Το ενδεχόμενο μιας ευρείας (εκτεταμένης) αποχής στις επερχόμενες εθνικές εκλογές προβληματίζει και ανησυχεί τις ηγεσίες των πολιτικών κομμάτων, πρωτίστως δε της Νέας Δημοκρατίας και του ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Γιάννη Ζαφείρη στο paron.gr, εκτός του ότι καταγράφεται μια γενικότερη τάση… αδιαφορίας των πολιτών σε ευρωπαϊκό επίπεδο (πάνω από 50% ήταν η αποχή στις πρόσφατες εκλογές στη Γαλλία), οι φόβοι των εγχώριων πολιτικών δυνάμεων ενισχύονται από το κλίμα που επικρατεί στα ενδότερα της ελληνικής κοινωνίας.
Όπου απουσιάζουν η ελπίδα και η προσμονή και περισσεύουν η απογοήτευση και η απαισιοδοξία. Και μαζί έχει υποχωρήσει ο βαθμός εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση αλλά και της προσδοκίας όσον αφορά την αντιπολίτευση. Εξ ου και προϊόντος του χρόνου αυξάνεται σταθερά ο αριθμός των πολιτών που αποστασιοποιείται και παρακολουθεί (παρατηρεί) τα τεκταινόμενα.
Ενδεικτικό του κλίματος που επικρατεί είναι το γεγονός ότι (σύμφωνα με τις έρευνες) μετά βίας το 35% των πολιτών δηλώνει ικανοποιημένο από τις επιδόσεις της κυβέρνησης και τον τρόπο που διαχειρίστηκε (και διαχειρίζεται) τα ζητήματα μείζονος σημασίας. Υπήρξαν περίοδοι από το 2019 και μετά που το ποσοστό αυτό υπερέβη ακόμη και το 55% – 60%. Αλλά και για την απέναντι πλευρά, τον ΣΥΡΙΖΑ, τα ευρήματα μόνο ευοίωνα δεν είναι και κάθε άλλο παρά αισιοδοξία προκαλούν.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, περίπου το 30% απάντησε ότι αν κυβέρνηση ήταν αυτήν τη στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ τα πράγματα στη χώρα θα ήταν ίδια και το 41% ότι θα ήταν χειρότερα! Αντανάκλαση της όλης ατμόσφαιρας που υπάρχει είναι και η χαμηλή συσπείρωση που καταγράφουν τόσο η Νέα Δημοκρατία όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ, η οποία κινείται κάτω από το 70%. Που σημαίνει ότι έχουν χάσει τρεις στους δέκα ψηφοφόρους τους. Μόνιμα ή προσωρινά, θα φανεί την ημέρα των εκλογών. Η πολιτική ιστορία πάντως δείχνει ότι ένα σημαντικό τμήμα των συγκεκριμένων ψηφοφόρων δεν επιστρέφει στη βάση του και μετακινείται σε… άλλες πολιτείες. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις δημοσκόπων, το ποσοστό της αποχής μπορεί να διευρυνθεί και από έναν ακόμη παράγοντα: Το ότι οι εκλογές (οι πρώτες) θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής και με τα σημερινά δεδομένα η αυτοδυναμία είναι αδύνατη έως… ανέφικτη. Όπως σημειώνουν, ενδέχεται μια μερίδα ψηφοφόρων, με τη γνώση ότι οι εκλογές δεν βγάζουν κυβέρνηση, να επιλέξει να καθίσει στο καναπέ και να πάει στις δεύτερες, που θα είναι και πιο κρίσιμες. Αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις, τα κόμματα που θα πληγούν κυρίως είναι η Νέα Δημοκρατία και ο ΣΥΡΙΖΑ.
Ψήφος διαμαρτυρίας
Εκ των πραγμάτων, η απλή αναλογική δίνει ένα… προβάδισμα στα λεγόμενα μικρότερα κόμματα, καθώς αυξάνει τις πιθανότητες μιας εκλογικής επίδοσης που θα τους ανοίξει τις… πύλες του Κοινοβουλίου. Η ανησυχία που υπάρχει στα κόμματα εξουσίας είναι μήπως οι πολίτες στις πρώτες τουλάχιστον εκλογές κινηθούν με τιμωρητική διάθεση και στραφούν προς τα μικρότερα. Να επικρατήσει δηλαδή η λογική της ψήφου διαμαρτυρίας. Έναντι της Νέας Δημοκρατίας για τα… επιτεύγματα από το 2019 μέχρι σήμερα αλλά και τα… έργα και τις ημέρες του ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο 2015 – 2019.
