Ο πλανήτης μας οδεύει με ταχείς ρυθμούς προς ένα επικίνδυνο ορόσημο. Σύμφωνα με νέα έκθεση του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO), υπάρχει 70% πιθανότητα η μέση παγκόσμια θερμοκρασία να υπερβεί το όριο του +1,5°C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα (1850–1900) κάθε έτος από το 2025 έως το 2029.
Αυτή η πρόβλεψη έρχεται έπειτα από δύο συνεχόμενα έτη-ρεκόρ θερμοκρασιών (2023 και 2024) και την πιο θερμή δεκαετία που έχει ποτέ καταγραφεί, αποτυπώνοντας ένα ανησυχητικό κλιματικό μοτίβο.
«Μόλις ζήσαμε τη θερμότερη δεκαετία στην ιστορία. Δυστυχώς, καμία ένδειξη επιβράδυνσης δεν προκύπτει από τα στοιχεία μας», τόνισε η Κο Μπάρετ, αναπληρώτρια γενική γραμματέας του WMO.
Το φράγμα του +1,5°C – Πού βρισκόμαστε;
Ο στόχος του +1,5°C αποτελεί το «κατώτατο όριο ασφαλείας» που συμφωνήθηκε διεθνώς στη Συμφωνία του Παρισιού (2015), με σκοπό τον περιορισμό των καταστροφικών συνεπειών της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, η συνεχής αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO₂) φέρνει τον πλανήτη όλο και πιο κοντά στην οριστική υπέρβαση αυτού του ορίου σε μόνιμη βάση.
Η επιστήμη μιλά: Το «παράθυρο ευκαιρίας» κλείνει
Ο καθηγητής Πίτερ Θορν, κλιματολόγος στο πανεπιστήμιο Maynooth της Ιρλανδίας, υπογραμμίζει πως «βρισκόμαστε πλέον ένα βήμα πριν από τη μακροπρόθεσμη υπέρβαση του +1,5°C, πιθανότατα έως το τέλος της δεκαετίας ή στις αρχές της επόμενης».
Σύμφωνα με στοιχεία του WMO και της βρετανικής Met Office, η μέση αύξηση θερμοκρασίας για την περίοδο 2015–2034 εκτιμάται στους 1,44°C, ενώ παρόμοια πρόβλεψη κάνει και το ευρωπαϊκό δίκτυο Copernicus, που τοποθετεί την τιμή στους 1,39°C.
Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι εμφανίζεται πλέον πιθανότητα 1% η θερμοκρασία να ξεπεράσει τους +2°C σε ένα από τα επόμενα πέντε έτη – κάτι που ποτέ δεν είχε προβλεφθεί μέχρι σήμερα.
Τοπικά σοκ – Πλανητικές επιπτώσεις
Τα σημάδια είναι ήδη εμφανή:
- Θερμοκρασίες άνω των 40°C στην Κίνα,
- 52°C στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα,
- Φονικές καταιγίδες και καύσωνες στο Πακιστάν
- Πλημμύρες στην Αυστραλία, Γαλλία, Αλγερία, Ινδία, Κίνα και Γκάνα
- Δασικές πυρκαγιές στον Καναδά
Όλα αυτά συνθέτουν μια νέα πραγματικότητα.
«Κάθε δέκατο του βαθμού που προστίθεται στη θερμοκρασία σημαίνει περισσότερες ξηρασίες, ακραία καιρικά φαινόμενα, τήξη πάγων, και πλήγματα στη γεωργία και στην υγεία», προειδοποιεί η Φριντερίκε Ότο, κορυφαία κλιματολόγος στο Imperial College Λονδίνου.
Το κλίμα του 2025: Υψηλές θερμοκρασίες και κλιματική αστάθεια
Η έκθεση προβλέπει:
- Αρνητικά ρεκόρ πάγου στη θάλασσα του Μπάρεντς, της Μπέρινγκ και της Οκότσκ
- Εντονότερες βροχοπτώσεις σε Νότια Ασία, Σαχέλ, Αλάσκα και βόρεια Ευρώπη/Σιβηρία
- Ξηρότερες συνθήκες στον Αμαζόνιο
Η εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα εξακολουθεί να καθορίζει την πορεία του πλανήτη.
«Το να συνεχίζουμε να βασιζόμαστε σε άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο το 2025 είναι απλώς παράνοια», δήλωσε η Ότο.
