Ο Αλέξης Τσίπρας ξεκινά τη «νέα πορεία προς τους πολίτες» χωρίς κόμμα, χωρίς μηχανισμό και με ερωτηματικό ποιοι τελικά θα τον ακολουθήσουν – ή αν πρόκειται για ακόμη ένα προσωπικό στοίχημα
Η επιστροφή με παλιά ρητορική και αβέβαιο σχέδιο
Η πρώτη συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα μετά την παραίτησή του από τη Βουλή και την αποχώρησή του από τον ΣΥΡΙΖΑ επιβεβαίωσε ένα πράγμα: ο πρώην πρωθυπουργός δεν εγκαταλείπει την πολιτική σκηνή, αλλά επιδιώκει να επανεμφανιστεί με έναν διαφορετικό ρόλο — πιο “ανοιχτό”, πιο “συμμετοχικό”, όπως ο ίδιος λέει.
Η διαφορά όμως είναι ότι αυτή τη φορά κινείται χωρίς οργανωμένη δομή, χωρίς κόμμα, χωρίς σταθερό επιτελείο. Η επίκληση στους «πολίτες» και στα «κοινωνικά κινήματα» περισσότερο δείχνει αναζήτηση στήριξης, παρά υπαρκτό δίκτυο ανθρώπων.
Ο Τσίπρας υπογραμμίζει ότι δεν προτίθεται να προχωρήσει σε «στρατολογήσεις» ή «διάσπαση», ωστόσο όλα δείχνουν πως το εγχείρημα αυτό θα έχει προσωποκεντρικό χαρακτήρα. Ο ίδιος ορίζει τον ρόλο του ως «συμμετοχικό, όχι ηγεμονικό», αλλά στην πραγματικότητα είναι ο μοναδικός αναγνωρίσιμος πόλος γύρω από τον οποίο περιστρέφεται η όλη συζήτηση.
Το στοίχημα των «πιο όμορφων θαλασσών»
Η φράση του —«Δεν θα είμαστε αντίπαλοι. Και ίσως σύντομα να ταξιδέψουμε πάλι μαζί σε πιο όμορφες θάλασσες»— λειτουργεί ως πολιτικό κάλεσμα προς όσους τον στήριξαν στο παρελθόν, είτε μέσα είτε έξω από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ωστόσο, κανείς δεν γνωρίζει ακόμη ποιοι είναι αυτοί που θα απαντήσουν θετικά. Ο πρώην πρωθυπουργός μιλά για «πορεία προς το λαϊκό κίνημα», αλλά το αν υπάρχει πραγματικό ακροατήριο, μένει να αποδειχθεί στην πράξη.
Η παραίτηση από τη Βουλή παρουσιάστηκε ως πράξη «απελευθέρωσης» από τους περιορισμούς του συστήματος. Όμως, όπως σημειώνουν πολιτικοί παρατηρητές, πρόκειται για μια κίνηση που περισσότερο δείχνει απομάκρυνση από το πολιτικό κέντρο λήψης αποφάσεων, παρά ένα βήμα προς την κοινωνία.
Αμφίσημα μηνύματα προς τους πρώην “συντρόφους”
Ο Τσίπρας απευθύνεται με ανοιχτό τρόπο «σε όλους όσοι πορευτήκαμε», χωρίς να κατονομάζει κανέναν. Το μήνυμα είναι προσεκτικά διατυπωμένο ώστε να μην προκαλέσει ρήξη, αλλά και να αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασιών στο μέλλον.
Την ίδια στιγμή, με τη φράση «Με παλιό διαβατήριο κανείς δεν πρόκειται να περάσει στη νέα εποχή», αφήνει σαφές υπονοούμενο ότι δεν σκοπεύει να επαναφέρει πρόσωπα του παρελθόντος.
Το ερώτημα είναι ποιοι απομένουν. Αν δεν πρόκειται για στελέχη, ούτε για μηχανισμούς, ούτε για παλιούς συνοδοιπόρους, τότε ποιοι είναι αυτοί οι “πολίτες” με τους οποίους θα βαδίσει;
Το πολιτικό του αφήγημα δείχνει περισσότερο αναζήτηση νέου ρόλου παρά συγκρότηση νέου κινήματος.
Προσωπικό εγχείρημα με πολιτικό ρίσκο
Η εξαγγελία ότι δεν πρόκειται να «στρατολογήσει» στελέχη μπορεί να δείχνει ανεξαρτησία, όμως στην πράξη στερείται πολιτικής υποδομής.
Χωρίς οργανωμένη βάση, χωρίς θεσμικό έρεισμα, ο πρώην πρωθυπουργός επενδύει αποκλειστικά στην προσωπική του αναγνωρισιμότητα.
Αν αυτή η «πορεία προς τους πολίτες» δεν αποκτήσει σύντομα περιεχόμενο, κινδυνεύει να μείνει μια επικοινωνιακή καμπάνια χωρίς διάρκεια.
Η επίκληση στην κοινωνία και η ρητορική περί «σοκ εντιμότητας, δικαιοσύνης και δημοκρατίας» θυμίζουν τον λόγο της πρώτης του περιόδου, χωρίς να φέρνουν κάτι ουσιαστικά νέο. Αντί για πρόταση, αποπνέουν νοσταλγία μιας εποχής που δύσκολα μπορεί να επιστρέψει.
Το βιβλίο ως εργαλείο επανεμφάνισης
Η έκδοση του βιβλίου του, όπως έχει δηλώσει, θα αποτελέσει την επόμενη πράξη της πολιτικής του επανεμφάνισης. Μέσα από αυτό, επιχειρεί να ανασυντάξει τη δική του αφήγηση για τα χρόνια της διακυβέρνησής του και να απαντήσει στους επικριτές του.
Πρόκειται για μια προσπάθεια αποκατάστασης, αλλά και για την αφετηρία μιας νέας πολιτικής διαδρομής.
Το αν θα καταφέρει να πείσει ότι αυτή η πορεία αφορά κάτι περισσότερο από την προσωπική του δικαίωση, είναι το μεγάλο ζητούμενο.
