Μπήκε στην πολιτική ζωή ξαφνικά κι έγινε ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα πρόσωπα της προηγούμενης δεκαετίας. Το «αγάπη μου, έκλεισα τις τράπεζες» τον κυνηγάει μέχρι σήμερα, όπως και ο απαξιωτικός τρόπος που μίλησε για όσους περίμεναν ένα ξεροκόμματο από τα ΑΤΜ, τότε που και οι χειρισμοί του οδήγησαν στο lockdown.
Αυτοαναφορικός, συχνά αλαζονικός και με ανορθόδοξες οικονομικές προσεγγίσεις, ο Γιάνης Βαρουφάκης δεν βρέθηκε στο περιθώριο της πολιτικής σκηνής μετά το «κραχ» του 2015. Ηγήθηκε ενός νέου κόμματος, το οποίο εμπιστεύτηκαν 200.000 ψηφοφόροι.
Ομως τα πράγματα δεν πάνε και τόσο καλά στο φιλόδοξο ΜέΡΑ25. Συνεργάτες του δυσανασχετούν και φεύγουν απογοητευμένοι. Ο ρόλος του ηγέτη αποδεικνύεται όχι απλά δύσκολος, αλλά ασήκωτος για τον πρώην υπουργό Οικονομικών.
Πολλοί απ’ όσους εμπνεύστηκαν από τον ριζοσπαστικό λόγο του εγκαταλείπουν. Το κύμα φυγής ασυνήθιστα μεγάλο και οι καταγγελίες των πρώην συνεργατών του σκληρές. Η συνεργασία με τον Γιάνη αποδεικνύεται… ασφυκτική και πολλοί δεν αντέχουν. Το «ομαδικό πνεύμα» μοιάζει ασύμβατο με την ιδιοσυγκρασία του, αν και ο ίδιος μιλάει για ένα κόμμα με εξωστρέφεια και όχι προσωποπαγές.
Μέχρι χθες ο ιδρυτής του ΜέΡΑ25 έχει χάσει ήδη το 1/3 των βουλευτών του. Από τους 9, απέμειναν 6. Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του μπορεί να έχει οξύ λόγο, αλλά ξεμένει από ομιλητές. Βάσει κανονισμών, με λιγότερους από πέντε μια Κοινοβουλευτική Ομάδα διαλύεται.
Ο Βαρουφάκης συστήθηκε στο κοινό σαν outsider. Στην πραγματικότητα, δεν προσχώρησε ποτέ κανονικά στον ΣΥΡΙΖΑ και ως υπουργός φρόντιζε να προβάλλει πάντα τον εαυτό του ως ξεχωριστό πολιτικό φαινόμενο.
Από την κακόγουστη συνέντευξη στο «Paris Match» περί λιτού βίου, με φόντο την Ακρόπολη, μέχρι την εμφάνισή του στην Ντάουνινγκ Στριτ, έδινε πάντα την αύρα του ανθρώπου που απολαμβάνει τη δική του στιγμή επαναστατικής δημοσιότητας.
Ολο και περισσότερα σημαντικά στελέχη του ΜέΡΑ25, όμως, δεν φαίνεται πια να γοητεύονται από την παραφουσκωμένη αυτοπεποίθησή του.
1. Χθες ανεξαρτητοποιήθηκε από την Κοινοβουλευτική Ομάδα η βουλευτής Πειραιά Φωτεινή Μπακαδήμα.
2. Στις 7 Ιουλίου αποχώρησαν αυτοβούλως η Μαρία Δεληγιάννη, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής, και ο Βασίλης Πανταζής, ιδρυτικό μέλος και εκπρόσωπος στην Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Ο Πανταζής είχε δηλώσει ότι διαφωνεί «με συγκεκριμένες συμπεριφορές και νοοτροπίες».
3. Τον Ιούνιο παραιτήθηκε ο συντονιστής νεολαίας Δυτικής Ελλάδας Νικόλαος Τσακαρδάνος, κάνοντας λόγο για «απροκάλυπτη και κατάφωρη καθημερινή παραβίαση του καταστατικού από το διευθυντήριο και τα πιόνια του» και για «ναρκισσισμό, νεποτισμό, συγκεντρωτισμό και δογματισμό».
4. Είχαν προηγηθεί τον Απρίλιο διαγραφές και αποχωρήσεις 10 ατόμων μετά τη διαγραφή του μέλους Νότιου Τομέα Αθηνών Ανδρ. Καραχάλιου, που κατηγόρησε τον Βαρουφάκη: «Ελλειμμα δημοκρατικής συνείδησης και κίνημα δεν πάνε μαζί, Γιάνη».
