Η ανακοίνωση του θανάτου του Γεβγκένι Πριγκόζιν, ηγέτη της Wagner, έχει πυροδοτήσει μια σειρά από εξελίξεις, θεωρίες και αναλύσεις. Αναλυτές και διεθνή μέσα ενημέρωσης εικάζουν και δημιουργούν σενάρια τόσο για τις συνθήκες υπό τις οποίες σημειώθηκε το αεροπορικό δυστύχημα την Τετάρτη, αφήνοντας -θεωρητικά- ακέφαλη τη μισθοφορική οργάνωση, όσο και για το μέλλον της ίδιας της Wagner.
Την ίδια ώρα, κανάλια στο Telegram που συνδέονται με τον Πριγκόζιν υποδεικνύουν ως ένοχους και «προδότες» τη Μόσχα. Παρόλο που η αιτία της συντριβής δεν έχει ακόμη ξεκαθαριστεί, στα ρωσικά social media κυκλοφορεί έντονα η θεωρία ότι προκλήθηκε από κρυμμένη βόμβα μέσα σε μια κάσα με ακριβά κρασιά που βρισκόταν στο αεροσκάφος.
Σύμφωνα με τη Sun, «στελέχη της Wagner» κατηγόρησαν το βράδυ της Τετάρτης ευθέως το Κρεμλίνο για τη δολοφονία του ηγέτη τους. «Εάν οι πληροφορίες ότι ο Πριγκόζιν είναι νεκρός επιβεβαιωθούν θα οργανώσουμε νέα πορεία για τη δικαιοσύνη στη Μόσχα», ανέφεραν χαρακτηριστικά, μια αναφορά στην επέλαση των ανταρτών μισθοφόρων προς τη ρωσική πρωτεύουσα τον περασμένο Ιούνιο.
Σε ένα βίντεο που δημοσιεύουν βρετανικά ΜΜΕ, ένοπλοι άνδρες που ισχυρίζονται ότι είναι μαχητές της Wagner προειδοποιούν ότι τίποτα δεν έχει τελειώσει. «Πολλοί μιλούν αυτή τη στιγμή για το τι πρόκειται να κάνει η Wagner. Ένα πράγμα μπορούμε να σας πούμε. Αυτή είναι μόνο η αρχή. Ετοιμαστείτε, ερχόμαστε».
Τα σενάρια για τη συντριβή του αεροσκάφους
Παράλληλα, στη Ρωσία έχει ξεκινήσει έρευνα για «παραβίαση των κανόνων ασφαλείας των αεροπορικών μεταφορών». Ομάδα έρευνας «εστάλη επιτόπου (…) για να εξακριβώσει τα αίτια του δυστυχήματος», σύμφωνα με ανακοίνωση της ρωσικής επιτροπής έρευνας (σ.σ. εισαγγελίας).
Προς το παρόν έχουν ανασυρθεί από τα συντρίμμια 8 από τις σορούς των επιβαινόντων, σύμφωνα με τα ρωσικά πρακτορεία. Το TASS ανέφερε πως το αεροσκάφος τυλίχθηκε στις φλόγες μετά την πρόσκρουσή του στο έδαφος. Τα δεδομένα πτήσεων δείχνουν ότι το Embraer είχε φτάσει στα 28.000 πόδια όταν ξαφνικά χάθηκε το σήμα του, περίπου μισή ώρα μετά την απογείωσή του.
Ένα συγκεκριμένο βίντεο που δημοσίευσε το κρατικό RIA Novosti δείχνει ένα αεροσκάφος που του λείπει ένα φτερό να «βουτά» προς το έδαφος, υποστηρίζοντας ότι καταγράφει την πτώση του μοιραίου Embraer στην περιφέρεια Τβερ. Το αμερικανικό δίκτυο CNN επισημαίνει ότι προς το παρόν δεν έχει σταθεί δυνατό να επαληθευτεί η γνησιότητα του κλιπ, ωστόσο αναλυτές εξηγούν ότι τα συγκεκριμένα πλάνα, εάν αποδειχτούν αληθινά, «δείχνουν» κάποιου είδους έκρηξη.
«Περιστρέφεται καθώς πέφτει με μεγάλη ταχύτητα και αφήνει πίσω του πολύ καπνό. Επομένως, είναι ένα αεροσκάφος που έχει πιάσει φωτιά. Επίσης, φαίνεται ότι λείπουν δομικά μέρη του αεροσκάφους, κάποιες αεροδυναμικές επιφάνειες» είπε στο αμερικανικό δίκτυο ο βετεράνος ρεπόρτερ αεροδιαστημικής, Μάιλς Ο Μπράιεν, αφού εξέτασε το βίντεο. «Ένα αεροσκάφος σαν αυτό… απλώς δεν πέφτει με τέτοιο τρόπο από τον ουρανό χωρίς να έχει συμβεί κάτι πολύ ασυνήθιστο» πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η πτώση προκλήθηκε πιθανότατα από έκρηξη είτε εντός, είτε εκτός του αεροσκάφους, όπως συμβαίνει κατά την πυροδότηση ενός εκρηκτικού υλικού ή το χτύπημα από έναν πύραυλο.
