Η αντεπίθεση των ουκρανικών δυνάμεων στα νότια της χώρας εστιάζει στη Χερσώνα, που βρίσκεται υπό ρωσικό έλεγχο από τις πρώτες ημέρες του πολέμου στην Ουκρανία.
Μία ανακατάληψη της πόλης θα αποτελούσε άλλη μία ταπείνωση για τη Μόσχα, έπειτα από σειρά ηττών στο πεδίο της μάχης, στριμώχνοντας… ακόμη περισσότερο τον Βλαντιμίρ Πούτιν και οδηγώντας σε πιθανή κλιμάκωση του πολέμου που μετρά σχεδόν οχτώ μήνες.
Γιατί έχει τόση σημασία η Χερσώνα
Η πόλη, που πριν από τον πόλεμο είχε 280.000 κατοίκους, είναι η μοναδική πρωτεύουσα περιφέρειας που κατέλαβαν οι ρωσικές δυνάμεις. Η Χερσώνα και οι γύρω περιοχές έπεσαν στα χέρια των Ρώσων τις πρώτες ημέρες της εισβολής.
Η απώλειά της αποτέλεσε σημαντικό πλήγμα για την Ουκρανία, λόγω της θέσης της στον Δνείπερο ποταμό, κοντά στη Μαύρη Θάλασσα, αλλά και του ρόλου της πόλης ως σημαντικό βιομηχανικό κέντρο. Επίσης, βρίσκεται σε ένα σημείο όπου η Ουκρανία μπορεί να κόψει την παροχή νερού από τον Δνείπερο προς την Κριμαία, κάτι που το Κίεβο είχε κάνει μετά την προσάρτηση.
Το καλοκαίρι τα ουκρανικά στρατεύματα εξαπέλυσαν αδιάκοπες επιθέσεις για να ανακτήσουν τμήματα της περιφέρειας, η οποία αποτελεί μια από τις τέσσερις περιοχές που προσάρτησε παράνομα η Ρωσία τον Σεπτέμβριο. Οι Ουκρανοί επανειλημμένα έπληξαν γέφυρα- κλειδί στον Δνείπερο με εκτοξευτές πυραύλων HIMARS που τους έδωσαν οι ΗΠΑ, όπως και ένα μεγάλο φράγμα που χρησιμοποιείται και ως σημείο διέλευσης. Τα πλήγματα ανάγκασαν τη Ρωσία να βασιστεί σε πλωτές γέφυρες και φέρι, τα οποία επίσης μπήκαν στο στόχαστρο του Κιέβου.
Με αυτά τα χτυπήματα διαταράχθηκε ο ανεφοδιασμός προς τη Χερσώνα και τις ρωσικές δυνάμεις που βρίσκονται στη δυτική όχθη του Δνείπερου, που πλέον κινδυνεύουν να βρεθούν περικυκλωμένες. Οι ελλείψεις επιδεινώθηκαν μετά την έκρηξη που κατέστρεψε τμήμα της γέφυρας που συνδέει τη Ρωσία με την Κριμαία, η οποία αποτελούσε σημαντικό κόμβο ανεφοδιασμού για τις δυνάμεις της Μόσχας στον νότο.
Η απάντηση της Ρωσίας
Ο Πούτιν κατηγόρησε τις στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες της Ουκρανίας για την επίθεση στη γέφυρα και απάντησε διατάσσοντας τον βομβαρδισμό υποδομών ενέργειας σε όλη την Ουκρανία. Επίσης, κήρυξε στρατιωτικό νόμο στη Χερσώνα και τις άλλες τρεις περιοχές που προσαρτήθηκαν παράνομα.
Όμως, οι ουκρανικές δυνάμεις συνεχίζουν την επίθεση στα νοδιοτυτικά κατά μήκος του Δνείπερου, με αποτέλεσμα τα ρωσικά στρατεύματα να δυσκολεύονται ολοένα περισσότερο να ανακόψουν την προέλασή τους.
Ο στρατηγός Σεργκέι Σουροβίκιν, ο νέος διοικητής των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία, φάνηκε να προετοιμάζει το έδαφος για μια πιθανή υποχώρηση από τη Χερσώνα, όταν παραδέχθηκε ότι η κατάσταση στην περιοχή είναι «αρκετά δύσκολη» για τη Μόσχα.
Αρχικά οι ρωσικές αρχές απέρριπταν κάθε συζήτηση για την εκκένωση της πόλης, όμως άλλαξαν στάση αυτή την εβδομάδα. Προειδοποίησαν ότι η Χερσώνα μπορεί να δεχθεί μαζικούς βομβαρδισμούς από τους Ουκρανούς και ζήτησαν από τους κατοίκους να φύγουν, όμως μόνο προς περιοχές που είναι υπό ρωσική κατοχή.
Η Μόσχα έχει προειδοποιήσει ότι η Ουκρανία μπορεί να προσπαθήσει να επιτεθεί στο φράγμα του υδροηλεκτρικού εργοστασίου Κρακόβκα- που απέχει περίπου 50 χιλιόμετρα- που θα έχει ως συνέπεια να πλημμυρίσουν περιοχές, μεταξύ των οποίων η πόλη της Χερσώνας. Το Κίεβο το διέψευσε και κατηγόρησε τη Ρωσία ότι σχεδιάζει να ανατινάξει το φράγμα, για να προκαλέσει καταστροφική πλημμύρα πριν από την υποχώρηση των δυνάμεών της.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι υποστήριξε ότι η Ρωσία έχει ήδη ναρκοθετήσει το φράγμα και κάλεσε τους παγκόσμιους ηγέτες να καταστήσουν σαφές στο Κρεμλίνο ότι εάν το ανατινάξει αυτό «θα σημαίνει ακριβώς το ίδιο με τη χρήση όπλων μαζικής καταστροφής».