Οι μνήμες και στις δύο περιπτώσεις είναι νωπές και οι πληγές ακόμη ανοιχτές. Το αντίδοτο που χρησιμοποιούν στις περιπτώσεις αυτές τα κόμματα εξουσίας είναι η πόλωση και τα εκβιαστικού χαρακτήρα πολιτικά διλήμματα. «Σταθερότητα ή ακυβερνησία και χάος» προτάσσει ο Κυρ. Μητσοτάκης. «Πολιτική αλλαγή και εφιάλτης τέλος ή εφιάλτης χωρίς τέλος» αντιτείνει ο Αλ. Τσίπρας. Δημοσκόποι και πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι στη φάση που διάγει η χώρα η πόλωση και οι πολιτικοί εκβιασμοί ίσως έχουν τα αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Να προκαλέσουν δηλαδή την ακόμη μεγαλύτερη δυσφορία των πολιτών, οι οποίοι από αντίδραση θα σπεύσουν να στηρίξουν κάποιον από τους μικρότερους πολιτικούς σχηματισμούς που θα κατέβουν στις εκλογές.
Όλα τα σενάρια για τον ανασχηματισμό
Μετά την κατηγορηματική διαβεβαίωση ότι οι εκλογές θα διεξαχθούν στο τέλος της τετραετίας, το ενδιαφέρον στο εσωτερικό της κυβερνητικής παράταξης έχει αναγκαστικά μετατοπισθεί στις επόμενες πρωτοβουλίες του Kυρ. Μητσοτάκη. Ψηλά στον σχετικό κατάλογο βρίσκεται ο ανασχηματισμός, ο οποίος σύμφωνα με τις τρέχουσες πληροφορίες θα πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο, παρότι υπήρχαν αρχικά κάποιες σκέψεις να γίνει μέσα στον Ιούλιο. Με σκοπό να συγκροτηθεί μια κυβέρνηση που θα δώσει τη μάχη στο διάστημα μέχρι τις εκλογές. Ξεκάθαρη εικόνα σχετικά με τις προθέσεις του πρωθυπουργού στην παρούσα φάση δεν υπάρχει. Αν, δηλαδή, θα περιορισθεί σε κάποιες διορθωτικού χαρακτήρα κινήσεις, κατά την προσφιλή του συνήθεια, με την αντικατάσταση ενός ή δύο υπουργών και ορισμένων υφυπουργών, ή αν θα προχωρήσει σε σαρωτικές αλλαγές τόσο σε πρόσωπα όσο και στη δομή του Υπουργικού Συμβουλίου, θέλοντας με τον τρόπο αυτό να προσδώσει μεγαλύτερη δυναμική στην κυβέρνηση για να τρέξει τα… τελευταία χιλιόμετρα της διαδρομής μέχρι τις εκλογές. Σε αυτήν την περίπτωση η εικόνα της κυβέρνησης θα αλλάξει άρδην και αρκετοί θα χάσουν τις καρέκλες τους. Στελέχη που συνομιλούν τακτικά δίνουν μεγαλύτερες πιθανότητες στο πρώτο σενάριο, αυτό των διορθωτικών αλλαγών. Τονίζουν μάλιστα ότι ο πρωθυπουργός δεν θα θελήσει να προκαλέσει αναταράξεις ιδίως τώρα, που η χώρα έχει μπει σε προεκλογική περίοδο. «Ένας ανασχηματισμός αφήνει λίγους ευχαριστημένους και περισσότερους δυσαρεστημένους», σημειώνουν. Υπό την έννοια ότι ορισμένοι θα χάσουν τις καρέκλες τους και αρκετοί ακόμη, που περιμένουν θέση στην κυβέρνηση, θα δουν το τρένο να… φεύγει χωρίς αυτούς! Όπως και να έχει, ο Κυρ. Μητσοτάκης στις θερινές διακοπές του θα έχει τον χρόνο να εξετάσει όλα τα ενδεχόμενα και τον Σεπτέμβριο να προχωρήσει στον ανασχηματισμό.