Του Μιχάλη Ψύλου
O Aγιος Αυγουστίνος ήταν o φιλόσοφος που καθόρισε με τις απόψεις περίπου 10 ολόκληρους αιώνες – τον 5ο αιώνα έως τον 15ο, δηλαδή την περίοδο του Μεσαίωνα. Είναι ο πρώτος που ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία της ιστορίας και έχει επιδράσει και στον τρόπο που την αντιλαμβανόμαστε σήμερα.
Ο κατά κόσμο Αυγουστίνος Ιππώνος, επηρεασμένος από την Πολιτεία του Πλάτωνα, έγραψε σε ένα από τα σπουδαιότερα έργα του -στο «Περί της Πολιτείας του Θεού» μετά τη λεηλασία της Ρώμης από τους Ούννους το 410 μ.Χ, ότι το κράτος πρέπει να είναι Χριστιανικό και να συμβάλει στην ανθρώπινη σωτηρία. Τόνιζε μάλιστα ότι η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία πρέπει να προσφέρει ειρήνη και μια λογική δόση ασφάλειας και ευημερίας στους πολίτες.
Τι θα έλεγε άραγε σήμερα ο Αυγουστίνος, βλέποντας τη σύγχρονη «Ρωμαϊκή αυτοκρατορία» που ακούει στο όνομα Ευρωπαϊκή Ενωση; Μια «αυτοκρατορία» σε παρακμή, που θυμίζει σε πολλούς τα τελευταία χρόνια της Ρωμαϊκής.
Το θέμα βέβαια είναι ότι η ΕΕ δεν είναι κράτος, δεν έχει κεντρική κυβέρνηση και δεν έχει καν κοινή γλώσσα, όπως τα λατινικά στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Η ΕΕ έχει 24 επίσημες γλώσσες και τα αγγλικά, ακόμη και μετά την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου με το Brexit, παραμένουν ουσιαστικά η γλώσσα της ΕΕ.
Οσο για την «κυβέρνηση» των Βρυξελλών; Λειτουργεί ως μια πολύ ακριβή γραφειοκρατία που εφαρμόζει δημοσιονομικά αμφισβητούμενες συνθήκες, όπως το Σύμφωνο Σταθερότητας.
Παρά τις προσπάθειες για κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας, η ΕΕ δεν έχει καταφέρει να το πετύχει, καθώς κυριαρχούν τα εθνικά συμφέροντα από τη μία πλευρά, ενώ γεωπολιτικά παίζει συνήθως δευτερεύοντα ρόλο.
Πόλεμο με τη Ρωσία;
Βλέπουμε τώρα μάλιστα αρκετές χώρες μέλη -με επικεφαλής τη Γαλλία- να θέλουν να επιτραπεί στο Κίεβο να χρησιμοποιήσει τα δυτικά όπλα σε επιθέσεις στο ρωσικό έδαφος. Καθιστώντας δηλαδή και τυπικά την ΕΕ «εμπόλεμη πλευρά» και διακινδυνεύοντας αντίποινα από τη Μόσχα.
Αυτό που συμβαίνει σήμερα στις Βρυξέλλες δημιουργεί μάλιστα την ατμόσφαιρα για μια πιθανή στρατιωτική σύγκρουση, την οποία θα μπορούσαμε να περιγράψουμε και ως προετοιμασία για την είσοδο της Ευρώπης στον πόλεμο. Δηλαδή, ας προετοιμαστούμε για πόλεμο με τη Ρωσία.
Όλα για να συνεχιστεί μια σφαγή και ελλείψει κοινής πρωτοβουλίας της ΕΕ για διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός και για μια συμφωνημένη ειρηνευτική συμφωνία.
Η ευθύνη της ΕΕ είναι σοβαρή. Ειδικά όταν δεν μπορεί να προβλεφθεί καμία πιθανή νίκη για τη μία πλευρά ή ακόμη και την άλλη, παρά την περιορισμένη και αιματηρή ρωσική προέλαση.
Για να μη χαθεί στο μέτωπο μια ολόκληρη γενιά νεαρών Ουκρανών και Ρώσων, η ΕΕ θα έπρεπε να απαιτήσει μια διαπραγματευτική λύση για να σταματήσει ο πόλεμος.
Πόλεμος «ασφαλιστήριο συμβόλαιο»
Αντίθετα, κάποιοι θερμοκέφαλοι ζητούν επέκταση του πολέμου. Μόνο που είναι σαφές ότι τα νέα εξελιγμένα όπλα μεγάλου βεληνεκούς, ικανά να πλήξουν βαθιά μέσα στο ρωσικό έδαφος, θα έχουν μια εξίσου «βαθιά» απάντηση. Ο Πούτιν απειλεί να πλήξει σε πρώτη φάση τις πολεμικές γραμμές εφοδιασμού της Ουκρανίας στις γειτονικές της χώρες που ανήκουν στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Και στη συνέχεια, ποιος ξέρει!
Ισως για κάποιους Ευρωπαίους ηγέτες, ο πόλεμος να είναι «ασφαλιστήριο συμβόλαιο» για να συνεχίσουν να κυβερνάνε, έχοντας χάσει την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων.
Το πράσινο φως έχει ήδη φτάσει από τον απερχόμενο Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ: «Δεν έχει σημασία – δήλωσε – η στροφή του άξονα της ΕΕ προς την ακροδεξιά, το σημαντικό είναι η ουσία». Και η ουσία είναι ο πόλεμος…
Δυστυχώς -έλεγε ο Αγιος Αυγουστίνος- οι καταστροφές δεν είναι κάτι το έκτακτο και ασυνήθιστο… Συνιστούν απόδειξη παρακμής της εποχής μας.