Από το παρασκήνιο του τηλεφωνήματος Ρούμπιο – Μητσοτάκη μέχρι το μυστικό σχέδιο για τον EastMed. Ο κίνδυνος τουρκικής εμπλοκής, οι παρενέργειες στο Κυπριακό και η γεωπολιτική υποβάθμιση της Ελλάδας
Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Ο κίνδυνος τουρκικης εμπλοκης στό ελληνικό σχέδιο καί οι παρενέργειες στό Κυπριακό
Εμπειρος διπλωμάτης, πληροφορηθείς τήν τηλεφωνική επικοινωνία του Αμερικανου υπουργου των Εξωτερικων Μάρκο Ρούμπιο μέ τόν Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, μέ πρωτοβουλία του πρώτου σημειωτέον, μου διηγήθηκε μία παλιά ιστορία μέ πρωταγωνιστή τόν παλαιό πολιτικό της Ενώσεως Κέντρου Εμμανουήλ Κοθρη, ο οποιος κάθε χρόνο εκαλειτο στήν Ημέρα Προσευχης του Λευκου Οίκου. Κατά τό πρωτόκολλο, τότε, όσοι ηταν η όσοι ειχαν διατελέσει υπουργοί σέ κρίσιμα υπουργεια γιά τίς σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ ειχαν τήν ευκαιρία, αμέσως μετά τήν προσευχή, μιας στιγμιαίας χειραψίας μέ τόν Αμερικανό Πρόεδρο.
Κάθε φορά λοιπόν πού ο Κοθρης επέστρεφε στό Λασίθι, στήν εκλογική περιφέρειά του στήν Κρήτη, μετά από ταξίδι του στήν Ουάσιγκτων, εξέδιδε ένα «πύρινο» δελτίο Τύπου υποστηρίζοντας πώς τά… έψαλε στόν Αμερικανό Πρόεδρο επί παντός επιστητου. Γιά τό Κυπριακό, τά ελληνοτουρκικά κι άλλα. Εντός των… ολίγων δευτερολέπτων πού διαρκουσε η χειραψία.
Ρώτησα απορημένος τόν συνομιλητή μου τί σχέση μπορει νά έχει αυτή η ωραία ανέκδοτη ιστορία από τό παρελθόν μέ πρωταγωνιστή τόν Εμμανουήλ Κοθρη, ο οποιος τό 1965 ορκίστηκε υπουργός στήν κυβέρνηση του Στέφανου Στεφανόπουλου, μέ τό τηλεφώνημα καί αντί απαντήσεως μέ προέτρεψε νά μελετήσω καί νά συγκρίνω τό ενημερωτικό σημείωμα πού εξέδωσε τό Μέγαρο Μαξίμου γιά τήν συνομιλία του Πρωθυπουργου μέ τόν Αμερικανό υπουργό Εξωτερικων μέ τήν επίσημη ανακοίνωση του Σταίητ Ντηπάρτμεντ. Τίς μελέτησα καί ομολογω ότι ειχαν ολίγον… άρωμα από Κοθρη. Τίς παραθέτω πρός επίρρωσιν :
Τό ενημερωτικό σημείωμα του Μεγάρου Μαξίμου: «Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ειχε τηλεφωνική επικοινωνία μέ τόν υπουργό Εξωτερικων των Ηνωμένων Πολιτειων Marco Rubio. Κατά τή διάρκεια της επικοινωνίας συζητήθηκε τό εξαιρετικό επίπεδο των ελληνοαμερικανικων σχέσεων, γεγονός πού ενισχύεται από τήν ανάπτυξη αμερικανικων επενδύσεων στήν Ελλάδα, καθώς καί η αμοιβαία βούληση περαιτέρω ενίσχυσης των σχέσεων τόσο διμερως όσο καί πολυμερως, μέσω σχημάτων όπως τό “3+1” μέ τήν συμμετοχή της Κύπρου καί του Ισραήλ. Ακόμη, αντηλλάγησαν απόψεις γιά τήν κατάσταση στή Λιβύη. Συζητήθηκε η ανάγκη ενίσχυσης της πολιτικης διαδικασίας πού θά οδηγήσει τή χώρα σέ ελεύθερες εκλογές καί θά τήν απαλλάξει από ξένη παρουσία καί επιρροές, η υποχρέωση καθολικου σεβασμου του Διεθνους Δικαίου σέ σχέση μέ τήν οριοθέτηση θαλασσίων ζωνων καί η ανάγκη ελέγχου των παράνομων μεταναστευτικων ροων. Συζητήθηκαν, τέλος, οι διεθνεις εξελίξεις, ιδίως στή Μέση Ανατολή καί στήν Ουκρανία».