5. Τον Μάρτιο δυο βουλευτίνες που αποχώρησαν, η Κωνσταντίνα Αδάμου και η Αγγελική Αδαμοπούλου, κατήγγειλαν εκφοβισμό, συντηρητικές και πατριαρχικές συμπεριφορές, ετσιθελισμό των διορισμένων και αυταρχισμό από τον επικεφαλής. Είχε αποχωρήσει και η αναπληρώτρια βουλευτής Α΄ Αθηνών Μαρία Μποτονάκη, που μίλησε για καταπάτηση δημοκρατικών διαδικασιών.
6. Από την είσοδο στη Βουλή του ΜέΡΑ25 μέχρι σήμερα έχουν αποχωρήσει ακόμα οι Σπύρος Καλαλής (πρώην συντονιστής Επικοινωνίας Αν. Αττικής), Ιωάννα Λαχανά με βαριές καταγγελίες (πρώην τομεάρχης Δικαιοσύνης), Περικλής Αποστολόπουλος (πρώην συντονιστής Πάτρας), Ράνια Νταλλή (υποψήφια βουλευτής Βοιωτίας), Αριστοτέλης Παναγόπουλος (υποψήφιος βουλευτής Αχαΐας) κ.ά.
Για ένα μικρό κόμμα του 3,5% οι παραιτήσεις είναι δυσανάλογα πολλές. Ακόμα και με μικρό ποσοστό στις εκλογές, ο Γιάνης Βαρουφάκης δυσκολεύεται να διαχειριστεί τον ηγετικό του ρόλο και το brand name του.
Στις κατηγορίες στελεχών και βουλευτών περί καιροσκοπισμού, ναρκισσισμού και οικογενειοκρατίας ο Γιάνης Βαρουφάκης διαψεύδει. Το θέμα είναι αν μπορεί πλέον να πείθει. Μια «τυπική», όσο και απαξιωτική, απάντηση του κόμματος είναι: «Αποχωρήσεις; Δεν υπάρχουν αποχωρήσεις. Ωρα τους καλή…»
Τον Μάρτιο του 2016 ο Βαρουφάκης έδωσε μια μακροσκελή συνέντευξη στον «Economist». Τότε ακόμα όλα ήταν «φρέσκα», χρονικά. Σε ένα σημείο της λέει: «Μπήκα στο ΠΑΣΟΚ πολύ νέος, το 1974-75, όταν πρωτοξεκίνησε υπό τον Ανδρέα Παπανδρέου. Ηταν ένα πολύ ριζοσπαστικό κόμμα. Η σκέψη του Παπανδρέου τότε ήταν πολύ εντυπωσιακή». Η απάντηση του δημοσιογράφου, έχοντας μπροστά του τα εκλογικά αποτελέσματα του 2015, ήταν καυστική: «Αλήθεια; Αρα βοηθήσατε να φουντάρει το κόμμα του».
Σε ένα άλλο σημείο ο Βαρουφάκης… διαπιστώνει ότι πλέον μόνο οι χειρότεροι μπαίνουν στην πολιτική, με αφορμή τη φθορά των Σοσιαλδημοκρατών στη Γερμανία: «Η πολιτική προσελκύει τους λιγότερο καλοπροαίρετους και τους λιγότερο ταλαντούχους ανθρώπους, επειδή η πολιτική σφαίρα έχει απαξιωθεί».
Ο «παλαιοκομματικός» τρόπος που δικαιολογήθηκε για τη «σπασμένη» καραντίνα στην Αίγινα, η άκομψη πρότασή του εν αγνοία της Μάγδας Φύσσα για ΠτΔ, αλλά και ο κομπασμός του για τα «πόθεν έσχες» του με την ατάκα «τιμή μου» αποτυπώνουν ένα στίγμα που έτσι κι αλλιώς είχε διαφανεί από το 2015.
Ο Γιάνης Βαρουφάκης μπορεί να έχει πάντα μια απάντηση για όλα, αλλά οι συμπεριφορές του καταγγέλλονται πλέον από συνοδοιπόρους του. Οσα εκπέμπει ή άσκεφτα δηλώνει τα βρίσκει πάντα μπροστά του… Αν μη τι άλλο, φαίνεται ότι βασικός του αντίπαλος, όποτε βρίσκεται σε ένα αξίωμα, δεν είναι άλλος από τον εαυτό του.