Το υπόγειο ρεύμα ισχύος που διαπερνά διαφορετικές πολιτικές εποχές – Ο «αθόρυβος παίκτης» που ενώνει δύο αντίθετους πόλους
Η Πυθία αποκαλύπτει
Παρότι Αντώνης Σαμαράς και Αλέξης Τσίπρας δεν διατηρούν –ούτε διατηρούσαν ποτέ– ουσιαστικού τύπου πολιτική σχέση, στα παρασκήνια της δημόσιας ζωής υπάρχει ένας αόρατος αλλά καθοριστικός κοινός παρονομαστής. Πρόκειται για έναν από τους πιο ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες της χώρας, με επιρροή που υπερβαίνει κυβερνήσεις, κόμματα και πολιτικές συγκυρίες. Έναν επιχειρηματικό όμιλο που εδώ και δεκαετίες διατηρεί πρόσβαση σε όλα τα κέντρα λήψης αποφάσεων και έχει τη δυνατότητα να επηρεάζει τη δημόσια σφαίρα χωρίς να εμφανίζεται στο προσκήνιο.
Ο εν λόγω παράγοντας λειτουργεί ως άτυπη γέφυρα μεταξύ δύο πρώην πρωθυπουργών που φαινομενικά δεν θα μπορούσαν να έχουν τίποτα κοινό. Κι όμως, η παρουσία ενός τόσο συγκροτημένου και σταθερού επιχειρηματικού ιστού δημιουργεί ένα πλαίσιο όπου οι πολιτικές διαφορές αμβλύνονται και η πραγματική πολιτική ισχύς αναδεικνύεται μέσα από το ποιος μπορεί να συνεννοείται με τους πραγματικούς “κατόχους” της οικονομικής εξουσίας.
Η διείσδυση σε κυβερνήσεις διαφορετικής πολιτικής κατεύθυνσης
Η επιρροή του συγκεκριμένου επιχειρηματικού παράγοντα είναι μακροχρόνια, διαχρονική και χωρίς κομματικούς φραγμούς. Είτε η χώρα κυβερνήθηκε από τη Νέα Δημοκρατία, είτε από τον ΣΥΡΙΖΑ, το ίδιο κέντρο οικονομικής ισχύος κατάφερε να διατηρεί πρόσβαση και κανάλια επικοινωνίας με το Μέγαρο Μαξίμου, τα υπουργεία και καίριους θεσμικούς πυλώνες.
Για τον Σαμαρά, ο επιχειρηματικός αυτός παράγοντας ήταν σταθερός συνομιλητής σε κρίσιμες φάσεις της διακυβέρνησής του, ειδικά στο ενεργειακό και στους τομείς όπου ο συγκεκριμένος όμιλος διαθέτει ηγετική θέση.
Για τον Τσίπρα, αποτέλεσε ένα από τα λίγα ισχυρά οικονομικά κέντρα με τα οποία υπήρξε –κατά περιόδους– λειτουργικό κανάλι επικοινωνίας, παρά τις φαινομενικές ιδεολογικές αποστάσεις.
Η ιδιαιτερότητα αυτή αποδεικνύει κάτι πολύ απλό: ορισμένες επιχειρηματικές αυτοκρατορίες δεν επηρεάζονται από εναλλαγές κυβερνήσεων — αντίθετα, επηρεάζουν τις κυβερνήσεις.
Ο ρόλος του στα σημερινά πολιτικά υπόγεια ρεύματα
Στα πολιτικά πηγαδάκια, όπου η συζήτηση για νέους σχηματισμούς, πολιτικές πρωτοβουλίες και επανεμφάνιση παλαιών παικτών δίνει και παίρνει, όλο και περισσότεροι επιστρέφουν στην ίδια διαπίστωση:
ότι πίσω από τις παράλληλες κινήσεις Σαμαρά και Τσίπρα –τις δημόσιες παρεμβάσεις τους, τις συναντήσεις, την αυξημένη παρουσία– υπάρχει μία σταθερά, ένα κέντρο οικονομικής ισχύος που μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης σε νέα πολιτικά εγχειρήματα.
Τα πρόσωπα ενδέχεται να μην συνομιλούν ποτέ μεταξύ τους.
Όμως η ύπαρξη κοινού “οικονομικού εδάφους” δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου τα πολιτικά ρεύματα που παράγουν μπορεί –υπό συνθήκες– να λειτουργήσουν συμπληρωματικά, ακόμη κι αν δημοσίως εμφανίζονται ως αντιδικία.
Οι γνώστες των παρασκηνίων σχολιάζουν ότι η επιρροή του συγκεκριμένου παράγοντα:
• δεν είναι συγκυριακή, αλλά δομική
• δεν εξαρτάται από εκλογικούς κύκλους, αλλά από την οικονομική ισχύ
• δεν αφορά σε ένα κόμμα, αλλά σε ολόκληρη την πολιτική εξουσία
Και ακριβώς γι’ αυτό αποτελεί τον μοναδικό κοινό άξονα δύο τόσο διαφορετικών πρώην πρωθυπουργών.
Η δύναμη της “σιωπηλής ηγεμονίας”
Αυτό που κάνει τον παράγοντα αυτό να ξεχωρίζει είναι ότι η παρουσία του είναι ευρύτατη αλλά όχι κραυγαλέα. Δεν χρειάζεται δημόσια έκθεση, δεν χρειάζεται πολιτική θέση, δεν χρειάζεται κομματικό χρίσμα. Η δύναμή του πηγάζει από:
την οικονομική υπεροχή,
το εκτεταμένο επιχειρηματικό δίκτυο,
την πρόσβαση σε στρατηγικούς τομείς,
τη δυνατότητα επηρεασμού των ισχυρών MME,
την αίσθηση ότι καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να αγνοήσει την ύπαρξή του.
Έτσι δημιουργείται αυτό που οι γνώστες αποκαλούν “σιωπηλή ηγεμονία”: ένας ρόλος που δεν φαίνεται αλλά καθορίζει, δεν εκτίθεται αλλά επιβάλλεται, δεν μιλάει αλλά ακούγεται παντού.
Και κάπως έτσι, ένας άνθρωπος ή ένας όμιλος μπορεί να αποτελεί ταυτόχρονα:
γεφυροποιό, ρυθμιστή ισορροπιών, παράγοντα συνοχής και εργαλείο μελλοντικών πολιτικών ανακατατάξεων.
Τι κάνουν Τσίπρας και Σαμαράς
Σαμαράς και Τσίπρας δεν συνομιλούν, δεν έχουν πολιτική σύγκλιση και δεν υπάρχει μεταξύ τους καμία οργανική σχέση.
Όμως τους συνδέει ένας ισχυρός πυλώνας οικονομικής εξουσίας, μια επιχειρηματική παρουσία που
διαπερνά τα κόμματα, τις εποχές και τις πολιτικές γραμμές.
Και στον σημερινό πολιτικό χάρτη, όπου όλα είναι υπό αναδιαμόρφωση, η ύπαρξη ενός τόσο σταθερού παρασκηνιακού πόλου ισχύος είναι ίσως ο πιο καθοριστικός παράγοντας για όσα έρχονται.