Ακολουθει η ανακοίνωση του Σταίητ Ντηπάρτμεντ όπως αναρτήθηκε στούς λογαριασμούς της εδω αμερικανικης πρεσβείας: «Ο υπουργός Εξωτερικων Μάρκο Ρούμπιο μίλησε μέ τόν Πρωθυπουργό της Ελλάδας Κυριάκο Μητσοτάκη σήμερα σχετικά μέ τή στρατηγική σημασία της ενεργειακης συνεργασίας ΗΠΑ-Ελλάδας στήν Ανατολική Μεσόγειο. Ο υπουργός Ρούμπιο επιβεβαίωσε εκ νέου τή συνεχιζόμενη ισχύ της διμερους σχέσης των Ηνωμένων Πολιτειων μέ τήν Ελλάδα καί τόν ρόλο της ως βασικου συμμάχου του ΝΑΤΟ».
Όλα καλά μέ τόν αείμνηστο Κοθρη, ο οποιος μεταπολιτευτικά εξελέγη βουλευτής της ΝΔ, αλλά ειμαι υποχρεωμένος νά διαφωνήσω σέ κάτι μέ τόν έμπειρο συνομιλητή μου: Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος δέν εξέδωσε αυτήν τήν ανακοίνωση μέ τίς πολλές «σάλτσες» γιά νά ισχυριστει ότι τά… έψαλε στόν Αμερικανό «ομόλογό»(!) του Ρούμπιο. (Γράφω «ομόλογό του» γιατί από τήν εποχή του Μπάιντεν καί τίς επιστολές πού έστελνε τότε ο κύριος Μπλίνκεν κατά παράβαση του πρωτοκόλλου στόν κύριο Μητσοτάκη προκύπτει ότι οι ΗΠΑ έχουν εξισώσει τόν Έλληνα Πρωθυπουργό μέ τόν ΥΠΕΞ τους! Ο Ρούμπιο απλως συνέχισε τήν παράδοση!)
Ο Πρωθυπουργός εξέδωσε τήν ανακοίνωση όχι γιά νά τά ψάλλει στόν Ρούμπιο, αλλά γιά νά υποβαθμίσει ανάμεσα στά πλειστα θέματα πού αναφέρει (στήν καλύτερη περίπτωση συζητήθηκαν τηλεγραφικά, στή χειρότερη καθόλου) τό κύριο θέμα της συζητήσεως. Γιά νά αποκρύψει ουσιαστικά από τόν ελληνικό λαό ποιός ηταν ο λόγος πού ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικων (στόν οποιο ο Τραμπ έδωσε εντολή νά καλέσει, καθώς ο ίδιος δέν επιθυμει συνομιλίες μέ τόν Πρωθυπουργό) αναζήτησε τόν κύριο Μητσοτάκη.
Οι πληροφορίες πού αποκάλυψε στήν «Εστία της Κυριακης» ο Κωστης Σταμπολης νομίζω λύνουν τό μυστήριο: οι Αμερικανοί επιθυμουν τήν αναβίωση του αγωγου East Med γιά τήν μεταφορά δυτικου φυσικου αερίου πού θά εξορυχθει στήν Μεσόγειο πρός τά Βαλκάνια καί τήν Βόρεια Ευρώπη. Άν τό σχέδιο περιλαμβάνει τήν αρχική όδευση Ισραήλ – Κύπρος – Ελλάδα – Ιταλία, αυτό θά ειναι εξόχως σημαντικό γιά τά ελληνικά συμφέροντα. Τό ευχόμαστε. Τό Ισραήλ όμως δέν θά μετάσχει στόν East Med, καθώς έχει δεσμεύσει τό φυσικό αέριο πού παράγει στό κοίτασμα Λεβιάθαν γιά νά τό πουλήσει στήν Αίγυπτο καί νά τήν σταθεροποιήσει στό πλευρό της Δύσεως. Διότι αλλιως θά επικρατήσουν οι Αδελφοί Μουσουλμανοι καί τό χάος.