Σε αντίστοιχα συμπεράσματα καταλήγει και ο Ντέιβιντ Σούσι, πρώην επιθεωρητής ασφαλείας στην Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αεροπορίας των ΗΠΑ, βλέποντας το βίντεο με την πτώση του αεροσκάφους που του λείπει ένα φτερό.
Σύμφωνα με την Daily Mail, στα ρωσικά social media κυκλοφορεί έντονα η θεωρία ότι η συντριβή προκλήθηκε από κρυμμένη βόμβα μέσα σε μια κάσα με ακριβά κρασιά που βρισκόταν στο αεροσκάφος.
Το αεροσκάφος ανήκε στην εταιρεία MNT-Aero, η οποία ειδικεύεται στις αεροπορικές μεταφορές επιχειρηματιών.
«Εύλογες αμφιβολίες»
Ο εκπρόσωπος της γαλλικής κυβέρνησης Ολιβιέ Βεράν δήλωσε πως υπάρχουν «εύλογες αμφιβολίες» αναφορικά με «τις συνθήκες» της συντριβής του αεροπλάνου στην οποία ανακοινώθηκε πως έχασε τη ζωή του ο Πριγκόζιν, ο οποίος είχε ηγηθεί τον Ιούνιο μιας εξέγερσης στη Ρωσία.
Ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε χθες, Τετάρτη, πως «λίγα πράγματα συμβαίνουν στη Ρωσία χωρίς να εμπλέκεται κάπως ο Πούτιν», ο Βεράν, ερωτηθείς από το δημόσιο τηλεοπτικό δίκτυο France 2, προσαύξησε: «είναι κατ’ αρχήν μια αλήθεια την οποία μπορούμε να διαπιστώσουμε». «Δεν γνωρίζουμε ακόμη τις συνθήκες στις οποίες συνέβη αυτή η συντριβή. Μπορούμε να έχουμε εύλογες αμφιβολίες», είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος χωρίς όμως να πει ρητά πως το δυστύχημα αυτό, που φέρεται να στοίχισε τη ζωή στον Γεβγκένι Πριγκόζιν, τον υπαρχηγό του και άλλους οχτώ επιβάτες βορειοδυτικά της Μόσχας, φέρει το σημάδι του Κρεμλίνου.
Για τον Βεράν, ο Γεβγκένι Πριγκόζιν είναι πριν απ’ όλα «ο άνθρωπος για τις βρωμοδουλειές του Πούτιν. Αυτά που έκανε συνδέονταν άρρηκτα με την πολιτική του Πούτιν, ο οποίος του είχε αναθέσει την ευθύνη να πραγματοποιεί αυτές τις βαναυσότητες». «Ο Πριγκόζιν αφήνει πίσω του μαζικούς τάφους. Αφήνει πίσω του ένα χάος σε μεγάλο μέρος του πλανήτη, σκέπτομαι την Αφρική, την Ουκρανία, την ίδια τη Ρωσία», επέμεινε.
Τον Ιούνιο, ο Γεβγκένι Πριγκόζιν είχε τεθεί επικεφαλής μιας εξέγερσης εναντίον του Γενικού Επιτελείου των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων και του υπουργού Άμυνας, Σεργκέι Σοϊγκού, η οποία πραγματοποιήθηκε από τους άνδρες του που κατέλαβαν για σύντομο χρονικό διάστημα στρατιωτικές εγκαταστάσεις στη νότια Ρωσία, πριν κατευθυνθούν προς τη Μόσχα.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν τον είχε χαρακτηρίσει «προδότη», χωρίς να τον κατονομάσει. Ο Γεβγκένι Πριγκόζιν είχε βάλει γρήγορα τέλος στην ανταρσία αυτή.
Ποιος ήταν ο Ντμίτρι Ούτκιν
Μεταξύ εκείνων που σκοτώθηκαν μαζί με τον ηγέτη της Wagner, Γεβγκένι Πριγκόζιν, ήταν ο Ντμίτρι Ούτκιν, ο οποίος συχνά περιγράφεται ως ο ιδρυτής ή ο συνιδρυτής της ομάδας μισθοφόρων αν και ο ακριβής ρόλος του δεν παραμένει ένα… μυστήριο.
