Ποιες θα είναι οι συνέπειες για το πετρέλαιο, το LNG, την ελληνική οικονομία και την παγκόσμια αγορά
Σοβαρή ανησυχία έχει προκαλέσει διεθνώς η έγκριση από την ιρανική Βουλή του σχεδίου αποκλεισμού των Στενών του Ορμούζ, ενός κομβικού θαλάσσιου διαδρόμου μέσω του οποίου διέρχεται περίπου 20% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου και LNG. Η ενέργεια αυτή, εφόσον υλοποιηθεί, αναμένεται να πυροδοτήσει εκτίναξη των τιμών του «μαύρου χρυσού» και αλυσιδωτές επιπτώσεις σε οικονομίες που εξαρτώνται από εισαγωγές ενέργειας, όπως η Ινδία και οι χώρες της ΕΕ.
Η απόφαση της ιρανικής Βουλής και η σημασία του Ανώτατου Συμβουλίου Ασφαλείας
Η απόφαση της ιρανικής Βουλής, αν και σημαντική, δεν είναι ακόμη τελική. Για την εφαρμογή του αποκλεισμού απαιτείται η έγκριση του Ανώτατου Συμβουλίου Ασφαλείας του Ιράν, του κορυφαίου θεσμού που έχει τον τελευταίο λόγο σε ζητήματα εθνικής ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής. Εφόσον ο αποκλεισμός προχωρήσει, οι επιπτώσεις θα είναι καθολικές για το παγκόσμιο εμπόριο και τις ενεργειακές αγορές.
Πιθανές συνέπειες στις τιμές πετρελαίου, LNG και προϊόντων
Οι αναλυτές εκτιμούν πως ένα τέτοιο σενάριο θα οδηγήσει σε εκρηκτική άνοδο των τιμών του πετρελαίου, με προβλέψεις που κάνουν λόγο ακόμη και για διπλασιασμό της τιμής του βαρελιού. Το πετρέλαιο ενδέχεται να φτάσει τα 120-130 δολάρια και σε ακραίες συνθήκες ακόμη και τα 150 δολάρια. Παράλληλα, θα σημειωθεί άμεση ανατίμηση σε εκατοντάδες προϊόντα και υπηρεσίες λόγω της αύξησης του κόστους μεταφοράς και ενέργειας.
Η κατάσταση είναι ακόμη πιο δύσκολη για το LNG, καθώς η μεταφορά από το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα καταστεί σχεδόν αδύνατη χωρίς τη χρήση των Στενών του Ορμούζ, καθώς εναλλακτικές διαδρομές ουσιαστικά δεν υπάρχουν.
Οι επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Optima Bank, κάθε αύξηση της τιμής πετρελαίου κατά 10 δολάρια θα μπορούσε να μειώσει το ελληνικό ΑΕΠ κατά 0,4%, ενώ μια άνοδος κατά 10 ευρώ στη MWh φυσικού αερίου πιθανόν να οδηγήσει σε πτώση του ΑΕΠ κατά 0,3%. Επιπλέον, οι αλλαγές δρομολογίων στη ναυτιλία θα επιφέρουν καθυστερήσεις στις θαλάσσιες μεταφορές και αύξηση των ασφαλίστρων, επιβαρύνοντας περαιτέρω το κόστος.
Τα σενάρια για το κλείσιμο και οι επιφυλάξεις των ειδικών
Παρά τη σοβαρότητα των εξελίξεων, παρατηρητές των αγορών εκτιμούν πως η πλήρης διαταραχή των παγκόσμιων ενεργειακών ροών είναι απίθανη, ίσως ακόμη και φυσικά αδύνατη. Ο Anas Alhajji, διευθύνων σύμβουλος της Energy Outlook Advisors, επισημαίνει ότι «οι φίλοι του Ιράν θα υποφέρουν περισσότερο από τους εχθρούς του», ενώ προσθέτει πως η διακοπή της ναυσιπλοΐας θα ήταν περισσότερο καταστροφή παρά όφελος για την Τεχεράνη, αφού τα περισσότερα καταναλωτικά αγαθά του Ιράν διακινούνται μέσω αυτής της θαλάσσιας οδού.