Εκτενή αναφορά στην εσωκομματική κρίση στη ΝΔ, μετά τη συνέντευξη «ποταμό» του Αντώνη Σαμαρά που οδήγησε τον Κυριάκου Μητσοτάκη στη διαγραφή του πρώην πρωθυπουργού, κάνουν διεθνή ΜΜΕ, όπως για παράδειγμα το Politico.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει το Politico, η συζήτηση για την αποκατάσταση των ελληνοτουρκικών σχέσεων αποκαλύπτει τα μεγάλα ρήγματα που υπάρχουν στο εσωκομματικό τοπίο της ΝΔ.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, παρά το γεγονός ότι και οι δύο χώρες είναι μέλη του ΝΑΤΟ, οι πολιτικές εντάσεις και το στρατιωτικό μπρα ντε φερ μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας αποτελούν μια μόνιμη απειλή για την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο, οπότε οι πρόσφατες προσπάθειες του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη να δημιουργήσει μια προσέγγιση με την Άγκυρα παρακολουθούνται στενά από διπλωματικούς κύκλους.
Καθώς οι δύο κυβερνήσεις έκαναν κάποιες δειλές προσπάθειες να ξαναχτίσουν γέφυρες τους τελευταίους 16 μήνες, «ο Κυριάκος Μητσοτάκης αντιμετώπισε μερικές από τις πιο αυστηρές επικρίσεις από τις πιο εθνικιστικές τάξεις του δικού του συντηρητικού κόμματος της Νέας Δημοκρατίας».
Οι εντάσεις αυτές κορυφώθηκαν στις 16 Νοεμβρίου, όταν ο Μητσοτάκης έδιωξε έναν από τους προκατόχους του, τον Αντώνη Σαμαρά, από το κόμμα.
Όπως γράφει το Politico, ο Αντώνης Σαμαράς είχε καταστεί ως ένας από τους κορυφαίους επικριτές της διπλωματίας με την Άγκυρα, κατηγορώντας τον Μητσοτάκη ότι επιδίδεται σε «επιπολαιότητες» με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Το Βήμα», ο κ. Σαμαράς κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι ακολουθεί πολιτική κατευνασμού και κάλεσε τον κ. Μητσοτάκη να απομακρύνει τον υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη επειδή φέρεται να υποχώρησε στις τουρκικές απαιτήσεις στις τρέχουσες διμερείς συνομιλίες.
«Η αλαζονεία και η προφανής έλλειψη ψυχραιμίας εξηγούν την κίνηση του Μητσοτάκη», αντέδρασε ο Σαμαράς. «Αποκομμένος από τη βάση, οδηγεί ένα κόμμα που λίγο πια μοιάζει με τη Νέα Δημοκρατία», πρόσθεσε.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης κατηγόρησε τον Σαμαρά ότι διαδίδει «fake news».
«Δεν εξέφρασε απλώς απόψεις. Εξέφρασε την πλήρη διαφωνία του με όλες τις κυβερνητικές πολιτικές», δήλωσε ο Μαρινάκης.
Ελληνοτουρκικές συνομιλίες
Όπως συνεχίζει το δημοσίευμα, «η Αθήνα και η Άγκυρα βρίσκονται σε αντιπαράθεση εδώ και δεκαετίες για μια σειρά θεμάτων, όπως το Κυπριακό, τα θαλάσσια σύνορα και οι αλληλεπικαλυπτόμενες διεκδικήσεις στην υφαλοκρηπίδα. Τα μαχητικά αεροσκάφη των χωρών έχουν εμπλακεί σε υψηλού κινδύνου παιχνίδια πάνω από το Αιγαίο.
Οι δύο χώρες έφτασαν στα πρόθυρα πολέμου το 1987 και το 1996 – ενώ το καλοκαίρι του 2020, μια διαμάχη για τα δικαιώματα γεωτρήσεων ώθησε την ένταση σε ανησυχητικά υψηλό επίπεδο.
Η διπλωματική τομή ήρθε τον Φεβρουάριο του 2023, όταν η άμεση υπόσχεση υποστήριξης της Ελλάδας μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία δημιούργησε το σκηνικό για μια διπλωματική επαναφορά.
Τους τελευταίους 18 μήνες, ο Μητσοτάκης και ο Ερντογάν έχουν συναντηθεί έξι φορές. Κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης τον περασμένο Δεκέμβριο στην Αθήνα υπέγραψαν περισσότερες από δώδεκα συμφωνίες διμερούς συνεργασίας.
