Του Μιχάλη Ψύλου
«Μου λένε ότι έγινες άγγελος, να μην στενοχωριέμαι… πως θα ξανασυναντηθούμε κάποια στιγμή, να έχω υπομονή… ότι είσαι συνέχεια δίπλα μου, να μάθω να σε αισθάνομαι… ίσως… να είναι έτσι… αλλά δεν θα έπρεπε να είναι έτσι…Θα δικαιωθείς κόρη μου, όλοι σας»
Συγκλόνισε για άλλη μια φορά τις καρδιές των Ελλήνων, η Μαρία Καρυστιανού , μιλώντας για την αδικοχαμένη κόρη της Μάρθη στο έγκλημα των Τεμπών.
Συγκλόνισε η μάνα Καρυστιανού εκφράζοντας όχι μόνο τους συγγενείς των 57 νεκρών, αλλά όλες τις μανάδες του κόσμου «Θα δικαιωθείς κόρη μου, όλοι σας».
Μια σύγχρονη τραγωδία, που έφερε στο νου μια άλλη, 2.500 χρόνια πριν. Τις «Ικέτιδες». Την πιο ξεχασμένη ίσως, τραγωδία του Ευριπίδη. Όταν οι μανάδες των Αργείων στρατηγών που έχασαν τη ζωή τους στη Θήβα προσπέφτουν Ικέτιδες ,γιατί οι Θηβαίοι κρατούν τους νεκρούς και δεν επέτρεπαν την ταφή τους. Με αφορμή το ζήτημα της ταφής μετά την ήττα των Επτά επί Θήβας, ο Ευριπίδης έπλασε ένα βαθιά πολιτικό έργο που πραγματεύεται θεμελιώδη ζητήματα λειτουργίας της δημοκρατικής πολιτείας.
Σαν να μη φαίνονται αρκετά τα πάθη της Ιστορίας, βρισκόμαστε ξανά σήμερα σε ένα σημείο όπου μια τραγωδία όπως οι «Ικέτιδες» προσφέρει πολύτιμες σκέψεις για τη ζωή, τον αγώνα για δικαίωση, αλλά και το ίδιο το δημοκρατικό πολίτευμα.
Οι μανάδες του Ευριπίδη τα κατάφεραν τελικά με τον αγώνα τους να θάψουν τους νεκρούς τους, με τη συνδρομή του Θησέα, του θρυλικού βασιλιά της Αθήνας.
Οι μανάδες των Τεμπών μπορεί να «έθαψαν» τα παιδιά τους, αλλά ο αγώνας τους για δικαίωση απέχει πολύ από να έχει πετύχει.
Μήνυμα αισιοδοξίας βέβαια οι υπογραφές στο ψήφισμα του Συλλόγου Συγγενών Θυμάτων Τεμπών 2023 για «δικαίωση», που αναμένεται να φτάσουν το ενάμιση εκατομμύριο.
Αλλωστε, όπως και 2.500 χρόνια πριν, ο Ευριπίδης έδειξε να συγκρούονται πολιτικές θέσεις και επιχειρήματα για το ρόλο του δημοκρατικού πολιτεύματος, έτσι και σήμερα ο κόσμος αξιώνει να λειτουργήσει πραγματικά η δημοκρατική πολιτεία. Να μην υπάρξει συγκάλυψη.
Ο Ευριπίδης το λέει καθαρά:
«Λεύτερη είναι η πόλη
κι ένας μονάχα δεν την κυβερνάει.
Kυρίαρχος ο λαός, που κάθε χρόνο
δίνει την εξουσία σε πολίτες
με τη σειρά· στους πλούσιους δε χαρίζει
προνόμια παραπάνω κι οι φτωχοί έχουν
τα ίδια δικαιώματα όπως όλοι»
