Η στρατηγική σημασία του έργου, το έντονο αμερικανικό ενδιαφέρον και οι ρήτρες αποκλεισμού επενδυτών από Ρωσία, Κίνα και Τουρκία
Με ταχύτερους ρυθμούς προχωρά η διαδικασία για την προκήρυξη του διαγωνισμού που θα καθορίσει το μέλλον του λιμανιού της Ελευσίνας, με στόχο να δημοσιευτεί εντός του πρώτου τριμήνου του 2026. Το έργο συγκεντρώνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από τις ΗΠΑ, που αντιμετωπίζουν την Ελευσίνα ως εναλλακτικό αντιστάθμισμα στον Πειραιά, ο οποίος παραμένει υπό κινεζικό έλεγχο. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ουάσιγκτον βλέπει στην περιοχή μια στρατηγική ευκαιρία για τη διαμόρφωση νέου λιμενικού κόμβου στην Ανατολική Μεσόγειο.
Παρεμβάσεις ευρείας κλίμακας στη λιμενική ζώνη
Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει σημαντικές παρεμβάσεις στη λιμενική ζώνη, μεταξύ των οποίων και η αξιοποίηση της περιοχής Βλύχα, που εξετάζεται επί χρόνια ως πιθανή περιοχή μετεγκατάστασης του κεντρικού λιμένα. Η υλοποίηση του σχεδίου θεωρείται κρίσιμη για τη δημιουργία σύγχρονων υποδομών, ικανών να υποστηρίξουν αυξημένες εμπορευματικές και βιομηχανικές ανάγκες.
Στο επίκεντρο βρίσκονται έργα όπως η κατασκευή νέων προβλητών, η αναβάθμιση των logistics, οι ενεργειακές υποδομές και η ενίσχυση της βιομηχανικής λειτουργίας του λιμένα. Το εύρος των επενδύσεων καθιστά αναγκαία την επιλογή του πλέον κατάλληλου μοντέλου αξιοποίησης.
Ρήτρες αποκλεισμού βάσει στρατηγικής ασφάλειας
Ο διαγωνισμός αναμένεται να περιλαμβάνει ρήτρες αποκλεισμού επενδυτών από Ρωσία, Κίνα και Τουρκία, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς για την προστασία κρίσιμων υποδομών. Η πρόβλεψη αυτή συνδέεται με την γειτνίαση με τον ναύσταθμο της Σαλαμίνας και την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι ο νέος φορέας διαχείρισης θα προέρχεται από συμμαχικό περιβάλλον. Το έργο αποκτά έτσι χαρακτήρα υψηλής γεωπολιτικής σημασίας, ξεπερνώντας τα όρια ενός απλού επενδυτικού σχεδίου.
Αναζήτηση βέλτιστου μοντέλου αξιοποίησης
Οι αρμόδιοι εξετάζουν διάφορα σχήματα, ανάμεσα στα οποία η μακροχρόνια παραχώρηση και οι ΣΔΙΤ. Η τελική επιλογή θα εξαρτηθεί από το ύψος των αναγκαίων επενδύσεων και την οικονομική τεκμηρίωση των ενδιαφερόμενων σχημάτων. Ήδη υπάρχει ενδιαφέρον από αμερικανικά επενδυτικά κεφάλαια, ενώ παράλληλα διερευνάται η αξιοποίηση ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων ώστε να ενισχυθεί η βιωσιμότητα του έργου.
Χρονοδιάγραμμα και αναπτυξιακή επίδραση
Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει προκήρυξη εντός του 2026, ολοκλήρωση αξιολόγησης εντός του 2027, και άμεση έναρξη εργασιών μετά την επιλογή αναδόχου. Θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα αναπτυξιακά έργα στη Δυτική Αττική, με τους τοπικούς φορείς να προσδοκούν νέες θέσεις εργασίας και σημαντική ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας.
Ένα έργο που υπερβαίνει την τοπική διάσταση
Η μετατροπή της Ελευσίνας σε λιμάνι διεθνούς εμβέλειας αποτελεί τόσο επενδυτική όσο και γεωστρατηγική επιλογή, η οποία συνδέεται άμεσα με τις ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο και τη διαχείριση κρίσιμων υποδομών της χώρας. Με τις διαδικασίες να κινούνται πλέον σε fast track ρυθμούς, οι επόμενοι μήνες θα καθορίσουν τη μορφή και το εύρος ενός έργου που μπορεί να αλλάξει τον χάρτη των ελληνικών λιμένων και τον ρόλο της χώρας στην ευρωπαϊκή εφοδιαστική αλυσίδα.
