτηση των θεμελιωδών ατομικών δικαιωμάτων, την πλήρη απαξίωση του κοινωνικού κράτους και την κοινωνική αναλγησία. Πολιτικές παρατάξεις συνονθυλεύματα και υβριδικοί πολιτικοί σχηματισμοί, αυτοπροσδιοριζόμενοι ως κεντρώα κόμματα , κατάφεραν και διέλυσαν τον κοινωνικό ιστό λόγω ελλείμματος καθαρής ιδεολογίας και έλλειψης σαφούς πολιτικού προσανατολισμού.
Επομένως λογικά σκεπτόμενοι μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα, πως το κέντρο δεν έχει ιδεολογία, ακόμη και αν κάποιοι προσπαθούν να του προσδώσουν πολιτικό χρώμα με αριστερά στοιχεία, χαρακτηρίζοντάς το κεντροαριστερά ή με δεξιά στοιχεία ονομάζοντάς το κεντροδεξιά. Ο συγκερασμός αντίθετων πολιτικών απόψεων μέσω του του κεντρώου χώρου μοιάζει τουλάχιστον ουτοπικός, καθώς η ασυμβατότητα και η ανυπαρξία καθαρής πολιτικής γραμμής δημιουργεί πλήρη σύγχυση με μόνο ζημιωμένο στο τέλος τον ίδιο το λαό, που γίνεται πολλές φορές ακόμα και άθελά του έρμαιο των ίδιων του των πολιτικών επιλογών. Άλλωστε ένας αριστερός πολίτης θα μπορούσε να δηλώσει καθαρά, ότι ένα ιδανικό, με το οποίο πορεύεται στη ζωή του είναι το ” Όχι στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο”, ένας δεξιός το ” πατρίς, θρησκεία, οικογένεια” . Άραγε κάποιος προσδιορίζοντας τον εαυτό ως κεντρώο , σε ερώτηση ποια είναι τα ιδανικά του, θα απαντούσε το ίδιο εύκολα;
*Ο Νίκος Ζάχος είναι δικηγόρος
