Του Μιχάλη Ψύλου
Πότε θα κάνει ο πρόεδρος Μπάιντεν την επόμενη γκάφα; Αυτό ίσως είναι το μόνο που φαίνεται να ενδιαφέρει την Αμερική -και όλον τον κόσμο-σύμφωνα με τα περισσότερα Μέσα Ενημέρωσης. Και ζητούν την απόσυρσή του Μπάιντεν από την κούρσα των προεδρικών εκλογών. Πριν να είναι αργά. Να νικήσει δηλαδη ο Τραμπ στις εκλογές και αλλάξει συθέμελα η ισορροπία στο δυτικό κόσμο.
Μέχρι τότε όμως το πραγματικά ερώτημα δεν είναι ποιος -και αν-θα πάρει τη θέση του Μπάιντεν ως υποψήφιος των Δημοκρατικών, αλλά ποιος κυβερνά σήμερα την Αμερική.
Ποιος είναι ο υπεύθυνος στην Ουάσιγκτον σήμερα, ή μάλλον: ποιος είναι ο επικεφαλής μεταξύ του Λευκού Οίκου, της ανώτατης διοίκησης, του Πενταγώνου και του Κογκρέσου, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται για 869 ημέρες; Ποιος αποφασίζει πώς και γιατί; Ποιος παίρνει τις αποφάσεις για τον πόλεμο στη Γάζα που μαίνεται κάπου 270 μέρες τώρα; Αν και εδώ, αυτός που φαίνεται να παίρνει τις αποφάσεις και στην Ουάσιγκτον είναι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου. Που αγνοεί κάθε μήνυμα που στέλνει η Ουάσιγκτον αν δεν είναι σύμφωνο με τα δικά του σχέδια. Μήπως ακούει τους Αμερικανούς αξιωματούχους που έχουν κάνει το ταξίδι Ουάσιγκτον-Τελ Αβίβ, να μοιάζει με τη διαδρομή Πατήσια -Κολιάτσου;
Αλλά ποιος μπορεί ή θέλει να ακούσει υψηλόβαθμους αξιωματούχους, εάν δεν υπάρχει αξιόπιστος ηγέτης (πια) στα κεντρικά γραφεία;
Η πραγματική «υπόθεση Μπάιντεν» δεν είναι λοιπόν αν ο νυν πρόεδρος μπορεί ή πρέπει να είναι ξανά υποψήφιος εναντίον του Ντόναλντ Τραμπ σε τέσσερις μήνες. Αλλά μέχρι τότε ποιος καθορίζει το μέλλον της μοναδικής υπερδύναμης και του κόσμου όλου, με τόσα ανοικτά μέτωπα; Στο εξωτερικό αλλά και στο εσωτερικό των Ηνωμένων Πολιτειών.
Με την επίδειξη ανικανότητας από έναν εύθραυστο Πρόεδρο (και όχι μόνο σήμερα), οι ΗΠΑ έδειξαν στον κόσμο μια αχίλλειο πτέρνα πολύ χειρότερη από έναν ένοικο του Λευκού Οίκου σε πλήρη γνωστική σύγχυση.
Ποιος ασχολείται επίσης με την Μηνιαία Δήλωση του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών- που δημοσιεύτηκε ακριβώς τη στιγμή που ο Τζο Μπάιντεν μπέρδευε τον Ζελένσκι με τον Πούτιν – ότι μόνο τον Ιούνιο, οι τόκοι για το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ ανήλθαν σε 140 δισεκατομμύρια δολάρια. Σε μόλις ένα μήνα. Αυτό σημαίνει ότι το 30% όλων των φορολογικών εσόδων κάηκε μόνο σε τόκους αποπληρωμής του χρέους. Αν μια παρόμοια δήλωση είχε κοινοποιηθεί επίσημα από το κινεζικό υπουργείο Οικονομικών, οι περισσότεροι αναλυτές θα είχαν δηλώσει την άφιξη της θρυλικής «Στιγμής Μίνσκι». Οπου η φούσκα στο τέλος σπάει. Και η ευφορία τελειώνει με δάκρυα.
Μιλάμε βέβαια για τις ΗΠΑ και σίγουρα θα βρεθεί λύση. Αλλά κανείς δεν μιλάει γι’ αυτό. Ούτε ποιος είναι ο «αρμόδιος» στην Ουάσιγκτον. Η Αμερική είναι δημοκρατία βέβαια, αλλά προεδρική. Όχι προεδρευόμενη.
Η κατάσταση θυμίζει σε πολλούς το 1914. Όταν στα τέλη Ιουλίου ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Αυστρο-Ουγγαρίας Λέοπολντ Μπέρτχολντ έθετε το περιβόητο και τραγικό σε νόημα, ερώτημα: Ποιος κυβερνά στο Βερολίνο», λίγο πριν ξεσπάσει ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος. Γιατί και τότε δεν ήταν καθόλου σαφές «ποιος ήταν επικεφαλής στο Βερολίνο» (ο κάιζερ, η καγκελαρία, το αυτοκρατορικό γενικό επιτελείο) και αν η Γερμανία προτιμούσε πραγματικά τον πόλεμο από μια διπλωματική λύση της κρίσης μετά τη δολοφονία του διαδόχου Φραγκίσκου Φερδινάνδου στις 28 Ιουνίου 1914 στο Σεράγεβο. Κανείς, ωστόσο, δεν μπήκε τότε στον κόπο να το εξηγήσει από το Βερολίνο. Αυτή ήταν η τελευταία σπίθα στο εκρηκτικό μείγμα που θα βύθιζε για πρώτη φορά τον κόσμο σε έναν παγκόσμιο πόλεμο…