Του Μιχάλη Ψύλου
«Γίνονται πάρα πολλές απεργίες στη Γερμανία και εκκλήσεις για ολοένα και λιγότερη δουλειά»: Την εκτίμηση αυτή έκανε ο Πράσινος υπουργός Οικονομικών Ρόμπερτ Χάμπεκ, επικρίνοντας τους συμπατριώτες του για τον πρόσφατο μεγάλο αριθμό απεργιών στη Γερμανία. «Και πραγματικά δεν μπορούμε να το αντέξουμε οικονομικά αυτή τη στιγμή», πρόσθεσε.
Αν ένας Πράσινος πολιτικός το λέει αυτό, αλλάζει το πράγμα. Είναι ένας νέος «ήχος».
Τι κι αν τα στατιστικά στοιχεία λένε ότι δεν υπάρχουν τόσες πολλές απεργίες στη Γερμανία σε σύγκριση με άλλες χώρες;
Αλλού είναι το πρόβλημα: Η οικονομία της Γερμανίας είναι απλώς στάσιμη. Και αυτό αυξάνει τις αντιδράσεις στην κοινή γνώμη.
Πώς αλλάζουν όμως οι καιροί! Θυμάστε πως αντιμετώπιζαν οι Γερμανοί φίλοι μας τους Έλληνες και τους άλλους Νότιους, όταν μας επέβαλαν τα μνημόνια στις αρχές της δεκαετίας του 2010; Θυμάστε εκφράσεις όπως «χρεοκοπημένοι και τεμπέληδες Έλληνες»; Για «φοροφυγάδες» που απομυζούν την ΕΕ και άλλα παρόμοια;
Τώρα λοιπόν ήρθε η σειρά των Γερμανών να κατηγορηθούν από τους πολιτικούς τους -και δη Πράσινους- ότι είναι «τεμπέληδες»! Και όλο απεργούν!
Η ζωή κάνει κύκλους. Και όπως λέει ο Αισχύλος στον «Αγαμέμνονα»: Τύμμα τύμματι τίσαι – Την πληγή με πληγή την πληρώνεις.
Τι σημαίνει κρίση
Οι Γερμανοί τώρα αρχίζουν να καταλαβαίνουν τι σημαίνει κρίση.
Η απώλεια του φθηνού ρωσικού φυσικού αερίου μετά την επιβολή της Μόσχας στην Ουκρανία, υπονόμευσε το γερμανικό βιομηχανικό μοντέλο. Το 2023, η γερμανική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 0,3% και ο Χάμπεκ, προειδοποιεί για «ταραγμένα νερά» και στο μέλλον, καθώς η ανάπτυξη της χώρας το 2024 θα φτάσει μόλις το 0,2%.
Τα οικονομικά προβλήματα της Γερμανίας είναι βαθιά. Την τελευταία δεκαετία, το Βερολίνο απέφυγε να κάνει κρίσιμες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις για την προσέλκυση ειδικευμένων εργαζομένων. Και πρωτοστάτησε σε μια δημοσιονομική πολιτική λιτότητας για όλη την ΕΕ. Περιορίζοντας τις δημόσιες επενδύσεις σε πολλά κράτη μέλη και εμποδίζοντας τις ευρωπαϊκές οικονομίες να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες.
Αναμφίβολα, τα συμφέροντα της Γερμανίας και της ΕΕ μπορεί να μην ευθυγραμμίζονται απόλυτα, αλλά η Ευρώπη χρειάζεται η Γερμανία να είναι οικονομική δύναμη. Είναι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο και ο μεγαλύτερος συνεισφέρων στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Οσο η γερμανική οικονομία αποδυναμώνεται, θα μπορούσε να επιβραδυνθούν φιλόδοξα προγράμματα, όπως η επέκταση της αμυντικής βιομηχανίας της Ευρώπης ή η επιτάχυνση των πράσινων και ψηφιακών μεταβάσεων. Και η ήδη φθίνουσα επιρροή της ΕΕ στην παγκόσμια σκηνή θα επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο.
Σήμερα, ο κινεζικός ανταγωνισμός στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας και η δυναμική βιομηχανική πολιτική των ΗΠΑ προκαλούν οικονομική ζημιά στη Γερμανία και στην Ευρώπη.
Οι επιδοτήσεις και τα κίνητρα που περιλαμβάνονται στον νόμο Μπάιντεν του 2022 για τη μείωση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ, έχουν επηρεάσει τις γερμανικές εταιρείες, που είναι έτοιμες να μεταφέρουν την παραγωγή τους στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ηδη, η Porsche, για παράδειγμα, σκέφτεται να κατασκευάσει ένα νέο εργοστάσιο μπαταριών πέρα από τον Ατλαντικό και όχι στη Βάδη-Βυρτεμβέργη, την πολιτεία όπου ιδρύθηκε η εταιρεία. Και για αυτό δεν φταίνε φυσικά οι Γερμανοί εργαζόμενοι που απεργούν. Ούτε οι Έλληνες και οι άλλοι Ευρωπαίοι που δεν μπορούν ν’ αγοράσουν πολλές… Porsche.