Ο πρώην πρωθυπουργός έστειλε σαφές μήνυμα προς το Μέγαρο Μαξίμου – Προειδοποιεί για κρίση απονομιμοποίησης και θεσμική αποσύνθεση αν συνεχιστεί η απαξίωση των θεσμών
Ηχηρή παρέμβαση Καραμανλή από την Παλιά Βουλή
Σε μια παρέμβαση με σαφές πολιτικό βάρος και θεσμική βαρύτητα, ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής έστειλε πολλαπλά μηνύματα προς την κυβέρνηση Μητσοτάκη, το Μέγαρο Μαξίμου και το πολιτικό σύστημα, μιλώντας στην Παλιά Βουλή κατά την εκδήλωση προς τιμήν της Άννας Ψαρούδα Μπενάκη, της πρώτης γυναίκας που διετέλεσε Πρόεδρος της Βουλής.
Η ομιλία του Κώστα Καραμανλή ήταν βαθιά πολιτική και θεσμικά ανήσυχη, θέτοντας επιτακτικά ζητήματα για τη λειτουργία του κράτους δικαίου, της Δικαιοσύνης και του κοινοβουλευτισμού. Με προσεκτικά επιλεγμένες φράσεις, άφησε να εννοηθεί ότι η θεσμική ομαλότητα στη χώρα δοκιμάζεται και ότι η πολιτική εξουσία οφείλει να ακούσει τη φωνή της κοινωνίας.
«Όταν οι θεσμοί χειραγωγούνται, έχουμε κρίση»
Ο πρώην πρωθυπουργός δεν μάσησε τα λόγια του, περιγράφοντας με χειρουργική ακρίβεια τα σημάδια μιας επώδυνης θεσμικής κόπωσης:
«Η πολιτική ομαλότητα, ιδιαίτερα η κοινοβουλευτική δημοκρατία, έχουν ως θεμελιώδες προαπαιτούμενο την εύρυθμη λειτουργία των θεσμών, την εμπέδωση κράτους δικαίου, την ουσιαστική ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Όταν αυτά αμφισβητούνται, όταν ένα πολύ μεγάλο τμήμα της κοινωνίας και μάλιστα διαρκώς διευρυνόμενο, πιστεύει ότι αυτά δεν ισχύουν, ότι οι ευαίσθητοι θεσμοί χειραγωγούνται, ότι το κοινοβούλιο υποβαθμίζεται, ότι οι κυβερνήσεις αγνοούν τις ανάγκες της και δεν καταλαβαίνουν τις αγωνίες της, ότι οι ισχυροί δεν ελέγχονται, ότι η αυστηρότητα του κράτους εξαντλείται επί των λιγότερο ευνοημένων πολιτών τότε έχουμε κρίση».
Και πρόσθεσε με νόημα:
«Κρίση απαξίωσης, κρίση απονομιμοποίησης, κρίση αμφισβήτησης και απόρριψης του θεσμικού πλαισίου και του πολιτικού συστήματος. Τα φαινόμενα αυτά είναι υπαρκτά, δεν απέχουν από την κρατούσα σήμερα κοινωνική αντίληψη και διεθνώς και στην Ευρώπη και στη χώρα μας.»
Η φράση αυτή, αν και διατυπώθηκε θεσμικά, ερμηνεύτηκε από πολλούς ως έμμεση αλλά ευθεία προειδοποίηση προς το Μαξίμου, σε μια στιγμή που η κοινωνική κόπωση και η κρίση εμπιστοσύνης στους θεσμούς έχουν αρχίσει να παράγουν πολιτικές παρενέργειες.
«Αν υποτιμηθεί η κρίση, έρχεται πολιτική αποσταθεροποίηση»
Η συνέχεια της ομιλίας του Καραμανλή είχε έντονη προφητική χροιά. Με λόγο νηφάλιο αλλά αποφασιστικό, προειδοποίησε ότι η απαξίωση των θεσμών μπορεί να εξελιχθεί σε πολιτική κρίση πρώτου μεγέθους, αν δεν υπάρξει ουσιαστική επανασύνδεση της πολιτικής με την κοινωνία:
«Η αποκατάσταση του σεβασμού και της εμπιστοσύνης των πολιτών απαιτεί εργώδη και τιτάνια προσπάθεια. Αν αποβεί ανέφικτη ή άκαρπη, οδεύουμε προς μείζονα θεσμική κρίση. Αν υποτιμηθεί ή αγνοηθεί, βαδίζουμε ολοταχώς σε πολιτική κρίση πρώτου μεγέθους.»
Και πρόσθεσε με ιδιαίτερη βαρύτητα:
«Η ιστορία μας διδάσκει ότι τέτοιου είδους κρίσεις, στην περίπτωση της Ελλάδας, λόγω πρωτίστως γεωπολιτικών συνθηκών, συμπίπτουν σχεδόν πάντοτε με εθνικές κρίσεις.»
Το μήνυμα ήταν καθαρό: η θεσμική κρίση δεν είναι θεωρητική, αλλά απειλή υπαρκτή, με πολιτικές και εθνικές διαστάσεις.
«Όταν έρθει η ώρα της αποχώρησης…» – Η προσωπική εξομολόγηση
Ο πρώην πρωθυπουργός έκλεισε την ομιλία του με μια προσωπική αναφορά στην Άννα Ψαρούδα Μπενάκη, επικαλούμενος παλαιότερη δήλωσή της από το 2007:
«Αυτό που έχει σημασία είναι όταν φτάσει η ώρα της αποχώρησης να νιώθει κανείς ότι ήταν πάνω απ’ όλα έντιμος απέναντι στον εαυτό του και σε αυτούς που τον εμπιστεύτηκαν.»
Και συμπλήρωσε, με φανερό συμβολισμό:
«Και πιστεύω ότι όταν φτάσει η δική μου ώρα να αποχωρήσω από την ενεργό πολιτική, αυτό θα το έχω επιτύχει.»