Οι υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν συναντήθηκαν στην Αθήνα νωρίτερα αυτόν τον μήνα. Αν και έγινε σαφές ότι δεν επίκειται μια σημαντική εξέλιξη, συμφώνησαν να αναζητήσουν τρόπους για να αποτρέψουν την επικίνδυνη κλιμάκωση των διαξιφισμών. Ο Γεραπετρίτης και ο Φιντάν θα συναντηθούν εκ νέου τις επόμενες εβδομάδες, ενώ ο Ερντογάν και ο Μητσοτάκης θα συναντηθούν στις αρχές του 2025».
Μητσοτάκης εναντίον Σαμαρά
Ωστόσο, όπως σχολιάζει το Politico, «ο νέος διπλωματικός γύρος δεν άνοιξε καλά με τον Σαμαρά, έναν σκληροπυρηνικό συντηρητικό που διετέλεσε πρωθυπουργός από το 2012 έως το 2015. Είχε πάντα μια πολύ δύσκολη σχέση με τον Μητσοτάκη, αμφισβητώντας τις πολιτικές του ως πολύ κεντρώες.
Ένα πρόσφατο σημείο ανάφλεξης ήταν η νομοθεσία που νομιμοποίησε τον γάμο μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου, η οποία ψηφίστηκε τον περασμένο Φεβρουάριο. Ένα σημαντικό ποσοστό των κυβερνητικών βουλευτών δεν υποστήριξε τον νόμο – ενώ ο πιο επιφανής αντίπαλος ήταν ο Σαμαράς, ο οποίος υποστήριξε ότι ο γάμος μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου δεν αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα».
Ενώ η Νέα Δημοκρατία πέτυχε μια ηχηρή νίκη στις εθνικές εκλογές του Ιουνίου 2023, υπολείπεται σημαντικά ένα χρόνο αργότερα στις ευρωεκλογές, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι δεν θα ήταν σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση πλειοψηφίας αν διεξάγονταν σήμερα εκλογές».
Συνεχίζοντας, το δημοσίευμα κάνει αναφορά στη «συνεργασία» Σαμαρά – Καραμανλή με στόχο την κριτική στον Μητσοτάκη. «Ενώ ο Καραμανλής είναι σαφώς ηπιότερος σε τόνο, και οι δύο αποδεικνύονται αποφασισμένοι επικριτές τόσο της ιδεολογικής κατεύθυνσης του Μητσοτάκη όσο και της πολιτικής του για την Τουρκία», γράφει.
Η πρόκληση για τον Μητσοτάκη
«Η αποπομπή του Σαμαρά ήταν ένα τολμηρό βήμα από τον Μητσοτάκη, σηματοδοτώντας ότι οι εσωκομματικές διαφωνίες πρέπει να παραμείνουν εντός συγκεκριμένων ορίων και ότι ο έλεγχός του στη Νέα Δημοκρατία πρέπει να παραμείνει σταθερός, επιτρέποντάς του να αντιμετωπίσει ένα υψηλόβαθμο στέλεχος του κόμματος, όπως ο πρώην πρωθυπουργός», δήλωσε ο Wolfango Piccoli, συνιδρυτής της εταιρείας ανάλυσης κινδύνων Teneo.
Ο Piccoli πρόσθεσε ότι η πρόκληση για τον Μητσοτάκη θα είναι τώρα «να αποφύγει να διχαστεί μεταξύ της έμφυτης φιλελεύθερης στάσης του και της ανάγκης να κατευνάσει τη δεξιά πτέρυγα της ΝΔ, η οποία έχει ενθαρρυνθεί από την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ».
Ο Λουκάς Τσούκαλης, καθηγητής στο Sciences Po του Παρισιού και πρόεδρος της ελληνικής δεξαμενής σκέψης ELIAMEP, δήλωσε ότι είναι λογικό να προσπαθήσουμε να αντιμετωπίσουμε τις βασικές στρατηγικές διαφορές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και καταδίκασε τις προσπάθειες να κερδίσουμε πολιτικούς πόντους από την προσέγγιση.
«Το γεγονός ότι δεν υπάρχουν παραβιάσεις του εναέριου χώρου και δεν υπάρχουν πολεμικά πλοία εναντίον του άλλου είναι μια τεράστια επιτυχία και ένα μεγάλο οικονομικό όφελος. Αλλά πρέπει να έχουμε ουσιαστικές συζητήσεις. Δεν μπορείτε να κρατάτε τα πράγματα κάτω από το χαλί επ’ αόριστον», δήλωσε.
«Δεν νομίζω ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων είναι αντίθετη σε έναν σοβαρό διάλογο με την Τουρκία που μπορεί κάποια μέρα να οδηγήσει σε κάποιους συμβιβασμούς», πρόσθεσε. «Στην Ελλάδα, υπάρχει μια μειοψηφία που έχει κάνει τον πατριωτισμό επάγγελμα και κάνει πολύ θόρυβο, ενώ όσοι βρίσκονται στην άλλη πλευρά φοβούνται να πάρουν δημόσια θέση», κατέληξε.