Τι θα σήμαινε για τη Ρωσία η απώλεια της Χερσώνας
Μια υποχώρηση από τη Χερσώνα και άλλες περιοχές στη δυτική όχθη του Δνείπερου θα γκρέμιζε τις ελπίδες της Ρωσίας για επίθεση στα δυτικά, προς το Μικολάιβ και την Οδησσό, προκειμένου να αποκοπεί η πρόσβαση του Κιέβου στη Μαύρη Θάλασσα. Μια τέτοια κίνηση θα επέφερε καταστροφικό πλήγμα στην οικονομία της Ουκρανίας. Επίσης, θα επέτρεπε στη Μόσχα να δημιουργήσει έναν χερσαίο διάδρομο προς την Υπερδνειστερία στη Μολδαβία, όπου βρίσκεται σημαντική ρωσική στρατιωτική βάση.
«Η απώλεια της Χερσώνας θα κάνει σκόνη όλα τα όνειρα του Κρεμλίνου για τον νότο», δήλωσε ο Ουκρανός στρατιωτικός αναλυτής Όλεχ Ζντάνοφ. «Η Χερσώνα είναι “κλειδί” για όλη τη νότια περιοχή, κάτι που θα επέτρεπε στην Ουκρανία να βάλει στο στόχαστρο βασικές διαδρομές ανεφοδιασμού των ρωσικών δυνάμεων. Οι Ρώσοι θα προσπαθήσουν να ανακτήσουν τον έλεγχο χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα», συμπλήρωσε.
Για την Ουκρανία, η ανακατάληψη της Χερσώνας θα έθετε τις βάσεις για την ανάκτηση τμήματος της περιφέρειας της Ζαπορίζια- που είναι υπό ρωσική κατοχή- και άλλων περιοχών στον νότο και τελικά να πιέσει προς την Κριμαία.
«Η Ουκρανία απλά πρέπει να περιμένει μέχρι να πέσει η Χερσώνα στα χέρια της, σαν ώριμο φρούτο, επειδή η κατάσταση με τον ανεφοδιασμό των ρωσικών δυνάμεων επιδεινώνεται μέρα με τη μέρα», εκτίμησε ο Ζντάνοφ.
Το Κίεβο ελπίζει ότι γρήγορα θα διπλασιαστεί ο αριθμός των εκτοξευτών πυραύλων HIMARS από τις ΗΠΑ, που μπορούν να πλήξουν στόχους σε απόσταση 80 χιλιομέτρων, με φονική ακρίβεια, συνέχισε ο στρατιωτικός αναλυτής.
Η ανακατάληψη της Χερσώνας θα σήμαινε επίσης ότι το Κίεβο θα μπορεί ξανά να κόψει το νερό προς την Κριμαία. «Οι Ρώσοι θα αρχίσουν να έχουν ξανά προβλήματα με το νερό στην Κριμαία», τόνισε ο Ζντάνοφ και συμπλήρωσε ότι ο Πούτιν θα μπορούσε να κλιμακώσει, εάν βρεθεί αντιμέτωπος με την απώλεια της Χερσώνας.
«Οι Ρώσοι θα είναι έτοιμοι να εξαφανίσουν τη Χερσώνα από το πρόσωπο της Γης, αντί να τη δώσουν στην Ουκρανία», ανέφερε χαρακτηριστικά. Η καταστροφή του φράγματος, για να προκληθεί τεράστια πλημμύρα στην περιοχή, θα ήταν ένας τρόπος να γίνει αυτό. «Οι Ρώσοι θέλουν να δείξουν ότι θα δοθεί σκληρή απάντηση από το Κρεμλίνο στην ουκρανική αντεπίθεση. Είναι τρομακτικό και μόνο να σκεφτείς ποια θα μπορούσε να είναι αυτή η απάντηση», συνέχισε ο Ζντάνοφ.
Η κατάληψη της Χερσώνας και άλλων νότιων περιοχών ήταν έπαθλο για τη Μόσχα και η απώλειά τους θα έχει οδυνηρές συνέπειες για τον Πούτιν, εντός και εκτός συνόρων, επεσήμανε ο Βολοντίμιρ Φεσένκο, επικεφαλής του Penta Center, think tank με έδρα στο Κίεβο.
«Εάν οι Ρώσοι εγκαταλείψουν τη Χερσώνα, το Κρεμλίνο θα αντιμετωπίσει άλλο ένα κύμα σφοδρής κριτικής για τη στρατιωτική διοίκηση και τις αρχές», δήλωσε και συμπλήρωσε ότι η πτώση της πόλης θα έριχνε ακόμη περισσότερο το ηθικό των ρωσικών δυνάμεων και πιθανόν θα τροφοδοτούσε τις αντιδράσεις στην επιστράτευση.
Επίσης, τόνισε, η Κίνα και η Ινδία- που παρακολουθούν προσεκτικά τις ενέργειες της Ρωσίας στον πόλεμο στην Ουκρανία- θα ερμηνεύσουν την πτώση της Χερσώνας ως ένα σημάδι αδυναμίας του Κρεμλίνου. «Ο Πούτιν θα έρθει αντιμέτωπος με απώλειες, όχι μόνο εντός των συνόρων αλλά και στα μάτια της Κίνας και αυτό θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για το Κρεμλίνο», υπογράμμισε ο Φεσένκο.