Δοθέντος όμως ότι τό αρχικό σχέδιο πού ειχε προωθήσει η ελληνική Κυβέρνηση θεωρήθηκε ανεφάρμοστο καί δέν μπορει νά χρηματοδοτηθει, καθώς ο αγωγός πρέπει νά διέλθει ολόκληρο τό Αιγαιο γιά νά φτάσει σέ ελληνικό έδαφος καί δοθέντος ότι τό Ισραήλ δύσκολα θά μετάσχει στό σχημα 3 σύν 1 (οι Τουρκοι έβαλαν βέτο καί γιά τήν ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Ισραήλ), οι Αμερικανοί επανέρχονται τώρα καί προτείνουν τήν αναβίωση του East Med, πιθανότατα μέσω Κύπρου (η οποία έχει τέσσερα ενεργά κοιτάσματα χάρη στήν απόρριψη του σχεδίου Ανάν μέ τήν στήριξη Καραμανλη) καί μέσω… Τουρκίας.
Πραγμα πού σημαίνει τά εξης:
Πρωτον, άν τυχόν ο αγωγός μεταφορας δυτικου φυσικου αερίου πρός τήν Ευρώπη East Med περάσει μέσα από τουρκικό έδαφος (Τσεϊχάν), αυτό θά αυξήσει κατακόρυφα τήν γεωπολιτική αξία της Τουρκίας γιά τήν Δύση καί θά μειώσει κατακόρυφα τήν γεωπολιτική αξία της Ελλάδος γιά τήν Δύση. Στό μέλλον οι Πρωθυπουργοί μας θά μιλουν μέ τούς βοηθούς ΥΠΕΞ των ΗΠΑ. Άν περάσει, επαναλαμβάνουμε…
Δεύτερον, άν τυχόν η συμφωνία γιά τόν East Med περιλαμβάνει τήν Τουρκία, αυτό σημαίνει ότι θά πρέπει προηγουμένως νά λυθουν τό Κυπριακό καί οι ελληνοτουρκικές διαφορές, μέ τήν Ελλάδα νά έχει μειονέκτημα διαπραγμάτευσης στό τραπέζι εφ’ όσον η πρόθεση της Δύσεως ειναι η κατακόρυφη γεωπολιτική αναβάθμιση της Τουρκίας στόν παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη. Σέ αυτό τό ενδεχόμενο, γίνεται κατανοητό γιατί καί από ποιούς τοποθετήθηκε υφυπουργός Ενέργειας ο γνωστός γιά τίς απόψεις του περί της «Βορείας Κύπρου» ( όπως τήν αποκαλει) κύριος Τσάφος. Καί γιατί ο κύριος Γεραπετρίτης συζήτησε προσφάτως μυστικά τά ενεργειακά μέ τόν Μάρκο Ρούμπιο στίς ΗΠΑ.
Δυστυχως, τά πράγματα ειναι πολύ σοβαρά γιά νά ειναι αστεια. Αλλά γιά νά επιστρέψουμε στόν Κοθρη, ο οποιος δέν ειχε καλά συναισθήματα γιά τήν «οικογένεια», άς υπενθυμίσουμε κάτι πού ειχε διηγηθει στόν αρθρογράφο μας Κώστα Κόλμερ σέ περιπάτους τους στήν Κηφισιά, μέ τήν ελπίδα ότι σέ τυχόν τέτοιες διαπραγματεύσεις θά διαψευστει: «Αυτοί ειναι ικανοί νά πουλήσουν μέχρι καί τήν Ακρόπολη».