Το παρατσούκλι του στο πεδίο της μάχης ήταν «Wagner», εμπνευσμένο από τον αγαπημένο συνθέτη του Χίτλερ. Ο ερευνητικός ιστότοπος Bellingcat έγραψε το 2020 ότι ο Ούτκιν είχε «εμμονή με την ιστορία του Τρίτου Ράιχ», ενώ μια άλλη πρόσφατη αναφορά τον περιέγραφε ως «γεμάτο με πολλά ναζιστικά τατουάζ, όπως μια σβάστικα, έναν ναζιστικό αετό και έναν κεραυνό των SS». Η Wagner πήρε το όνομά της από τον Ούτκιν.
Ωστόσο, σύμφωνα με μια έκθεση του 2020 από το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών, ένα αμερικανικό thinktank, «δεν μπορεί να επαληθευτεί αν ο Ούτκιν ίδρυσε τη Wagner ή αν ήταν μόνο μια βιτρίνα για κάποιον άλλο».
Η Bellingcat ισχυρίζεται πως έχει πρόσβαση σε δεδομένα που υποδηλώνουν ότι «χρησιμοποιήθηκε ως ένα βολικό δόλωμα για να συγκαλύψει την κρατική προέλευσή της Wagner».
Ο ίδιος ο Πριγκόζιν δήλωσε ότι ίδρυσε την ομάδα μόλις τον Σεπτέμβριο του 2022, έχοντας προηγουμένως μηνύσει ειδησεογραφικά πρακτορεία που τον συνέδεαν με αυτήν. Τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η ΕΕ, έχουν επιβάλει κυρώσεις στους Πριγκόζιν και Ούτκιν για τον ρόλο της Wagner στην Ουκρανία.
Γεννημένος το 1970, ο Ούτκιν ήταν πρώην αξιωματικός της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών GRU της Ρωσίας και υπηρέτησε στους δύο πολέμους της Τσετσενίας, καθώς και της Συρίας. Ήταν επίσης μεταξύ των μελών της Wagner που συμμετείχαν σε ρωσικές επιχειρήσεις στην ανατολική Ουκρανία, το 2014, και είχε λάβει βραβεία για την «προσφορά» του από το Κρεμλίνο.
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000 υπηρέτησε για 10 χρόνια ως διοικητής της Δεύτερης Ταξιαρχίας Spetsnaz της GRU στα σύνορα της Εσθονίας, πριν αποσυρθεί από τον στρατό. Ωστόσο, σύμφωνα με την πρώην σύζυγό του, του έλειπε η ζωή στο πεδίο της μάχης.
Αν και σπάνια εμφανιζόταν δημόσια, για τελευταία φορά εθεάθη σε ένα βίντεο που δημοσίευσε ο Πριγκόζιν τον Ιούλιο, στο οποίο ο επικεφαλής της Wagner απευθυνόταν σε μαχητές στη Λευκορωσία, όπου είχαν σταλθεί μετά την αποτυχημένη ανταρσία τους έναν μήνα νωρίτερα.
Στο βίντεο, ο Πριγκόζιν παρουσιάζει έναν άνδρα που λέει ότι είναι ο Ούτκιν. Ήταν η πρώτη φορά που ο διοικητής είχε μαγνητοσκοπηθεί να μιλά στα στρατεύματά του. «Αυτό δεν είναι το τέλος, αυτή είναι μόνο η αρχή του σπουδαιότερου έργου στον κόσμο, το οποίο θα συνεχιστεί πολύ σύντομα», λέει ο Ούτκιν στο βίντεο. «Και καλώς ήλθατε στην κόλαση», προσθέτει, τις τελευταίες λέξεις στα αγγλικά.
Αναφορές από προφίλ σε ρωσικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που σχετίζονται με τη Wagner, υποδηλώνουν ότι και άλλα μέλη της ηγεσίας της Οργάνωσης μπορεί να ήταν στην πτήση.
Σύμφωνα με το Fontanka, ένα ειδησεογραφικό πρακτορείο της Αγίας Πετρούπολης που έχει καλύψει εκτενώς τις επιχειρήσεις του Πριγκόζιν, οι άλλοι επιβάτες ήταν ένας εικονολήπτης, ο υπεύθυνος επιμελητείας της Wagner και ο υπεύθυνος ασφαλείας του Πριγκόζιν.
Οι επιβάτες, σύμφωνα με πληροφορίες ήταν οι Sergey Propustin, Evgeniy Makaryan, Aleksandr Totmin, Valeriy Chekalov και Nikolay Matuseev. Στον Chekalov επιβλήθηκαν κυρώσεις από τις ΗΠΑ τον περασμένο μήνα για τις σχέσεις του με τον Πριγκόζιν και για τη διευκόλυνση των αποστολών πυρομαχικών στη Ρωσία.
