Η ληστεία στο Λούβρο φέρνει στο φως σοβαρά κενά ασφαλείας. Αυξημένος κίνδυνος για τα ελληνικά αριστουργήματα, ενώ εντείνεται η συζήτηση για τον επαναπατρισμό τους στην Ελλάδα
Η πρόσφατη ληστεία στο Μουσείο του Λούβρου έχει προκαλέσει διεθνή αναστάτωση και έντονο προβληματισμό για την ασφάλεια των εκθεμάτων, ιδιαίτερα των ανεκτίμητων ελληνικών έργων τέχνης που φιλοξενούνται στο κορυφαίο μουσείο του κόσμου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Γαλλία επανεξετάζει επειγόντως τα πρωτόκολλα ασφαλείας, καθώς τα ελληνικά εκθέματα – σύμβολα του δυτικού πολιτισμού – θεωρούνται πλέον δυνητικοί στόχοι για κυκλώματα οργανωμένου εγκλήματος.
Η υπόθεση άνοιξε βαθιά ρήγματα στο κύρος του Λούβρου, αναγκάζοντας το γαλλικό κράτος να αναγνωρίσει ότι ακόμη και τα πιο αυστηρά μέτρα προστασίας δεν στάθηκαν αρκετά απέναντι σε μια καλά σχεδιασμένη εισβολή.
Τα ελληνικά αριστουργήματα στο στόχαστρο – Ο εφιάλτης του βανδαλισμού και της κλοπής
Η ανησυχία επικεντρώνεται στα ανεκτίμητα ελληνικά εκθέματα του Λούβρου, τα οποία συνθέτουν ένα από τα πιο εμβληματικά τμήματα του μουσείου, στις πτέρυγες Sully και Denon.
Τα μεγάλα γλυπτά όπως η Νίκη της Σαμοθράκης και η Αφροδίτη της Μήλου παραμένουν σχετικά ασφαλή από φυσική αφαίρεση λόγω του μεγέθους τους, αλλά παραμένουν ευάλωτα σε πράξεις βανδαλισμού – ειδικά σε περίπτωση παραβίασης των συστημάτων ασφαλείας.
Αντίθετα, τα μικρότερα αντικείμενα, όπως αττικά αγγεία, χάλκινα ειδώλια και πολύτιμα κοσμήματα, αποτελούν εύκολη λεία για κυκλώματα αρχαιοκαπηλίας.
Τα αντικείμενα αυτά είναι φορητά, σπάνια και πανάκριβα στη μαύρη αγορά, ενώ η τεκμηριωμένη ελληνική προέλευσή τους τα καθιστά ιδιαίτερα περιζήτητα.
Ειδικοί επισημαίνουν ότι η διάταξη των αιθουσών, όπως η Σκάλα Νταρού και η Galerie Campana, «δημιουργεί τυφλά σημεία για την ασφάλεια», αυξάνοντας τον κίνδυνο στοχοποίησης λιγότερο πολυσύχναστων εκθεσιακών χώρων.
Το στοίχημα της Γαλλίας και η απειλή απώλειας κύρους
Η γαλλική κυβέρνηση φέρεται να έχει διατάξει επείγουσα επανεξέταση όλων των πρωτοκόλλων φύλαξης, με στόχο την πλήρη ψηφιακή αναβάθμιση των συστημάτων επιτήρησης.
Ωστόσο, πηγές του Υπουργείου Πολιτισμού στο Παρίσι παραδέχονται ότι οι ελλείψεις προσωπικού και η πολυπλοκότητα του κτιρίου καθιστούν δύσκολη τη δημιουργία ενός απολύτως ασφαλούς πλαισίου.
Η πολιτιστική κοινότητα στην Ελλάδα παρακολουθεί με αγωνία τις εξελίξεις, καθώς το ενδεχόμενο ζημιάς ή απώλειας κάποιου εκθέματος θα συνιστούσε διεθνές πλήγμα για τη Γαλλία αλλά και επιχείρημα υπέρ του επαναπατρισμού των ελληνικών θησαυρών.
«Αν το Λούβρο δεν μπορεί να εγγυηθεί την ακεραιότητά τους, τότε ήρθε η ώρα να επιστρέψουν στην Ελλάδα», σχολίασε χαρακτηριστικά γνωστός αρχαιολόγος.
Τα κορυφαία ελληνικά έργα που φυλάσσονται στο Λούβρο
Η ελληνική συλλογή του Λούβρου συγκαταλέγεται στις μεγαλύτερες και σημαντικότερες παγκοσμίως, με δεκάδες χιλιάδες εκθέματα που καλύπτουν τη διαδρομή του ελληνικού πολιτισμού από τη Νεολιθική εποχή έως την ελληνιστική περίοδο.
Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν:
- Η Νίκη της Σαμοθράκης (190 π.Χ.) – τοποθετημένη στην κορυφή της Σκάλας Νταρού, αποτελεί παγκόσμιο σύμβολο ελευθερίας και νίκης.
- Η Αφροδίτη της Μήλου (100 π.Χ.) – το πιο διάσημο άγαλμα του μουσείου, το οποίο ενσαρκώνει την ελληνική αρμονία και αισθητική.
- Η Άρτεμις των Βερσαλλιών – ρωμαϊκό αντίγραφο ελληνικού πρωτοτύπου, αποδίδεται στον Λεωχάρη.
- Ο Απόλλων Σαυροκτόνος του Πραξιτέλη – ένα από τα τελειότερα παραδείγματα κλασικής ισορροπίας.
- Η Κόρη της Ωσέρ – πολύτιμο δείγμα της δαιδαλικής τέχνης.
- Η συλλογή Campana, με χιλιάδες ελληνικά αγγεία και ειδώλια, που αποτελεί τον πυρήνα της ελληνικής ενότητας του μουσείου.
- Χρυσά μακεδονικά κοσμήματα, στεφάνια και περιδέραια εξαιρετικής τέχνης, από τα σημαντικότερα ευρήματα του ελληνιστικού κόσμου.
Το ανοιχτό ερώτημα του επαναπατρισμού
Το θέμα της ασφάλειας των ελληνικών έργων αναζωπυρώνει και τη συζήτηση για την επιστροφή των αρχαιοτήτων στη χώρα προέλευσής τους.
Αν και η Γαλλία έχει δεσμευτεί για τη διατήρησή τους «με τον μέγιστο σεβασμό και φροντίδα», η πρόσφατη ληστεία έσπειρε αμφιβολίες.
Η Ελλάδα, από την πλευρά της, έχει ήδη θέσει διεθνώς το ζήτημα επανεξέτασης των όρων φύλαξης, υπογραμμίζοντας ότι «ο πολιτισμός δεν προστατεύεται με λόγια, αλλά με πράξεις».
Όπως τονίζουν διπλωματικοί κύκλοι, μια απώλεια ή καταστροφή ελληνικού εκθέματος στο Λούβρο θα άνοιγε τον δρόμο για ισχυρές διεκδικήσεις επαναπατρισμού, με νομική και ηθική βάση που δύσκολα θα μπορούσε να αντικρουστεί.
